ပုဂံမင္းဆက္မ်ားႏွင့္ပုဂံအေၾကာင္း

ပုဂံၿပည္ကုိ  အစတည္ေသာ  သမုတိရာဇ္ မင္းႀကီးသည္  ေရွးဦးအစ ေပါကၠံ ၿပည္ ဟု  အမည္တြင္ေစခဲ႔ၿပန္၏။

 ပဴေ်စာထီး လက္ထက္  ငွက္ႀကီး  ၀က္ႀကီးစေသာ  ရန္မာန္တို႔ကို  ႏွိမ္ႏွင္း ေအာင္ၿမင္ေသာေႀကာင္႔ အရိ မဒၵနာ  ၿပည္ ဟု  တြင္ခဲ႔ၿပန္၏၊

 ေသလည္ေႀကာင္မင္းး လက္ထက္မွ  ၿမိဳ႕ေတာ္ကို  ေနရာေၿပာင္းကာ သီရိ ပစၥယာ ဟု သမုတ္ခဲ႔ၿပန္၏။

 သာရမြန္ မင္းဖ်ား  လက္ထက္၌  ေနရာ ေၿပာင္းၿပန္၍ တမၺ၀တီ  ေနၿပည္ေတာ္ ဟု ေခၚတြင္ခဲ႔ၿပန္သည္၊ 


ဆန္ေရ စပါး ရတနာသုံးပါး  ေပါမ်ားႀကြယ္၀  စည္ကားၿပည္႔စုံေသာေႀကာင္႔  ပုဏၰ ဂါမ မည္ေလ၏။
အေနာ္ရထာ မင္း လက္ထက္ တြင္  ပုဏၰ ဂါမ တြင္ရာမွ  ဏၰ အကၡရာ  ေက်ကာ  သဒၵါနည္းအရ  မ တလုံးကို   ( ေသးေသးတင္  ) နိဂၢဟိတ္ ၿပဳကာ  ပုဂံ မည္ေလသည္  ဟူသတတ္၊

ေနာက္တမ်ိဳးကား  သမုတိရာဇ္ မင္းသည္  ၿပဴလူမ်ိဳးၿဖစ္ေသာေႀကာင္႔  အမ်ိဳးအႏြယ္  တန္ခိုး ထင္ရွားေစရန္ ၿပဴဂါမ ဟု သမုတ္သည္၊။
ေနာင္ကာလ  ေရြ႕လ်ားေသာအခါ  ပူဂါမ + ပုဂါမ + ပုဂံ  ဟု ၿဖစ္လာသည္ ဟု  သာသနဗဟုႆုတ ပကာသနီက်မ္း မွာ ေဖာ္ၿပထားေလ၏။
အဓိပၸါယ္ကား  ၿပဴလူမ်ိဳးတို႔  အဦးအစ တည္ေသာ ရြာ ဟူလို။


အမွန္ကား  ၿမန္မာနိုင္ငံ သာသနာအဆက္ဆက္၌
 မဇ်ၥိမ ေဒသ
သီဟိုဠ္
မရမၼရ႒
သေရေခတၱရာ
ပုဂံ
ပင္းယ
ရတနာပူရအင္း၀ 
ေညာင္ရမ္း
ကုန္းေဘာင္
အမရပူရ
ရတနာပုံ မႏၱေလးၿမိဳ႔
 ဟူ၍   ေခတ္ အဆက္ဆက္  ေက်ာ္ၿဖတ္ခဲ႔ေပသည္၊

ပုဂံ သမိုင္း အက်ဥ္း

၁။   ပထမ ပုဂံၿပည္ကို  သေရေခတၱရာ ပ်က္ၿပီး သမုတိရာဇ္မင္းကေညာင္ဦး  ေညာင္၀န္း  နဂါးက်စ္ ေၿမခဲတြင္း အပါအ၀င္  ရြာေပါင္း (၁၉ )ရြာကို စုစည္းၿပီး ခရစ္ႏွစ္  ၁၀၇  ခုႏွစ္တြင္    ေပါကၠံၿပည္ ဟု ေခၚေစခဲ႔၏။

၂။  ပထမပုဂံ၏  ၆ ဆက္ေၿမာက္ ေသလည္ေႀကာင္မင္းသည္ ခရဇ္ႏွစ္  ၃၄၄ တြင္ သီရိပစၥယာ ဟူေသာ  ဒုတိယ ပုဂံကို  တည္ေထာင္ခဲ႔ၿပန္သည္၊

၃။  ဒုတိယပုဂံ၏  ၅ ဆက္ေၿမာက္ သိုက္တိုင္မင္းသည္ ခရဇ္  ၅၁၆ ခုႏွစ္တြင္ တမၺ၀တီ  ဟူေသာ တတိယ ပုဂံကို  တည္ေထာင္ခဲ႔သည္၊

၄။  တတိယ ပုဂံၿပီးေနာက္  ပ်ဥ္ၿပားမင္းသည္ ခရစ္ႏွစ္  ၈၄၉ တြင္  အေနာ္ရထာမင္း  အပါအ၀င္  ပုဂံ၏ ၂၃  ဆက္ေၿမာက္  ေနာက္ဆုံး မင္းဆကၿ္ဖစ္ေသာ  ေစာမြန္နစ္  အဆုံး  လြမ္းေမာဖြယ္အၿဖစ္အပ်က္မ်ားၿပည္႔ႏွက္ေနရာ   စတုတၳပုဂံ ၿမိဳ႕ေတာ္ကို  တည္ေထာင္ခဲ႔သည္၊ ေနာက္ဆုံးမင္းဆက္အပါအ၀င္ ပုဂံသမိုင္း၌ မင္းေပါင္း ၅၅ ဆက္ ( ၅၇ )ဆက္တြင္ အေရာက္တြင္ ပ်က္စီးခဲ႔သည္ ဟု မွတ္သားရေပသည္၊

 ပုဂံမင္းဆက္မ်ား...

1. မင္းဆက္(၁) သမုဒၵရာဇ္မင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၉-ႏွစ္)
 
2. မင္းဆက္(၂) ရေသ့ေၾကာင္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၇၄-ႏွစ္)
 
3. မင္းဆက္(၃) ပ်ဴမင္းထီး (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၈၉-ႏွစ္)
 
4. မင္းဆက္(၄) ထီးမင္းယည္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၆၄-ႏွစ္)
 
5. မင္းဆက္(၅) ယဥ္မင္းပိုက္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၂၁-ႏွစ္)
 
6. မင္းဆက္(၆) ပိုက္ေသဥ္လည္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၄၆-ႏွစ္)
 
7. မင္းဆက္(၇) ေသဥ္လည္ေၾကာင္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၆၆-ႏွစ္)
 
8. မင္းဆက္(၈)ေၾကာင္တူရစ္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၃၀၉-ႏွစ္)
 
9. မင္းဆက္(၉) သည္ထန္မင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၃၃၄-ႏွစ္)
 
10. မင္းဆက္(၁၀) မုကၡမန္ အမတ္ (၂) (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၃၆၁-ႏွစ္)
 
11. မင္းဆက္(၁၁) သူရဲ အမတ္ (၃) (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၃၆၁-ႏွစ္)
 
12. မင္းဆက္(၁၂) သာရမြန္ (သည္တန္မင္းသား) (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၄၁၆-ႏွစ္)
 
13. မင္းဆက္(၁၃) သိုက္တိုင္မင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၄၃၈-ႏွစ္)
 
14. မင္းဆက္(၁၄) ေသဥ္လည္ေၾကာင္ငယ္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၄၄၅-ႏွစ္)
 
15. မင္းဆက္(၁၅) ေသဥ္လည္ပိုက္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၄၅၄-ႏွစ္)
 
16. မင္းဆက္(၁၆) ခန္းေလာင္း (ခဲေလာင္းမင္း) (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၄၆၉-ႏွစ္)
 
17. မင္းဆက္(၁၇) ခန္းတက္ (ခဲလတ္) (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၄၇၉-ႏွစ္) မွန္နန္းရာဇ၀င္၌ (ခန္းလတ္)
 
18. မင္းဆက္(၁၈) ထြန္တိုက္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၄၉၁-ႏွစ္)
 
19. မင္းဆက္(၁၉) ထြန္ပစ္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၅၀၃-ႏွစ္)
 
20. မင္းဆက္(၂၀) ထြန္ခ်စ္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၅၂၀-ႏွစ္)

21. မင္းဆက္(၂၁) ပုပၸါးေစာရဟန္းမင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၅၃၅-ႏွစ္) (သကၠရာဇ္ၿဖိဳ)
 
22. မင္းဆက္(၂၂) ေရႊအုန္းသီး (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂)
 
23. မင္းဆက္(၂၃) ပိတ္သံု (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၄)
 
24. မင္းဆက္(၂၄) ပိတ္ေတာင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၂)
 
25. မင္းဆက္(၂၅) ေစာေခြး (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၇၂)
 
26. မင္းဆက္(၂၆) ျမင္းေကၽြး (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၇၈)
 
27. မင္းဆက္(၂၇) သိန္ခဲ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၈၈) မွန္နန္းရာဇ၀င္၌ (သိခၤ)
 
28. မင္းဆက္(၂၈) သိန္ခြန္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၉၆) မွန္နန္းရာဇ၀င္၌ (သိန္းစြန္)
 
29. မင္းဆက္(၂၉) ေရႊေလာင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၀၆)
 
30. မင္းဆက္(၃၀) ထြန္တြင္းမင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၁၅)
 
31. မင္းဆက္(၃၁) ေရႊေမွာက္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၂၄)
 
32. မင္းဆက္(၃၂) ထြန္လတ္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၄၇) မွန္နန္းရာဇ၀င္၌ (မြန္လတ္)
 
33. မင္းဆက္(၃၃) ေစာခင္ႏွစ္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၆၄)
 
34. မင္းဆက္(၃၄) ခဲလူးမင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၉၁)
 
35. မင္းဆက္(၃၅) ပ်ဥ္းျပားမင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၀၈) (ပုဂံတည္)
 
36. မင္းဆက္(၃၆) တန္နက္မင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၂၀)
 
37. မင္းဆက္(၃၇) စေလငေခြး (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၃၈) (မင္းေခြးေခ်း)
 
38. မင္းဆက္(၃၈) သိန္းခိုမင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၆၃)
 
39. မင္းဆက္(၃၉) ေတာင္သူႀကီးမင္း (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၂၇၉) (ေညာင္ဦး ေစာရဟန္းမင္း)
 
40. မင္းဆက္(၄၀) ကြမ္းေဆာ္ေၾကာင္ျဖဴ (ေကာဇာ ၃၁၂)

41. မင္းဆက္(၄၁) က်ဥ္စိုး (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၃၃၃)
 
42. မင္းဆက္(၄၂) စုကၠေတး (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၃၃၉)
 
43. မင္းဆက္(၄၃) အေနာ္ရထာ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၃၆၄) (အေနာ္ရထာေစာ)
 
44. မင္းဆက္(၄၄) ေစာလူး (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၃၉၇)
 
45. မင္းဆက္(၄၅) က်န္စစ္သား (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၄၂၃) (ထီးလႈိင္ရွင္) တ႐ုတ္ျပည္ကို သံေစလႊတ္ပါသည္။
 
46. မင္းဆက္(၄၆) အေလာင္းစည္သူ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၄၅၀)
 
47. မင္းဆက္(၄၇) မင္းရွင္ေစာ <ထီးနန္းမရ>
 
48. မင္းဆက္(၄၈) နရသူ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၅၂၀) (ကုလားက်မင္း)
 
49. မင္းဆက္(၄၉) နရသိခၤ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၅၂၃) (မင္းယဥ္နရသိခၤ)
 
50. မင္းဆက္(၅၀) နရပတိစည္သူ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၅၂၆)
 
51. မင္းဆက္(၅၁) ေဇယ်သိခၤ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၅၅၉) (ထီးလိုမင္းလို)
 
52. မင္းဆက္(၅၂) က်စြာ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၅၈၁) (ဓမၼရာဇာဘြဲ႔ခံ)
 
53. မင္းဆက္(၅၃)ဥဇနာ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၅၉၇) (ပုသိမ္စား)
 
54. မင္းဆက္(၅၄)သီဟသူ (ျပည္စား) <ထီးနန္းမရ>
 
55. မင္းဆက္(၅၅)နရသီဟပေတ့ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၆၀၂) (မင္းေခြးေခ်း၊တရုတ္ေျပးမင္း)မြန္ဂိုတာတာမ်ား ပုဂံကို၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္သည္။
 
56. မင္းဆက္(၅၆)ေက်ာ္စြာ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၂၈၇-ႏွစ္)(၆၄၆) (ဓမၼရာဇာ)
 
57. မင္းဆက္(၅၇)ေစာနစ္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၃၀၀-ႏွစ္)(၆၆၂)
 
58. မင္းဆက္(၅၈)ေစာမြန္နစ္ (ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၃၃၁-ႏွစ္)(၆၈၄)

သို႔ေသာ္ မြန္ဂိုတို႔၏ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ပုဂံပ်က္ဆီးျပီးေနာက္ နန္းတက္ၾကသည့္ ပုဂံမင္းဆက္၏ ေနာက္ဆံုးမင္းမ်ားမွာ အမည္ခံမွ်သာျဖစ္ၾကၿပီး
အမွန္တကယ္ တန္ခိုးထြားသူမ်ားမွ ရွမ္းညီေနာင္သံုးဦးျဖစ္သည္။