(၃၇) မင္းနတ္

အျပင္၃၇မင္းအတြင္း၃၇မင္းျဖစ္ေပၚလာပုံ
ပုဂံေခတ္အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္မတုိင္မီကျမန္မာႏူိင္ငံတြင္ေထရဝါဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားရွိေသာ္လဲမဟာယာနဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား, တႏၱရယာနမ်ားအရည္ၾကီးမ်ားလႊမ္းမုိးေနေလသည္။
နတ္ကုိးကြယ္မွဳမ်ားကလဲလုိအပ္သည္ထက္ပုိျပီးေရွ.တန္းေရာက္လ်က္ရွိသည္။
ေအဒီ၄ရာစုေသဥ္လည္ေၾကာင္မင္း(၂၆၆-၃၀၉) လက္ထက္မွစျပီး မင္းႏွင့္တကြ ျပည္သူမ်ားကိုးကြယ္ျခင္းခံရသည္။

ထုိအခ်ိန္ကနတ္ကုိးကြယ္သူမ်ားသည္မိမိတုိ.၏အိမ္ေရွ.တြင္နတ္ကြန္းနတ္အိမ္တုိ.ကုိေဆာက္လုပ္ျပီးနတ္ရုပ္မ်ားသြားထားကာေန.စဥ္ေနတုိင္းအစားအစာတင္ေျမွာက္ပသပူေဇာ္ခဲ့ၾကသည္။
ယင္းကဲ့သို.နတ္ကုိးကြယ္မွဳမ်ားေရွ.တန္းေရာက္လာျပီးအလြန္အကြ်ံျဖစ္လာမွဳ၊နတ္ႏွင့္လူ ပုံမွန္ဆက္ဆ့ေရးထက္ေက်ာ္လြန္လာမွဳတုိ.ေၾကာင္အေနာ္ရထာမင္းၾကီးသည္ မင္းအမိန္.ႏွင့္နတ္ကြန္း၊နတ္အိမ္တုိ.ကိုလဲဖ်က္ေစျပီးယင္းနတ္
ရုပ္မ်ားကိုလဲစုစည္း၍သံၾကဳိးျဖင့္ခ်ည္တဲြကာပုဂံေရႊစည္းခုံဘုရားတံတုိင္းအတြင္းစုရုံးထားရွိခဲ့သည္။
ယင္းနတ္ရုပ္မ်ားကိုေရႊစည္းခုံဘုရားတံတုိင္းအတြင္းေထာင့္တစ္ေနရာတြင္ ယေန.တုိင္ေတြ.ျမင္ႏူိင္ေပသည္။
ထုိအခ်ိန္ကေရႊစည္းခုံဘုရားတံတုိင္းအတြင္းတြင္ထားရွိေသာနတ္မ်ားကုိအတြင္း၃၇မင္း၊ တံတုိင္းအျပင္မွာထားေသာအျပင္၃၇မင္းနတ္မ်ားသတ္မွတ္ေခၚေဝၚခဲ့ၾကသည္။ သို.ေသာ္ပုဂံေခတ္က အတြင္း၃၇မင္းမွာ၃၇ပါးလုံးျပည္.ေသာ္လည္း အျပင္၃၇မင္းမွာအေရအတြက္မျပည္.ေသးေပး။၂၂ပါးသာရွိေသးသည္။
ေနာင္ ေတာင္ငူေခတ္မွအျပင္၃၇မင္းမွာ ၃၇ပါးလုံးျပည္.ခဲ့ရသည္။
အတြင္း၊အျပင္ဟူေသာေဝါဟာရမွာ ေရႊစည္းခုံဘုရားတံတုိင္း၏ အတြင္း၊အျပင္ဟူေသာတည္ေနရာဌာနကုိအစဲြျပဳ၍ျဖစ္ေပၚလာရျခင္းျဖစ္သည္။
အတြင္း၃၇မင္း
၁။ဓတရဌ (ဂႏၶဗၺနတ္ျဖစ္သည္။
နတ္ဝတ္တန္ဆာဒုရင္ဝတ္၍လက္တစ္ဖက္ကသန္လ်က္ကုိင္လ်က္ဒူးတစ္ဖက္ေထာင္တစ္ဖက္လဲအေနအထား)
၂။ဝိရူ႒က(ကုမၻဏ္နတ္ျဖစ္သည္။
နတ္ဝတ္တန္ဆာဒုရင္ဝတ္၍လက္တစ္ဖက္ကသန္လ်က္ကုိင္လ်က္ဒူးတစ္ဖက္ေထာင္တစ္ဖက္လဲအေနအထား)
၃။ဝိရူပကၡ(နတ္နဂါးျဖစ္သည္။
နတ္ဝတ္တန္ဆာဒုရင္ဝတ္၍လက္တစ္ဖက္ကသန္လ်က္ကုိင္လ်က္ဒူးတစ္ဖက္ေထာင္တစ္ဖက္လဲအေနအထား)
၄။ကုေဝရ(နတ္ဘီလူးျဖစ္သည္။
နတ္ဝတ္တန္ဆာဒုရင္ဝတ္၍လက္တစ္ဖက္ကသန္လ်က္ကုိင္လ်က္ဒူးတစ္ဖက္ေထာင္တစ္ဖက္လဲအေနအထား)
၅။သိၾကား(သိၾကားနတ္ရုပ္အတုိင္း ခရုသင္း၊သားျမီးယပ္ကုိင္သည္။)
၆။မေဟသရ(နတ္ဝတ္တန္ဆာ၊ ႏြားလားဥႆဘကိုစီး၊လွံသုံးခြကုိင္)
၇။မဟာပိႏၷဲ(နတ္ကုိယ္ႏွင့္ဆင္ေခါင္း၊ လက္ယာလက္ႏွစ္ခြတြင္အထက္လက္မွာခြ်န္း၊ေအာက္လက္မွာသန္လ်က္ကုိင္ဟန္၊
ဝဲဘက္လက္ႏွစ္ခြတြင္အထက္လက္မွာစက္ဝန္း၊
ေအာက္လက္မွာ မိမိဦးေခါင္းရွိဆင္ႏွာေမာင္းကုိ ကိုင္ဆုပ္ေနဟန္ၾကြက္ယာဥ္ကိုစီးသည္။)
၈။စႏီၵ(နတ္သမီး္ လက္ဆယ္ဘက္ရွိသည္။လက္ယာ ငါးဘက္မွာဓါးလြယ္၊ သန္လ်က္၊လွံ၊သံခြ်န္၊
ဓါးေျမွာင္တစ္ခုစီကိုင္သည္။
လက္ဝဲငါးဖက္မွာ ဒိုင္း၊ထီး၊ေလး၊ပုတီး၊ခရုသင္းတစ္ခုစီကိုင္သည္။ပတၱျမားနီခံေသာျခေသ့ၤယာဥ္စီးသည္။)
၉။သူရႆတီ(နတ္သမီးဥဂၢါအပင္စုိက္၊ နတ္တန္ဆာဆင္လ်က္၊ လက္ႏွစ္ဖက္မွာၾကာပန္းကုိင္ျပီး
ဟသၤာငွက္ယာဥ္ေပၚထုိင္ေနဟန္)
၁၀။ျပသမဂီ ၤ=ရသမဂီ ၤ(နတ္သမီး၊လက္ကပန္းခိုင္ကို၍ ဘုရားရွိခုိးေနဟန္)
၁၁။စႏၵာ(နတ္သား၊လက္ဆယ္ဘက္ရွိသည္။လက္ယာ ငါးဘက္မွာဓါးလြယ္၊ သန္လ်က္၊လွံ၊သံခြ်န္၊
ဓါးေျမွာင္တစ္ခုစီကိုင္သည္။
လက္ဝဲငါးဖက္မွာ ဒိုင္း၊ထီး၊ေလး၊ပုတီး၊ခရုသင္းတစ္ခုစီကိုင္သည္။ပတၱျမားနီခံေသာျခေသ့ၤယာဥ္စီးသည္။)
၁၂။အာဠဝီ(မတ္တပ္ရပ္၍၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားသည္။
၁၃။မာရ္နတ္(လက္ဝဲ၊လက္ယာဆယ္ဘက္စီ၌လက္နက္တစ္မ်ဳိးစီကုိင္ဆုိင္ထားသည္။
၁၄။ေသာတပန္(အင္ၾကင္းပင္ေစာင့္၊ အင္ၾကင္းပန္းႏွင့္ဘုရားရွိခုိးေနဟန္)
၁၅။အနာဂါမ္(ေရႊသပိတ္ေစာင့္နတ္၊ နတ္သပိတ္ေတာ္အနီး ယပ္ခပ္ေနဟန္)
၁၆။ဇမၺဳဒီပ(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၁၇။ဇမၺဳတံဆပ္(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၁၈။ဇမၺဳခ်မ္းသာ(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၁၉။ဇမၺဳၾကက္သေရ(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၂၀။ဇမၺဳသေျပ(ဒူးတစ္ဖက္ေထာင္၊တစ္ဖက္လဲွထုိင္၍သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၂၁။ဇမၺဳတန္ေဆာင္(ဒူးတစ္ဖက္ေထာင္၊တစ္ဖက္လဲွထုိင္၍သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၂၂။ဇမၺဳတမြတ္(ဒူးတစ္ဖက္ေထာင္၊တစ္ဖက္လဲွထုိင္၍သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၂၃။ဇမၺဳရန္ေအာင္(ဒူးတစ္ဖက္ေထာင္၊တစ္ဖက္လဲွထုိင္၍သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၂၄။ေရႊသက္စုိး(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကိုင္ေဆာင္ထားဟန္)
၂၅။ေရႊျပည္သင္(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကိုင္ေဆာင္ထားဟန္)
၂၆။ေရႊညိဳသင္(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကိုင္ေဆာင္ထားဟန္)
၂၇။ေရႊစကား(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကိုင္ေဆာင္ထားဟန္)
၂၈။ခယားပင္ေစာင့္နတ္(လက္တြင္ခယားပြင့္ပန္းျဖင့္ရွိခိုးေနဟန္)
၂၉။မန္က်ည္းပင္ေစာင့္နတ္(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၃၀။ဆင္ျဖဴရွင္နတ္(ဆင္ျဖဴေတာ္စီးဟန္)
၃၁။ျမင္းျဖဴရွင္နတ္(ျမင္းျဖဴေတာ္စီးဟန္)
၃၂။ငဆြယ္သင္(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၃၃။ငႏြယ္သင္(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၃၄။ဖက္ပသင္(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၃၅။ဘုံမသင(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၃၆။ထုံသင္းၾကီး(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
၃၇။ပဲြစားၾကီး(မတ္တပ္ရပ္၊သန္လ်က္ကုိင္ေဆာင္ထားဟန္)
အျပင္၃၇မင္း
၁။သိၾကားနတ္
၂။မဟာဂီရိနတ္(ပန္းပဲေမာင္တင့္တယ္)
၃။နန္းမေတာ္ၾကီးနတ္
၄။ေရႊနဘဲနတ္
၅။သုံးပန္းလွနတ္
၆။ေတာင္ငူမင္းေခါင္နတ္
၇။မင္းတရားနတ္
၈။သံေတာ္ခံနတ္
၉။ေရႊေနာ္ရထာနတ္
၁၀။ေအာင္စြာမၾကီးနတ္
၁၁။ငါးစီးရွင္နတ္
၁၂။ေအာင္ပင္လယ္ဆင္ျဖဴရွင္နတ္
၁၃။ေတာင္မၾကီးနတ္
၁၄။ေျမာက္မင္းရွင္ျဖဴနတ္
၁၅။ရွင္ေတာ္နတ္
၁၆။ေညာင္ခ်င္းအိုနတ္
၁၇။တပင္ေရႊထီးနတ္
၁၈။မင္းရဲေအာင္တင္နတ္
၁၉။ေရႊစစ္ပင္နတ္
၂၀။မယ္ေတာ္ေရႊစကားနတ္
၂၁။ေမာင္ဖိုးတူနတ္
၂၂။ယြန္းဘုရင္နတ္
၂၃။ေမာင္မင္းျဖဴနတ္
၂၄။ပင္းတလဲဘုိးေတာ္နတ္
၂၅။ေရႊဖ်ဥ္းေနာင္ေတာ္နတ္
၂၆။ေရႊဖ်ဥ္းညီေတာ္နတ္
၂၇။မင္းသားေမာင္ရွင္နတ္(သို.မဟုတ္)ေရငံပိုင္ဦးရွင္ၾကီး
၂၈။ထီးျဖဴေဆာင္းနတ္
၂၉။ထီးျဖဴေဆာင္းမယ္ေတာ္နတ္
၃၀။ဘုရင္မရွင္မင္းေခါင္နတ္
၃၁။မင္းစည္သူနတ္
၃၂။မင္းေက်ာ္စြာနတ္
၃၃။ေျမာက္ဘက္ရွင္မနတ္
၃၄။အေနာက္မိဖုရားနတ္
၃၅။ရွင္ကုန္းနတ္
၃၆။ရွင္ကြနတ္
၃၇။ရွင္ႏဲွမိနတ္(မႏဲွေလးနတ္)
(*ဆာ-ရစ္ခ်ဒ္-တင္ပယ္လ္၊စီ၊အုိင္၊အီး “A Phese of Spirit-Worship prevalling in Burma”
*-ျမန္မာ့မိရုိးဖလာဓေလ့နတ္သမုိင္း)
ပါေထယ်ဝဂ္ အာဋာနာဋိယသုတ္ ပါဠိေတာ္၌တြင္မူ ၃၇-မင္းနတ္မ်ားအား
၁။ဣႏၵနတ္
၂။ေသာမနတ္
၃။ဝ႐ုဏနတ္
၄။ဘာရဒြါဇနတ္
၅။ပဇာပတိနတ္
၆။စႏၵနတ္
၇။ကာမေသ႒နတ္
၈။ကိႏၷဳဃ႑ဳနတ္
၉။နိဃ႑ဳနတ္
၁၀။ပနာဒယကၡေသနာပတိနတ္
၁၁။ၾသပမညယကၡေသနာပတိနတ္
၁၂။ေဒဝသုတယကၡေသနာပတိနတ္
၁၃။စိတၱေသနယကၡေသနာပတိနတ္
၁၄။နေဠာရာဇယကၡေသနာပတိနတ္
၁၅။ဇေနသဘယကၡေသနာပတိနတ္
၁၆။သာတာဂိရိယကၡေသနာပတိနတ္
၁၇။ေဟမဝတယကၡေသနာပတိနတ္
၁၈။ပုဏၰယကၡေသနာပတိနတ္
၁၉။ကရတိယယကၡေသနာပတိနတ္
၂၀။သီဝကယကၡေသနာပတိနတ္
၂၁။ပုစလိႏၵယကၡေသနာပတိနတ္
၂၂။ေဝသာမိတၱယကၡေသနာပတိနတ္
၂၃။ယုဂႏၶရယကၡေသနာပတိနတ္
၂၄။ေဂါပါလယကၡေသနာပတိနတ္
၂၅။သုပၸေရာဓယကၡေသနာပတိနတ္
၂၆။ဟိရိယကၡေသနာပတိနတ္
၂၇။ေနတၱိယကၡေသနာပတိနတ္
၂၈။မႏၵိယယကၡေသနာပတိနတ္
၂၉။ပၪၥလစ႑ယကၡေသနာပတိနတ္
၃၀။အာဠာဝကယကၡေသနာပတိနတ္
၃၁။ပဇၨဳႏၷယကၡေသနာပတိနတ္
၃၂။သုမနယကၡေသနာပတိနတ္
၃၃။သုမုဒယကၡေသနာပတိနတ္
၃၄။ဒဝိမုခယကၡေသနာပတိနတ္
၃၅။မဏိယကၡေသနာပတိနတ္
၃၆။မာဏိဓရယကၡေသနာပတိနတ္
၃၇။ေသရိသကယကၡေသနာပတိနတ္။ ဟု၍ေဖာ္ျပထားပါသည္။