နဂါး(Nāga) ဆိုသည္မွာ သကၠတႏွင့္ ပါ႒ိဘာသာ စကားျဖစ္ျပီး
အလြန္ၾကီးမားေသာ ဟိႏၵဴႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ က်မ္းဂန္လာ ေျမြၾကီးမ်ားကို
ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ ဒ႑ာရီမ်ားတြင္ နဂါးသည္ ေျခေထာက္မပါပဲ မီးလွ်ံမ်ားကုိ
အသက္ရွဴေသာ ၊ ၾကည့္လုိက္ရံုႏွင့္ ေလာင္းကၽြမ္း ျပာက်သြားေစႏုိင္သည့္ ေျမြ
ပံုသ႑ာန္ သတၱဝါ ျဖစ္သည္။ ၄င္းအစြမ္းေၾကာင့္ မ်က္ေစာင္းထုိး၍
ညိႇဳ႕အားေကာင္းေသာ မိန္းကေလးတုိ႔ကုိလည္း နဂါးဟု ယခုထိတုိင္ တင္စား
ေခၚတပ္သည္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ ေျခေထာက္ပါေသာ နဂါးကုိမူ နယားဟု ေခၚသည္။
ျမန္မာတို႔က နဂါးႏွင့္ ပံုသ႑န္ႏွင့္ ဂုဏ္သတၱိခ်င္း ဆင္တူေသာ အေနာက္တိုင္း
ႏွင့္တရုတ္ (Dragon) မ်ားကိုလည္း နဂါးဟုပင္ အလြယ္ တကူ ေခၚေ၀ၚၾကသည္။
ဗုဒၶဘာသာက်မ္းဂန္မ်ား၌ ေဖာ္ျပထားေသာ နဂါး ပံုသဏၭာန္
1. နဂါးေခါင္းသည္ ဒရယ္ခ်ဳိကဲ့သို႔ ခ်ဳိရွိသည္။
2. နဂါးေခါင္းသည္ ကုလားအုပ္ေခါင္းႏွင့္တူသည္။
3. နဂါးမ်က္လံုးသည္ နတ္မိစၧာမ်က္လံုးႏွင့္ တူသည္။
4. နဂါးလည္ပင္းသည္ ေျမြႏွင့္ တူသည္။
5. နဂါး၀မ္းပိုက္သည္ ခံုးခြံႏွင့္တူသည္။
6. နဂါးအေၾကးသည္ ငါးၾကင္းအေၾကးခြံႏွင့္ တူသည္။
7. နဂါးလက္သည္းသည္ လင္းယုန္ငွက္လက္သည္းႏွင့္ တူသည္။
8. နဂါးဖ၀ါးသည္ က်ားဖ၀ါးႏွင့္ တူသည္။
9. နဂါးနားရြက္သည္ ႏြားနားရြက္ႏွင့္ တူသည္။
2. နဂါးေခါင္းသည္ ကုလားအုပ္ေခါင္းႏွင့္တူသည္။
3. နဂါးမ်က္လံုးသည္ နတ္မိစၧာမ်က္လံုးႏွင့္ တူသည္။
4. နဂါးလည္ပင္းသည္ ေျမြႏွင့္ တူသည္။
5. နဂါး၀မ္းပိုက္သည္ ခံုးခြံႏွင့္တူသည္။
6. နဂါးအေၾကးသည္ ငါးၾကင္းအေၾကးခြံႏွင့္ တူသည္။
7. နဂါးလက္သည္းသည္ လင္းယုန္ငွက္လက္သည္းႏွင့္ တူသည္။
8. နဂါးဖ၀ါးသည္ က်ားဖ၀ါးႏွင့္ တူသည္။
9. နဂါးနားရြက္သည္ ႏြားနားရြက္ႏွင့္ တူသည္။
နဂါးအမ်ဳိးမ်ဳိး
* ကဌမုခ နဂါး = (ထိုနဂါး ကိုက္လ်င္ အဆစ္အမ်က္မ်ား မေကြးမဆန္႔ႏိုင္ေတာ့ဘဲ သံတံက်င္လို ခိုင္ခံ့မာေက်ာသြားသည္။)
* ပုတိမုခ နဂါး = (ထိုနဂါး ကိုက္လ်င္ ပိႏၷဲပုပ္လို အသားထဲမွ အရည္မ်ား ယိုထြက္က်လာသည္။)
* အဂၢိမုခ နဂါး = (ထိုနဂါး ကိုက္လ်င္ လူ၏ အသားေတြသည္ မီးေလာင္သလို အက္ကြဲလာသည္။)
* သတၱသုခ နဂါး = (ထိုနဂါး ကိုက္လ်င္ လူ၏ အသားေတြသည္ မိုးႀကိဳးပစ္သကဲ့သို႔ ကြဲျပတ္ ပ်က္စီးသြားသည္။)
* ပုတိမုခ နဂါး = (ထိုနဂါး ကိုက္လ်င္ ပိႏၷဲပုပ္လို အသားထဲမွ အရည္မ်ား ယိုထြက္က်လာသည္။)
* အဂၢိမုခ နဂါး = (ထိုနဂါး ကိုက္လ်င္ လူ၏ အသားေတြသည္ မီးေလာင္သလို အက္ကြဲလာသည္။)
* သတၱသုခ နဂါး = (ထိုနဂါး ကိုက္လ်င္ လူ၏ အသားေတြသည္ မိုးႀကိဳးပစ္သကဲ့သို႔ ကြဲျပတ္ ပ်က္စီးသြားသည္။)
အထက္ပါ ေလးမ်ဳိးထဲမွ တစ္မ်ဳိးစီတြင္
1. ဒဌ၀ိသ နဂါး =( ကိုက္မွ အဆိပ္သင့္ေစတတ္သည္။)
2. ဒိဌ၀ိသ နဂါး =( ၾကည့္ရံုႏွင့္ အဆိပ္သင့္ေစတတ္သည္။)
3. ဖုဌ၀ိသ နဂါး =( ထိ႐ံုႏွင့္ အဆိပ္သင့္ေစတတ္သည္။)
4. ၀ါတ၀ိသ နဂါး =( ႏွာေခါင္းမွ ေလမႈတ္႐ံုႏွင့္ အဆိပ္သင့္ေစတတ္သည္။) ကြဲသည္။
2. ဒိဌ၀ိသ နဂါး =( ၾကည့္ရံုႏွင့္ အဆိပ္သင့္ေစတတ္သည္။)
3. ဖုဌ၀ိသ နဂါး =( ထိ႐ံုႏွင့္ အဆိပ္သင့္ေစတတ္သည္။)
4. ၀ါတ၀ိသ နဂါး =( ႏွာေခါင္းမွ ေလမႈတ္႐ံုႏွင့္ အဆိပ္သင့္ေစတတ္သည္။) ကြဲသည္။
ေပါင္း(၁၆)မ်ဳိး ထဲမွ တစ္မ်ဳိးစီတြင္
1. အဆိပ္ျမန္ၿပီး အဆိပ္မျပင္းသည့္ အာဂတ ၀ိသန ေလဘရ ၀ိသ နဂါးမ်ဳိး ၊
2. အဆိပ္မျပင္း အဆိပ္ျမန္သည့္ ေဃာရ၀ိသန အာဂတ ၀ိသ နဂါးမ်ဳိး ၊
3. အဆိပ္လဲျပင္း အဆိပ္လဲျမန္သည့္ အာဂတ ၀ိသ ေဃာရ၀ိသ နဂါးမ်ဳိး ၊
4. အဆိပ္လဲမျပင္း အဆိပ္လဲမျမန္သည့္ နအာဂတ၀ိသန ေဃာရ၀ိသ နဂါးမ်ဳိး၊ ကြဲျပန္သည္။
2. အဆိပ္မျပင္း အဆိပ္ျမန္သည့္ ေဃာရ၀ိသန အာဂတ ၀ိသ နဂါးမ်ဳိး ၊
3. အဆိပ္လဲျပင္း အဆိပ္လဲျမန္သည့္ အာဂတ ၀ိသ ေဃာရ၀ိသ နဂါးမ်ဳိး ၊
4. အဆိပ္လဲမျပင္း အဆိပ္လဲမျမန္သည့္ နအာဂတ၀ိသန ေဃာရ၀ိသ နဂါးမ်ဳိး၊ ကြဲျပန္သည္။
ထိုနဂါးမ်ဳိး(၆၄)မ်ဳိးထဲမွာ တစ္မ်ဳိးစီတြင္
1. ဥကေပါက္သည့္ အ႑ဇ နဂါးမ်ဳိး ၊
2. ၀မ္းပိုက္ကေမြးဖြားသည့္ ဇလာဗုဇ နဂါးမ်ဳိး ၊
3. အၫႇိကျဖစ္လာသည့္ သံေသဒဇ နဂါးမ်ဳိး ၊
4. ကိုယ္ထင္ရွား အလိုလိုျဖစ္လာသည့္ ၾသပပါတိက နဂါးမ်ဳိး ၊ ေလးမ်ဳိးစီ ကြဲျပန္သည္။
2. ၀မ္းပိုက္ကေမြးဖြားသည့္ ဇလာဗုဇ နဂါးမ်ဳိး ၊
3. အၫႇိကျဖစ္လာသည့္ သံေသဒဇ နဂါးမ်ဳိး ၊
4. ကိုယ္ထင္ရွား အလိုလိုျဖစ္လာသည့္ ၾသပပါတိက နဂါးမ်ဳိး ၊ ေလးမ်ဳိးစီ ကြဲျပန္သည္။
ထိုနဂါးမ်ဳိး(၂၅၆)မ်ဳိးထဲမွာ တစ္မ်ဳိးစီတြင္
1. ေရ၌ျဖစ္ေသာ ဇလဇ နဂါးမ်ဳိး ၊
2. ကုန္းမွာျဖစ္ေသာ ထလဇ နဂါးမ်ဳိး ၊ ႏွစ္မ်ဳိးစီ ကြဲျပန္သည္။
2. ကုန္းမွာျဖစ္ေသာ ထလဇ နဂါးမ်ဳိး ၊ ႏွစ္မ်ဳိးစီ ကြဲျပန္သည္။
အထက္ပါ(၅၁၂)မ်ဳိးထဲမွာ တစ္မ်ဳိးစီတြင္
1. ကာမဂုဏ္ခံစားသည့္ ကာမ႐ူပီ နဂါးမ်ဳိး ၊
2. ကာမဂုဏ္မခံစားသည့္ အကာမ႐ူပီ နဂါးမ်ဳိး ၊ ႏွစ္မ်ဳိးစီ ကြဲျပန္သည္။
2. ကာမဂုဏ္မခံစားသည့္ အကာမ႐ူပီ နဂါးမ်ဳိး ၊ ႏွစ္မ်ဳိးစီ ကြဲျပန္သည္။
နဂါးမ်ဳိးေပါင္း တစ္ေထာင့္ႏွစ္ဆယ့္ေလး (၁၀၂၄) မ်ဳိး ရွိသည္။
ဂဠဳန္ငွက္ေဘးမွ ကင္းေဝးေသာ နဂါးမ်ိဳး ၇-ပါး
1. ပဏီတ တရာ-ဇလာဗုဇ, ဂဗၻေသယ်က, ဥပပါတိက, ဟုဆိုအပ္ေသာ မိမိတို႔ဇာတ္သေဘာအားျဖင့္ ျမတ္ေသာ နဂါးတို႔လည္း တစ္မ်ိဳး၊
2. ကမၺလႆ တရာနဂါးစစ္သူၾကီး, စစ္ဗိုလ္မႉး, စစ္ဘုရင္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ ကမၺလနဂါး, အႆတရနဂါး တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး၊
3. ဓတရ႒ာ-ဓတရ႒မည္ေသာ နဂါးဘုရင္ တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး၊
4. သတၱသိဒႏၲရ ဝါသိေနာ- ေတာင္စဥ္သီဒါ မဟာသမုဒၵရာ၌ ေနၾကကုန္ေသာ နဂါး တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး၊
5. ပထဝိ႒ကာ-ေျမအတြင္း၌ မွီတင္းပုန္းေအာင္းကာ ေနေလ့ရွိၾကကုန္ေသာ ေျမေအာင္းနဂါး တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး၊
6. ပဗၺတ႒ကာ-ေတာင္ေခါင္း ေတာင္တြင္း၌ မွီတင္းေနထိုင္ၾကကုန္ေသာ ေတာင္တြင္းနဂါး တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး၊
7. ဝိမာန႒ကာ-ေဘာဂဝတီ နဂါးျပည္၌ေရႊေငြဗိမာန္ စံအိမ္ပ်ံျဖင့္ ဇိမ္ခံေပ်ာ္ပါး၍ ေနၾကကုန္ေသာ နတ္နဂါး တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး။
2. ကမၺလႆ တရာနဂါးစစ္သူၾကီး, စစ္ဗိုလ္မႉး, စစ္ဘုရင္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ ကမၺလနဂါး, အႆတရနဂါး တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး၊
3. ဓတရ႒ာ-ဓတရ႒မည္ေသာ နဂါးဘုရင္ တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး၊
4. သတၱသိဒႏၲရ ဝါသိေနာ- ေတာင္စဥ္သီဒါ မဟာသမုဒၵရာ၌ ေနၾကကုန္ေသာ နဂါး တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး၊
5. ပထဝိ႒ကာ-ေျမအတြင္း၌ မွီတင္းပုန္းေအာင္းကာ ေနေလ့ရွိၾကကုန္ေသာ ေျမေအာင္းနဂါး တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး၊
6. ပဗၺတ႒ကာ-ေတာင္ေခါင္း ေတာင္တြင္း၌ မွီတင္းေနထိုင္ၾကကုန္ေသာ ေတာင္တြင္းနဂါး တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး၊
7. ဝိမာန႒ကာ-ေဘာဂဝတီ နဂါးျပည္၌ေရႊေငြဗိမာန္ စံအိမ္ပ်ံျဖင့္ ဇိမ္ခံေပ်ာ္ပါး၍ ေနၾကကုန္ေသာ နတ္နဂါး တို႔လည္းတစ္မ်ိဳး။
(((ဘူရိဒတၱနဂါးမင္း)))
လူသ႑ာန္ဖန္ဆင္းၿပီး နတ္၀တ္တန္ဆာ ၀တ္ဆင္ထားေသာ နဂါးမ်ားကို
ဘူရိဒတၱနဂါးမ်ား ဟုေခၚသည္။ ဘူရိဒတၱနဂါးမင္းမ်ားသည္ လူမိန္းမမ်ားႏွင့္
အတူေနလွ်င္ နဂါးမွန္းမသိေအာင္ နဂါးသ႑ာန္ႏွင့္ မေနဘဲ လူသ႑ာန္ဖန္ဆင္းၿပီး
နတ္၀တ္တန္ဆာႏွင့္ ေနၾကသည္။ ထိုနဂါးတို႔သည္ အျမဲ လူသ႑ာန္ဖန္ဆင္းၿပီး
ေနလို႔မရပါ။
* ၁။ နဂါးမမ်ား ကိုယ္၀န္ရွိလာေသာအခါ၊
* ၂။ အေရလဲခ်ိန္က်ေသာအခါ၊
* ၃။ ဇာတ္တူေသာ နဂါးခ်င္း ေမထုန္မွီ၀ဲေသာအခါ၊
* ၄။ ကိုယ္လြတ္လက္လြတ္ အိပ္ေပ်ာ္ေနေသာအခါ၊
* ၅။ ေသေသာအခါ မ်ားတြင္ နဂို နဂါး႐ုပ္ ျပန္ေပၚလာသည္။
* ၂။ အေရလဲခ်ိန္က်ေသာအခါ၊
* ၃။ ဇာတ္တူေသာ နဂါးခ်င္း ေမထုန္မွီ၀ဲေသာအခါ၊
* ၄။ ကိုယ္လြတ္လက္လြတ္ အိပ္ေပ်ာ္ေနေသာအခါ၊
* ၅။ ေသေသာအခါ မ်ားတြင္ နဂို နဂါး႐ုပ္ ျပန္ေပၚလာသည္။
(((နဂါးဌာေန)))
နဂါးမ်ားသည္ -
၁။ အိုင္ႀကီၤးမ်ား၊ သမုဒၵရာႀကီးမ်ား၊ ေတာင္ႀကီးမ်ား၏ ေအာက္မွာလည္း ေနတတ္သည္။
၂။ ေ၀ဘာရေတာင္၏ ေအာက္တြင္ ေျမေနနဂါးမ်ားေနသည္ ယူဇနာ(၅၀၀)ရွိေသာ နဂါးျပည္ ရွိသည္။
၃။ ဟိမ၀ႏၲာေတာ ဒဒၵရေတာင္ေျခတြင္ ေျမေနနဂါးမ်ားေနသည္ နဂါးျပည္ ရွိသည္။
၄။ ျမင့္မိုရ္ေတာင္ ေျခရင္းတြင္ ေရေနနဂါးမ်ားေနသည္။
၅။ အန၀တတ္အိုင္တြင္ ပဏၰကနဂါးေနသည္။
၆။ မုစလိႏၵအိုင္တြင္ မုစလိႏၵနဂါးေနသည္။
၇။ ဥ႐ုေ၀လျမစ္မွာ ဥ႐ုေ၀လနဂါးေနသည္။
၈။ ဂယာျမစ္မွာ အဂၢိဒဎု နဂါးေနသည္။
(((ဟိႏၵဴဘာသာက်မ္းဂန္မ်ား၌ ေဖာ္ျပထားေသာ မဟာျဗရတၱက်မ္းပါနဂါး)))
ဟိႏၵဴဘာသာတြင္ နဂါးသည္ အႏႈတ္လကၡဏာ ေဆာင္ေသာ သတၱ၀ါျဖစ္ျပီး
ေျမြနဂါးယစ္ပူေဇာ္ စေတးမႈႏွင့္ ဂဠဳန္၏အစား ခံထုိက္သူမ်ား အျဖစ္ ေဖၚျပၾကသည္။
ထို႔အတူ က်မ္းဂန္တြင္ အလြန္အေရးပါေသာ ဇာတ္ေကာင္မ်ားျဖစ္ကာ တခါတရံတြင္
နတ္ဘုရားတို႔၏ ဘက္ေတာ္သားမ်ားလည္း ျဖစ္ၾက ျပန္သည္။ ဥပမာ နဂါးမင္းသား အနႏၲ
စၾကာ (Ananta-Shesha)သည္ မိမိကိုယ္ကို လူအသြင္ဖန္ဆင္း၍ ေကာင္းေသာဆံထံုး
ႏွင့္ သကၤန္း ၀တ္ဆင္က ျမင့္ျမတ္ေသာ ရေသ့အက်င့္ကို က်င့္၏။ ထိုအခါ ျဗဟၼာမွ
လြန္စြာ ႏွစ္သက္သျဖင့္ ကမာၻေျမၾကီးအား သယ္ေဆာင္ ထမ္းပိုးရန္ တာဝန္ေပး
လိုက္သည္ ဟုဆိုသည္။ နဂါးမင္းသားလည္း နဂါးအသြင္ျဖင့္ တြင္းနက္ၾကီး အတိုင္း
ေျမအဆံုးထိ ဆင္းကာ ကမာၻၾကီးအား ေခါင္းေပၚ တင္ထားေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္
ကမာၻပ်က္သည့္ အခ်ိန္က်ေရာက္တိုင္းတြင္ ထိုနဂါးမွာ အသက္ေဘးမွ လြတ္ကင္းကာ
အတိုင္းအဆမရွိ အသက္ရွည္သူ "အနႏၲ" ဟူေသာဘြဲ႔ကို ရသည္ဟု ဆိုထားသည္။
မဟာျဗရတၱက်မ္းတြင္ ညီအစ္ကို ၀မ္းကြဲ ေတာ္စပ္သူ နဂါးႏွင့္
ဂဠဳန္တို႔၏ ရန္ညိွး ဖြဲ႔တည္ပံု အားလည္း ေဖၚျပထားသည္။ ဖန္ဆင္းရွင္ျဗဟၼသည္
ကမာၻႏွင့္ သက္ရွိသက္မဲ့ တို႔အားဖန္ဆင္းရာတြင္ ကူညီရန္ ရီရွိ(rishi)ေခၚ
ပညာရွိၾကီး၁၀ဦးအား ဦးစြာ ဖန္ဆင္း သည္။ ထို၁၀ဦးအနက္ ကရွက္ပ(Kashyapa) မွာ
တစ္ဦးအပါအ၀င္ ျဖစ္ျပီး ဗိနတၱ (vinata) ႏွင့္ ကဒရူ (kadru) ဟူေသာ ညီအမ
ေတာ္စပ္သူ မယားႏွစ္ဦး ရွိသည္။ ဗိနတၱမွာ ခြန္အားၾကီးေသာ သားအနည္းငယ္သာ
လိုခ်င္သူျဖစ္ျပီး၊ ကဒရူမွာ သားေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာကို ေတာင့္တသူျဖစ္သည္။
အခ်ိန္တန္ေသာ္ ဗိနတၱတြင္ ဥႏွစ္လံုးရ၍ ေနနတ္သား ႏွင့္ဂဠဳန္တို႔
ေပါက္ဖြါးလာၾကသည္။ ကဒရူတြင္ ဥေပါင္းတစ္ေထာင္ရ၍ နဂါးမ်ား ေပါက္ဖြားလာၾကသည္။
ဂဠဳန္၏မိခင္ ဗိနတၱသည္ ညီမျဖစ္သူ ကဒရူႏွင့္ မိုက္မဲေသာ
အေလာင္းအစားျပဳလုပ္ရာမွ ရံႈးနိမ့္ကာ ကြ်န္အျဖစ္ေရာက္ရွိ သြားသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဂဠဳန္မွ နဂါးတို႔ထံ ခ်ည္းကပ္ ကာကြ်န္အျဖစ္မွ မည့္သည့္အရာႏွင့္
ျပန္လည္၀ယ္ယူ ရမည္နည္းဟု ေမးျမန္းရာ နတ္ျပည္ရွိ မေသေဆး ပ်ားရည္ကို ေဆာင္ယူ
ရမည္ဟု ေျဖသည္။ ဂဠဳန္သည္ နတ္ပ်ား ရည္ကို အခက္အခဲအမ်ိဳးမ်ိဳး ေက်ာ္ျဖတ္၍
ေဆာင္ယူအျပီး နဂါးတို႔အား ေပးကာ မေသာက္သံုးမွီ ပူေဇာ္မႈ အခန္းအနားျပဳရန္ပါ
လွည့္ျဖားတိုက္တြန္းသည္။ နဂါးတို႔ ပူေဇာ္မႈ ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္
တြင္အိျႏၵာသိၾကားမွာ နတ္ပ်ားရည္ အားျပန္လည္ ေဆာင္ယူသြားေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္
ပ်ားရည္အိုးမွ ဖိတ္စင္က် လာေသာ ပ်ားရည္စက္ အၾကြင္း အက်န္ မ်ားမွာ
ျမက္ခင္းျပင္ ေပၚတြင္ က်န္ခဲ့ရာ နဂါးတို႔ လွ်ာျဖင့္လ်က္ ရာမွ ထာ၀ရအသက္ကို
ရလာသည္ ဟုဆိုသည္။ ထိုသို႔ျမက္ကို လ်က္ျခင္းေၾကာင့္ ျမက္ပင္တို႔ျဖင့္ ထိရွကာ
လွ်ာႏွစ္ခြ ျဖစ္ရသည္ ဟုလည္း ဆိုထားသည္။
(((ျမန္မာ့နဂါး သမိုင္း)))
သေရေခတၱရာ၊ ဗိႆႏိုး၊ ဟန္လင္းႀကီး စေသာ ပ်ဴႏိုင္ငံမ်ား
ထြန္းကားခဲ့စဥ္ကပင္ နဂါး႐ုပ္မ်ား ရွိခဲ့သည္။ ပ်ဴလူမ်ဳိးတို႔ ၀တ္ဆင္ခဲ့ေသာ
လက္၀တ္တန္ဆာမ်ားတြင္ နဂါး႐ုပ္မ်ားပါ၀င္ေပသည္။ လက္ေကာက္၊ ေျခက်င္း စေသာ
ပန္းထိမ္လက္ရာမ်ားတြင္ နဂါးေခါင္း၌ အခၽြန္အေမာက္မ်ား ပါရွိၿပီး
ကိုယ္ထည္တြင္ ေရႊနန္းလိမ္မ်ားျဖင့္ က်စ္ကာ ေဖာ္ထားသည္။
တေကာင္းေခတ္ မင္းခမ္းေတာ္ ပစၥည္းမ်ားတြင္ နဂါးကြမ္းအစ္၊
ကလပ္တို႔အျပင္ နဂါး႐ုပ္ထုသည္လည္း ထီးသံုးနန္းသံုး
အေဆာင္အေယာင္ပစၥည္းတစ္ခုျဖစ္ေ ပသည္။
ပုဂံေခတ္တြင္ နဂါးစေသာ အႏုပညာအ႐ုပ္မ်ားသည္ ျမန္မာဆန္ၿပီး ျမန္မာဟန္ ေပၚလြင္လာသည္။
အင္း၀၊ ေတာင္ငူ၊ ေညာင္ရမ္း ေခတ္မ်ားတြင္လည္း တံကဲမ်ားႏွင့္
သာသနိက အေဆာက္အဦမ်ား၌ နဂါး၊ နယား႐ုပ္မ်ားျဖင့္ မြမ္းမံမႈမ်ား
ေပါႂကြယ္လာသည္။
ကုန္းေဘာင္ေခတ္တြင္ ကႏုတ္ပန္းႏွင့္ ယွဥ္တြဲကာ နဂါး႐ုပ္မ်ားကို သစ္ထြင္းပန္းပုမ်ား ထြင္းထုလာၾကသည္။
ေခတ္အဆက္ဆက္မွ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြား ဆင္းတုေတာ္ ဘုဇဂၤါသန(မုစလိႏၵာသန)
ပံုေတာ္မ်ားတြင္ နဂါး႐ုပ္တုမ်ား သံုးခဲ့ၾကသည္။ မုစလိႏၵာအိုင္တြင္
ဗုဒၶျမတ္စြာ သီတင္းသံုးစဥ္က နဂါးမင္းက ပါးပ်ဥ္းမိုး၍ ထားပံုမ်ားကို ျပဳလုပ္
ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည္။ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔သည္ ေန႔နံအလိုက္
႐ုပ္ပံု႐ုပ္တုမ်ား ထုလုပ္ခဲ့ရာ စေနနံကို နဂါး႐ုပ္ျဖင့္ အမွတ္အသားျပဳၾကသည္။
ျမန္မာတို႔သည္ နဂါးႀကီး၏ ဦးေခါင္းလွည့္ပံု`နဂါးလွည့္´ အယူအဆအရ
သံုးလတစ္ႀကိမ္ ဦးေခါင္းျပဳရာအရပ္ ေျပာင္းသည့္ ယံုၾကည္ခ်က္ျဖင့္
* (ေတာ္၊ ကၽြတ္၊ မုန္း = ေရွ႕)
* ( နတ္၊ ျပာ၊ တြဲ = ေတာင္)
* ( ေပါင္း၊ ခူး၊ ဆုန္ = ေနာက္)
* ( န၊ ၀ါ၊ ၀ါ = ေျမာက္) ဟု၍ပင္ သတ္မွတ္ၾကသည္။
* ( နတ္၊ ျပာ၊ တြဲ = ေတာင္)
* ( ေပါင္း၊ ခူး၊ ဆုန္ = ေနာက္)
* ( န၊ ၀ါ၊ ၀ါ = ေျမာက္) ဟု၍ပင္ သတ္မွတ္ၾကသည္။
ျမန္မာ့နကၡတ္ပညာရွင္တို႔ကလည္း ေရာဟဏီနကၡတ္ ႏွင့္ သြာတိနကၡတ္
တို႔ကို ေျမြဦးေခါင္း ဟူ၍၎၊ ေဇ႒နကၡတ္ကို နဂါးခ်က္ဟူ၍၎ ေဖာ္ညႊန္းၾကသည္။
နဂါးသည္ ေဗဒင္ပညာအရ စေနျဂိဳဟ္၏ အမွတ္အသား ျဖစ္သည္။ ၿဂိဳဟ္သက္ (၁၀)ႏွစ္
ျဖစ္သည္။ အရပ္မ်က္ႏွာမွာ အေနာက္ေတာင္ အရပ္ျဖစ္သည္။
ကမာၻဦးအစက ေျမြနဂါးကို ကိုးကြယ္မႈရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုၾကသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း ဗုဒၶသာသနာ မထြန္းကားမီ ပုဂံေခတ္ႀကိဳကာလ သကၠရာဇ္
(၂၇၉)ခုႏွစ္၊ ပုဂံေခတ္ ေတာင္သူႀကီးမင္းလက္ထက္တြင္ နဂါးကိုးကြယ္မႈရွိခဲ့သည္။
နဂါး႐ုပ္တုႀကီးကို စိတ္တိုင္းက် ထုလုပ္ေစၿပီး ကိုးကြယ္ခဲ့သည္ ဟုဆိုသည္။
[[[အျခားအာရွႏိုင္ငံမ်ားမွနဂါး] ]]
(((အင္ဒိုႏွင့္မေလးကြ်န္းဆြယ္)) )
နဂါးကို အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံတြင္ နာဂါဟုေခၚျပီး၊
ဂ်ားဗားကြ်န္းတြင္ ႏိုဂိုဟုလည္း ေခၚၾကသည္။ မေလးရွားသေဘၤာသား ဒ႑ာရီမ်ားတြင္
နဂါးသည္ ေခါင္းမ်ားစြာရွိသည္ ဟုဆိုသည္။ မေလးရွားႏိုင္ငံ
ပါဟန္း(Pahang)ျပည္နည္ရွိ Chinniေရကန္ၾကီးတြင္ သီရိဂုမာမ္(Sri Gumum)
အမည္ရွိ နဂါး ေနထိုင္သည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံရွိ
ကိုမိုဒို၊ ရင္ကာ၊ ဖေလာရက္စ္ ႏွင့္ ဂီလီမိုတန္း ႏွင့္
ပါဒါကၽြန္းမ်ားေပၚတြင္ ေနထိုင္ က်က္စားေသာ အဆိပ္အလြန္ျပင္းထန္သည့္
ဖြတ္ႀကီးတစ္မ်ဳိးကိုလည္း ကိုမိုဒိုနဂါးဟု ေခၚသည္။
(((အိႏၵိယ)))
အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ နဂါးသည္ ျမစ္၊ေခ်ာင္း၊ အင္းအိုင္ ႏွင့္
ေရတြင္း၊ ေရကန္ မ်ားကို ေစာင့္ၾကပ္သည္ဟု အယူရွိၾကသည္။ ထို႔အျပင္
မိုးေခၚေပးသူမ်ား လည္းျဖစ္သျဖင့္ ေကာက္ပဲသီးႏွံမ်ား ကိုအထြက္တိုးေစသူ
ဟုလည္း ယံုၾကည္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေရၾကီး၊ ေရလ်ံျခင္း စသည့္ သဘာ၀
ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားပါ ေဆာင္ယူတတ္သည္ ဟုလည္း ဆိုသည္။ ဒ႑ာရီမ်ား အရ နဂါးတို႔မွာ
လူသားတို႔ မရိုမေသ ျပဳေသာ အခါတြင္သာ အမ်က္ထြက္ တတ္ၾကသည္။
အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းတြင္ သီးႏွံမ်ားေအာင္ျမင္ရန္ႏွင့္ ၾကီးပြါး တိုးတက္ေစရန္
နဂါးမႏၲလ (Nagamandala) ဟူေသာ နဂါးပူေဇာ္ပြဲ မ်ားက်င္းပေလ့ရွိၾကသည္။
(((ကေမာၻဒီးယား)))
ခမာဘာသာျဖင့္ နဂါးကို (neak) ဟုေခၚၾကျပီး ပစိဖိတ္
သမုဒၵရာအတြင္းတြင္ နဂါးျပည္ ရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ နဂါးမင္းသမီးႏွင့္
ျဗဟၼဏလုလင္တို႔ ေပါင္းဖက္၍ ခမာလူမ်ိဳးမ်ား ေမြးဖြါးလာေသာေၾကာင့္
နဂါးအႏြယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္ဟုလည္း ယေန႔တိုင္ ဆိုၾကသည္။ အန္ေကာဝတ္ ကဲ့သို႔
ဘုရားမ်ားတြင္ ေခါင္းခုႏွစ္လံုးပါ နဂါး ရုပ္တုမ်ား ေတြ႔ရျပီး
နဂါးမ်ိဳးႏြယ္ခုႏွစ္မ်ိဳးသာမက သက္တန္႔ေရာင္စဥ္ ခုႏွစ္သြယ္ကိုလည္း
ကိုယ္စားျပဳသည္ ဟုဆုိသည္။ ကေမာၻဒီးယား နဂါး ယံုၾကည္ မႈမ်ားတြင္
ေခါင္းမဂဏန္း အေရအတြက္ ရွိေသာ နဂါးမွာ အဖိုဓာတ္ ေဆာင္ျပီး ေခါင္းစံုဂဏန္း
အေရအတြက္ ရွိေသာ နဂါးမွာ အမဓာတ္ ေဆာင္သည္ဟု ေဖၚျပထားသည္။
ကေဗၻာဒီယားလူမ်ိဳးရဲ့ နဂါးပုံျပင္ေလးပါ။ ပရာတြန္ဟာ သူအေဖ့က
အျပစ္ေပးျပီး နန္းေတာ္မွ ေမာင္းထုတ္ခဲ့သျဖင့္ ေကာသလုိ့က်ြန္ သုိ႔
ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ထုိေနရာ ခ်မ္ဘုရင္ ေနေတာ္မူတဲ့ေနတစ္ခုပါ။ တေန့ေသာ္
ပရာတြန္မင္းသားဟာ အရမ္းလွပေသာ အမ်ိဳးသမီးတဦး ကမ္းစပ္နားမွာ ေတြ႔ျပီး
ခ်က္ခ်င္ပင္ ေမတၱာ မွ်ေတာ္မူသြားခဲ့ပါတယ္။ ထုိ အမ်ိဳးသမီးဟာ နဂါးဘုရင္ရဲ့
သမီးေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိနဂါးမင္းသမီးကုိ လက္ထပ္ဖုိ့
နဂါးျပည္သုိ႔လုိက္သြားရပါမယ္။ မင္းသားဟာ လူသားျဖစ္ေနလုိ့ နဂါးျပည္သုိ႔
ဘယ္လုိသြားရမည္ဆုိတာကုိ သူမသိခဲ့ပါ။ မင္းသမီးက သူမ၏ ပု၀ါးစကုိ ကုိယ္ျပီး
လုိက္ခဲ့ပါလုိ့ ေျပာပါတယ္။ သူတုိ့ႏွစ္နဂါးျပည္ေအာက္သုိ႔ေရာ က္သြားခဲ့ပါတယ္။
နဂါးဘုရင္မင္းျမတ္က ထုိမင္းသားကုိလက္ခံခဲ့ပါတယ္။ နဂါးဘုရင္ ပင္လယ္ေအာက္က
ေန စစ္သည္ေတာ္မ်ား ေလျဖင့္ မွဳ တ္ထုတ္ျပီး ေကာ့ ကလုိ့ တုိင္းျပည္သုိ႔
ေစလြတ္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုိင္းျပည္အသစ္ကုိ ကမ္ပူခ်ာ လုိ့ေခၚပါတယ္
(((မဲေခါင္ေဒသ)))
မဲေခါင္ျမစ္ တစ္ေလွ်ာက္ရွိ လာအိုႏွင့္ထိုင္း
လူမ်ိဳးမ်ားတြင္လည္း ရိုးရာ နဂါးယံုၾကည္မႈ ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိၾကသည္။ ထိုေဒသ
ခံမ်ားသည္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားအား နဂါးမင္း ပိုင္စိုးသည္ ဟုယံုၾကည္ ေသာေၾကာင့္
အထြဋ္အျမတ္ ထားၾကသည္။ ႏွစ္စဥ္ ငါးႏွင့္ေလွသေဘၤာ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကို္င္ေသာ
ေက်းရြာမ်ားတြင္ အစဥ္အလာအရ နဂါးပူေဇာ္ပြဲ မ်ားက်င္းပ ေလ့ရွိျပီး
ေရလမ္းခရီးအား ေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းရွင္းေစသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။
#လင္းညိဳ႕တာရာ
#ေမွာ္ပညာ
#ေမွာ္ပညာ
No comments:
Post a Comment