ဧရာဝတီ

   

ဧရာဝတီျမစ္အရွည္ ၁၃၅၀ -မိုင္ျဖတ္သန္းရာ ေဒသ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ မႏၲေလးတိုင္း၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မေကြးတိုင္း၊ ဧရာဝတီတိုင္း၊ ရန္ကုန္တိုင္းျမစ္လက္တက္မ်ား တာပိန္ျမစ္၊ ျမစ္ငယ္ျမစ္၊ ေရႊလီျမစ္၊ မူးျမစ္၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္၊ေရဆင္းဧရိယာ ၁၅၈၇၀ဝ-စတုရန္းမိုင္ (၄၁၁၀ဝ၀-စတုရန္း ကီလိုမီတာ)အဆုံးသတ္စီးဝင္ရာ မုတၱမပင္လယ္၊ ကပၸလီပင္လယ္၊အဂၤလိပ္ဘာသာအားျဖင့္ Irrawaddy သို႔မဟုတ္ Ayeyarwaddy ဟုေခၚဆိုသည့္ ဧရာဝတီျမစ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အႀကီးဆံုးျမစ္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္၏ အဓိကေသြးေၾကာႀကီးသဖြယ္ ျမစ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္ေပသည္။ ဧရာဝတီ ဟူေသာအမည္မွာ သသၤကရိုက္ဘာသာမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ယူဆရၿပီး အဓိပၸါယ္မွာ ဆင္ျမစ္ျဖစ္သည္။ ဧရာဝတီျမစ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဗဟိုခ်က္မေနရာမ်ားကို ျဖတ္သန္း စီးဆင္းသြားသည္။

နားလည္ရခက္ေသာ အဂၤလိပ္စကားလံုးမ်ား

၁။lady = မိန္းမပ်ိဳ
finger = လက္ေခ်ာင္း
ladyfinger = ရံုးပတီသီး...။
၂။Chair = ကုလားထိုင္။
Man =လူ၊ ေယာက္်ားႀကီး။
Chairman = ဥကၠဌ
၃။nut = အခံြမာသီး။
house =အိမ္။
nut-house = အ႐ူးေထာင္။
၄။cow = ႏြားမ။
Pea = ပဲလံုုး။
cow-pea = ပဲလြမ္း။
၅။water = ေရ
cress = စမုန္နီ၊ စမုန္။
Water cress = ကန္ဇြန္းရြက္

သူၾကြယ္သူေဌးအစစ္

အဘိုးအိုတစ္ေယာက္ ျမစ္ကမ္းနေဘးမွာ အေညာင္းေျပ လမ္းေလွ်ာက္ေနတဲ့ တစ္ေန႔မွာေပါ့။ အဘိုးအိုဟာ ျမစ္ကမ္းနဖူးေပၚမွာ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ထိုင္ေနတဲ့ လူငယ္တစ္ေယာက္နဲ႔ သြားဆံုမိတယ္။ လူငယ္က သက္ျပင္းေတြခ် ညည္းတြားလို႔။ မ်က္ႏွာျပင္ တစ္ခုလံုးလည္း ရြာေတာ့မယ့္မိုးလို အံု႔မွိဳင္းလို႔။

အဘိုးအိုက ေမးလိုက္တယ္။ “ ကေလး.. မင္းဘာျဖစ္ေနတာလည္းကြ.. ေဟ… မ်က္ႏွာႀကီးက သုန္မွဳန္လို႔ပါလား ” လို႔ အဘိုးအိုက လူငယ္ကို ဂရုတစိုက္နဲ႔ ေမးလိုက္တယ္။ လူငယ္က အဘိုးအိုကို ၾကည့္ၿပီး သက္ျပင္းခ်ကာ ေျပာလိုက္တယ္။

“ကြၽန္ေတာ္က မြဲလိုက္တာမွ ဖြတ္ကဘိုးေအ ေခၚရေလာက္ေအာင္ကို မြဲတယ္ဗ်ာ၊ ေနစရာ အိမ္လည္းမရွိ၊ သားမယားဆိုတာကေတာ့ ေ၀လာေ၀း၊ အလုပ္ကလည္း မရွိေတာ့ ၀င္ေငြမရွိ၊ ငတ္တလွည့္ ျပတ္တလွည့္နဲ႔၊ ေရေသာက္ ဗိုက္ေမွာက္ အိပ္ရတဲ့ ေန႔ေတြ မေရတြက္ႏိုင္ပါဘူးဗ်ာ၊ အဖိုးရယ္ ဒီလို လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ မ်က္ႏွာမွာ အျပံဳးအရယ္ဆိုတာ ရွိႏိုင္ပါ့ဦးမလားဗ်ာ ”..လို႔ စိတ္ပ်က္တဲ့ ေလသံနဲ႔ ေျပာလိုက္တယ္။

နဂါးဆိုတာ

နဂါး(Nāga) ဆိုသည္မွာ သကၠတႏွင့္ ပါ႒ိဘာသာ စကားျဖစ္ျပီး အလြန္ၾကီးမားေသာ ဟိႏၵဴႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ က်မ္းဂန္လာ ေျမြၾကီးမ်ားကို ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ ဒ႑ာရီမ်ားတြင္ နဂါးသည္ ေျခေထာက္မပါပဲ မီးလွ်ံမ်ားကုိ အသက္ရွဴေသာ ၊ ၾကည့္လုိက္ရံုႏွင့္ ေလာင္းကၽြမ္း ျပာက်သြားေစႏုိင္သည့္ ေျမြ ပံုသ႑ာန္ သတၱဝါ ျဖစ္သည္။ ၄င္းအစြမ္းေၾကာင့္ မ်က္ေစာင္းထုိး၍ ညိႇဳ႕အားေကာင္းေသာ မိန္းကေလးတုိ႔ကုိလည္း နဂါးဟု ယခုထိတုိင္ တင္စား ေခၚတပ္သည္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ ေျခေထာက္ပါေသာ နဂါးကုိမူ နယားဟု ေခၚသည္။ ျမန္မာတို႔က နဂါးႏွင့္ ပံုသ႑န္ႏွင့္ ဂုဏ္သတၱိခ်င္း ဆင္တူေသာ အေနာက္တိုင္း ႏွင့္တရုတ္ (Dragon) မ်ားကိုလည္း နဂါးဟုပင္ အလြယ္ တကူ ေခၚေ၀ၚၾကသည္။

ဗုဒၶဘာသာက်မ္းဂန္မ်ား၌ ေဖာ္ျပထားေသာ နဂါး ပံုသဏၭာန္

ကာလီမယ္ေတာ္

ကာလီမယ္ေတာ္အေၾကာင္းကို သိခ်င္လို႔ ေမးၾကတာမ်ားပါတယ္
ဘာသာဝင္ေတြထဲမွာေရာ ဘာသာျခားေတြထဲမွာပါ ကာလီမယ္ေတာ္ႀကီးဟာ အလြန္ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားလွပါတယ္
ဘုရားေက်ာင္းေတြထဲမွာလည္း ကာလီမယ္ေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြဟာ အလြန္စည္ကားတာေတြ႕ရတယ္
ဘာသာျခားေတြလည္းအမ်ားအျပားလာေရာက္ဆုေတာင္းၾကပါတယ္
သိသာထင္ရွားစြာ ေစာင္မေတာ္မူတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မယ္ေတာ္ႀကီးကို အားကိုးၾကတဲ့အျပင္ ရုပ္သြင္ေတာ္ေၾကာင့္လည္း ေၾကာက္ရြံ႕ၾကပါတယ္
ကာလီမယ္ေတာ္အေၾကာင္းေျပာျပပါဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ဘယ္လိုေျပာရပါ့မလဲ
ျဗဟၼာ ဝိရွ္ဏု ရွိဝ သခင္ေတြနဲ႔ နတ္ေဒဝတာႀကီးေတြေတာင္ မယ္ေတာ္ႀကီးအသြင္ေတာ္ရဲ႕သေဘာကို ျပည့္စံုေအာင္မသိႏိုင္ဘူးလို႔ က်မ္းစာေတြမွာ အတိအလင္းေရးသားထားပါတယ္သာမန္လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ကြ်န္ေတာ္ဟာ မယ္ေတာ့္အေၾကာင္းကို ဘယ္လိုမ်ား ေျပာျပႏိုင္ပါ့မလဲသို႔ေပမယ့္ ေမးျမန္းလာၾကေတာ့လည္း တႁႏၲက်မ္းစာမ်ားစြာကိုကိုးကား၍မယ္ေတာ္ျမတ္ရဲ႕ေက်းဇူးေတာ္ကို ေအာက္ေမ့သတိရကာ ေျဖၾကားေပးပါမည္

ဘီလူးအေၾကာင္း တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း

                   ဘီလူးဟူေသာ စကားလုံးမွာ ဘိရု ဟု ေခၚေသာ ပါဠိဳစကားလုံးမွ ဆင္းသက္လာပါတယ္။ စကားလုံးေျပာင္းလဲလာပုံမွာလည္း ဘိ စကားလုံးမွာ ဤ ေျပာင္းၿပီး ရု တြင္ ရ ကုိ ဦ ဟု ေျပာင္းလဲကာ ၀စၥႏွစ္လုံးထည့္ကာ ဘီလူးဆုိတဲ့ စကားလုံး ျဖစ္လာသည္ဟု ေပါရာဏကထာဋီကာတြင္ ျပဆုိထားပါတယ္။ ဘီလူး၏အဆင္းသ႑ာန္မွာ ဆုိး၀ါးလွၿပီး ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ ေနရာမွာ ႏွစ္ေယာက္မရွိဘဲ သတၱ၀ါတုိ႔ကို ညွဥ္းဆဲသတ္ျဖတ္ကာ အေသြးအသားမ်ားကုိ စားေသာက္တတ္ေသာ နတ္ ၊ ဖုတ္ ၊ ေျမြ ၊ ၿပိတၱာ ၊ တေစၦမ်ားကုိ ေခၚဆုိေၾကာင္း က်မ္းဂန္မ်ားတြင္ ျပရွိပါတယ္။

                    ဘီလူးကုိ ပါဠိဘာသာစကားျဖင့္ ယကၡ ၊ ရုကၡႆ ၊ ကု မၻ႑က ၊ ေဒ၀ ၊ ဘူတ ၊ ေပတ ၊ ၀ိသာစ ၊ အမႏုႆ စသျဖင့္ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေခၚဆုိၾကပီးေတာ့ ျမန္မာဘာသာစကားျဖင့္ ဘီလူး ၊ ရကၡိဳသ္ ၊ နတ္ ၊ ဖုတ္ ၊ ဒါေနာ ၊ ၿပိတၱာ ၊ တေစၦ ၊ ဥပါဟူ၍ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး တြင္ပါတယ္။ မည္မွ်ပင္ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေခၚေ၀ၚေစပါမူ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အားျဖင့္ ႏွစ္မ်ိဴးသာ ကြဲပါတယ္။