ေထရ၀ါဒႏွင့္ ကန္ေတာ့ပြဲ
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ဘုရားစင္ ဘုရားခန္းမ်ားေရွ႕မွာ ဘုရားပြဲ၊ တရားပြဲ၊ သံဃာပြဲ၊ သာသနာပြဲစသည္ျဖင့္ ကန္ေတာ့ပြဲေတြ ထိုးေလ့ရွိ ပါတယ္။ သိဒၶိေျမာက္ဖို႔ အႀကံအစည္ေအာင္ဖို႔ လာဘ္ရႊင္ဖို႔ စတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ထိုးၾကတယ္ထင္ပါတယ္။
ဒီကန္ေတာ့ပြဲေတြဟာ သာသနာႏွင့္ အပ္စပ္သလား၊ မအပ္စပ္သလားဆိုတာ စိစစ္ၾကည့္ဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ ကန္ေတာ့ပြဲဟူေသာစကားတြင္ ကန္ေတာ့+ပြဲ ဟူေသာ ျမန္မာစကား ႏွစ္ခြန္း ေပါင္းစပ္ပါ၀င္ေနသည္။
ကန္ေတာ့ဟူသည္မွာ အျပစ္ရွိက ေက်ေစလိုျခင္း၊ အျပစ္မရွိက ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာျပည့္၀ေစလိုျ
ဘုရားလက္ထက္က
``ေသာေရယ်သူေဌးသားသည္ ေရကန္ထဲတြင္ အေပါင္းအသင္းမ်ားႏွင့္ ေရခ်ဳိးေနစဥ္ အေခ်ာဆုံး အလွဆုံးရဟႏၱာ ရွင္မဟာကစၥည္းကိုျမင္သျဖင့္ -သည္ကိုယ္ေတာ္ ေခ်ာလိုက္တာ၊ ငါ့မိန္းမသာျဖစ္ရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲ-ဟု စိတ္ထဲက ျပစ္မွားမိရာ ထိုျပစ္မွားမိသည့္မေနာကံေၾကာင့္ ေရခ်ဳိးေနရင္း မိန္းမျဖစ္သြားရ၏၊ မိန္းမဘ၀ျဖင့္ သားသမီးသုံးေယာက္ရမွ ကန္ေတာ့ေတာင္းပန္ ရာ အျပစ္ေက်ေပ်ာက္ ေယာက္်ားဘ၀ျပန္ေရာက္ရ၏။´´
ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာျဖစ္ေစလို၍ ကန္ေတာ့လွ်င္လည္း
``အဘိ၀ါဒနသီလိႆ နိစၥံ ၀ုဒၶါပစာယိေနာ၊ စတၱာေရာ ဓမၼာ ၀ဒၶႏၱိ၊ အာယု၀ေဏ္ေဏာ သုခံ ဗလံ=ဟူေသာ ေဒသနာဘုရားေဟာအရ အသက္ရွည္ျခင္း၊ အဆင္းလွျခင္း၊ ခ်မ္းသာျခင္း၊ ခြန္အားႀကီးျခင္းဟူေသာ ေကာင္းက်ဳိးေလးမ်ဳိး ရရွိႏိုင္၏။ ဗုဒၶလက္ထက္ေတာ္ အခါက ကန္ေတာ့ျခင္းကိုပင္ အျပစ္ေျပေပ်ာက္ေစလိုရာ၌ ခမာေပသိဟု သုံး၏။ ေကာင္းက်ဳိးရေစလိုရာ၌ ၀ႏၵတိဟု သု့ံး၏။
ဤသည္မွာ ကန္ေတာ့ျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားပင္တည္း။
ပြဲ-ဟူသည္မွာ ေလာကီအစီအရင္သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဘုရားပြဲ၊ တရားပြဲ၊ သံဃာပြဲ၊ ၀ိဇၹာဓိုရ္ပြဲ၊ မဟာလာဘံလာဘ္ဖြင့္ပြဲ၊ ဓနသိဒၶိပြဲ၊ စန္းလာဘ္ဖြင့္ပြဲ၊ မဟာေဇယ်ံပြဲ၊ အေနကဇာတင္ပြဲ၊ အနႏၱငါးပါးပြဲစသည္ျဖင့္ မ်ားစြာရွိ၏။ ဤေနရာတြင္ ေလာကီပြဲ မ်ားကို မဆိုလိုပါ။ ဘုရားစင္ေရွ႕ေရာက္လာေသာပြဲမ်ား
ယင္းကန္ေတာ့ပြဲမ်ားတြင္ အုန္းသီးတစ္လုံး၊ ငွက္ေပ်ာသီးသုံးဖီး(သို႔)ငါးဖီး
ပြဲထိုးပုံနည္းစနစ္မွာ အုန္းသီးၾကြက္ၿမီးကို ဘုရားဘက္သို႔ လွည့္ထားရမည္။ ကြမ္းယာကို လက္၀ဲဘက္ကအရင္ေခါက္၊ ၿပီးမွ လက္ယာဘက္က ေခါက္ရသည္။ အေခါက္ကို အုန္းသီးဘက္လွည့္၌ ညွပ္ရသည္။ ငွက္ေပ်ာငါးဖီးထိုးလွ်င္ ေအာက္ဆုံးတြင္ ႏွစ္ဖီးကို အညွာခ်င္းဆိုင္ထားၿပီး ယင္းအေပၚမွ အုန္းသီးကို ထားရမည္။ က်န္သုံးဖီးမွာ အုန္းသီးကို ရံထားရသည္။ အုန္းၾကြက္ၿမီးကို ဘုရားရွင္ဘက္ လွည့္ထားရမည္။ ယင္းသုိ႔ထိုးမွ သိဒၶိေျမာက္သည္ဟု ဆိုသည္။ ေလာကီအစီအရင္ ေလာကီ ယုံၾကည္မႈကို မေ၀ဖန္လိုပါ။ သာသနာအတြက္ အပ္စပ္ထိုက္တန္မႈရွိမရွိကိုသာ ေ၀ဖန္လိုပါသည္။
ယင္းတို႔လွဴေသာ ပစၥည္းမ်ားတြင္ အုန္းသီးငွက္ေပ်ာသီးမ်ားသည္ ယာ၀ကာလိကေဘာဇဥ္အမ်ဳိးအစားျဖစ္၌ နံနက္ပိုင္းတြင္သာ ကပ္လွဴေကာင္းသည္။ အလွဴခံသူကလည္း နံနက္ပိုင္းတြင္သာ အလွဴခံၿပီး နံနက္ပိုင္းတြင္သာ သုံးေဆာင္ေကာင္းသည္။ ဆြမ္းေတာ္ကပ္သလို မြန္းတည့္လွ်င္ စြန္႔ပစ္သင့္ပါသည္။ သို႔မွသာ သကၠစၥဒါန=ရုိရုိေသေသ လွဴရာေရာက္သည္။ ယခုမူ တစ္ခါပြဲထိုးထားလွ်င္ ခုနစ္ရက္ခုနစ္လီ ၾကာတတ္သည္။ ငွက္ေပ်ာသီးဆိုသည္မွာ အမွည့္ကို စားရေသာ အသီးျဖစ္သည္။ ပြဲထိုးသူမ်ားသည္ စားမရေသးသည့္ ငွက္ေပ်ာသီးစိမ္းမ်ားကိုသာ ရတနာသုံးပါးအတြက္ လွဴဒါန္းၿပီး မွည့္၀င္းကာ စားလို႔ရႏိုင္သည့္အခ်ိန္တြင္ ျပန္ယူသြားၾကသည္။ ဘုရားေရွ႕တြင္ ငွက္ေပ်ာသီးအုပ္သလို ျဖစ္ေနသည္။ မအပ္စပ္ မျဖစ္သင့္ပါ။
အုန္းသီးသည္ အပင္ျပန္ေပါက္ႏိုင္ေသာ ဗီဇဂါမ္ပစၥည္းျဖစ္သည္။ အလုံးလိုက္ မကပ္ေကာင္းသလို၊ အလုံးလိုက္တိုက္ရုိက္အလွဴ မခံေကာင္းပါ။ ခြဲစိတ္ၿပီးမွ ကပ္ျခင္း၊ အပင္ျပန္မေပါက္ႏိုင္ေအာင္ ဖ်က္ဆီးၿပီးမွ ကပ္ျခင္းတို႔သည္သာ အပ္စပ္ပါသည္။
ကြမ္းယာကိုမူ ဘုရားရွင္သုံးေဆာင္သည္ဟု ပိဋကတ္၌လည္း မေတြ႕ဖူး၊ ပညာရွိစကားလည္း မၾကားဖူးပါ။ ထိုသို႔ေသာ မအပ္စပ္သည့္ လွဴဖြယ္၀တၳဳမ်ားကို ဘုရားရွင္တို႔ အလွဴမခံပါ။
တစ္ခါက သုဘဒၵရဟန္းႀကီးတို႔ သားအဖသည္ ဘုရားရွင္အား ဆြမ္းလွဴဒါန္းလိုသျဖင့္ ရဟန္းဘ၀ျဖင့္ ဆတၱာသည္လုပ္၍ ေငြရွာ၏။ ရလာေသာ ေငြျဖင့္ ဘုရားအမွဴးရွိေသာ သံဃာေတာ္မ်ားအား ဆြမ္းကပ္၏။ မအပ္စပ္ေသာနည္းျဖင့္ရွာေဖြလွဴဒါ
သိဒၶိဟူသည္မွာ ၿပီးေျမာက္ျခင္းဟု အဓိပၸာယ္ရ၏။ ဘုရားရွင္အလွဴမခံသျဖင့္ လွဴဒါန္းျခင္းကိစၥကား ၿပီးေျမာက္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။ ဒါနသိဒၶိမေျမာက္ႏိုင္သျဖင့္ ဒါနေၾကာင့္ရလာမည့္ အက်ဳိးလည္း ရႏိုင္မည္မထင္ပါ။ ေလာကီနည္းျဖင့္ သိဒၶိေျမာက္ႏိုင္မည္ဟု ယုံၾကည္လွ်င္ကား မေ၀ဖန္လိုပါ။ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဤစနစ္ယုံၾကည္ခ်က္ကိုအေျခခံေသာ
[သုဘဒၵရဟန္းႀကီးမွာ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံေသာအခါ ဤအျဖစ္အပ်က္ကို အမွတ္ထား၍ ``ငါတို႔ ရဟန္းႀကီးေဂါတမလက္မွ လြတ္ၿပီ´´ဟု ေၾကြးေၾကာ္သူျဖစ္သည္။ သူ႔ေၾကာင့္ ရွင္မဟာကႆပက ပထမသံဂါယနာတင္ဖို႔ သတိထားမိျခင္း ျဖစ္သည္။]
No comments:
Post a Comment