Thursday, December 17, 2015

စကားေျပာျခင္းအေၾကာင္း ေျပာပံုေျပာနည္း





ကၽြႏု္ပ္တို႔ အမ်ားစုသည္ စကားေျပာျခင္းအတြက္ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အသံုးျပဳၾကပါသည္။ တကယ္တမ္းအားျဖင့္ မၾကာေသးမီက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေလ့လာခ်က္က သာမာန္ၿဗိတိသွ် လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္သည္ သူ႕ဘ၀၏ အခ်ိန္(၆)လကို ရာသီဥတုအေၾကာင္းေျပာျခင္းသက္သက္ျဖင့္ ကုန္လြန္ေစပါသည္ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ဒါေၾကာင့္ စကားေျပာျခင္းကို ေဖာ္ျပရန္ ေဝါဟာရနည္းလမ္းမ်ားရွိျခင္းမွာ မဆန္းပါေပ။

၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတာကေတာ့ speak, talk ႏွင့္ tell ကဲ့သို႔ေသာ ႐ိုး႐ိုးႀကိယာမ်ားက အဂၤလိပ္စာကို သင္ယူသူမ်ား အတြက္ အခက္အခဲမ်ားစြာျဖစ္ေစျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဒီသင္ခန္းစာမွာ အသံုးမ်ားတဲ့ "talking verb" (စကားေျပာျခင္း ႀကိယာ) ၂ ခုျဖစ္ေသာ say ႏွင့္ tell ကို ေလ့လာၿပီး ၄င္းတို႔ကို မွန္ကန္စြာ အသံုးျပဳပံုျပဳနည္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အႀကံျပဳ သြားမွာျဖစ္ပါသည္။ 
Say ကို တစ္စံုတစ္ေယာက္ေျပာခဲ့ေသာ စကားကို တဆင့္ ျပန္ေျပာရာ၌ 'that-clause' ကို သုံး၍ အသံုးျပဳပါသည္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ "that" ကို ခ်န္ခဲ့၍ ရပါသည္။ 
  • She said (that) she was thirsty. (သူမက ေရဆာတယ္ဟု ေျပာပါတယ္။)
  • He says (that) he's a friend of yours. (သူက ခင္ဗ်ားရဲ႕ သူငယ္ခ်င္းဟု ေျပာပါတယ္။) 
အေသးစိတ္သိလိုပါ http://dictionaryblog.cambridge.org/2014/08/13/reported-speech-how-... ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။ 
Say ကို အသံုးျပဳေသာအခါ အေျပာခံရသူကို လက္ခံျပပုဒ္ (indirect object) အျဖစ္ အသံုးမျပဳေၾကာင္းကို သတိျပဳရန္ အေရးႀကီးပါသည္။ 
  • He said he was a teacher. (သူက သူဟာ ဆရာတစ္ဦးျဖစ္တယ္ဟု ေျပာပါတယ္။)
  • He said me he was a teacher. (ဤဝါက်မွာ မွားပါသည္။ လက္ခံျပပုဒ္ "me" မပါရပါ။ 
အေျပာခံရသူအေၾကာင္းေျပာလိုပါက ၀ိဘတ္ "to" ကို အသံုးျပဳရပါမည္။ 
  • What did he say to you? (သူ ခင္ဗ်ားကို ဘာေျပာသလဲ။)
  • She said something to her friend. (သူမက သူမရဲ႕သူငယ္ခ်င္းကို တစ္ခုခုေျပာလိုက္တယ္။)
  • "Tell" ႏွင့္ က်ေတာ့ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ပါသည္။ Tell ႏွင့္ဆိုလွ်င္ အေျပာခံရသူကို လက္ခံျပပုဒ္အျဖစ္ သံုးကို သံုးရမွာ ျဖစ္ပါသည္။

  • He told us (that) he was from Canada. (သူက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို သူဟာ ကေနဒါက ျဖစ္ပါတယ္ဟု ေျပာပါတယ္။)
  • "Tell" ၏ ေနာက္တြင္ ၀ိဘတ္ "to" ကို အသံုးမျပဳပါ။ 
  • Can you tell me what time it is? (ကၽြန္ေတာ့္ကို ဘယ္ႏွစ္နာရီရွိၿပီလဲဆိုတာ ေျပာျပႏိုင္ပါမလား။)
  • Can you tell to me what time it is? (ဤဝါက်မွာ မွားပါသည္။ "to" မပါရပါ။) 
ဒါေတြအားလံုးက အေရးႀကီးဆံုးေသာ သဒၵါအခ်က္ေတြျဖစ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ဘယ္အခါမွ say ကို သံုးၿပီး ဘယ္အခါမွာ tell ကို သံုးရမလဲဆိုတာကို ဘယ္လို သိႏိုင္ပါသလဲ။ 
တစ္စံုတစ္ေယာက္က သင့္အားေျပာခဲ့ေသာ စကားကို တစ္ဆင့္ ျပန္ေျပာပါက ႏွစ္ခုထဲက တစ္ခု မဟုတ္တစ္ခုကို သံုးႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ မတူညီေသာ သဒၵါမ်ားကို မေမ့ပါႏွင့္။ 
  • She said (that) she was thirsty. (သူမက ေရဆာတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။)
  • She told me (that) she was thirsty. (သူမက ကၽြန္ေတာ့္ကို ေရဆာတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။) 
ေယဘုယ်က်ေသာ ဘာသာရပ္နယ္ပယ္အေၾကာင္းေျပာရတြင္ "tell" ("say" မဟုတ္ပါ) ကို ၀ိဘတ္ "about" ႏွင့္ မၾကာခဏ တဲြ၍ သံုးပါသည္။ 
  • My dad told me about his childhood. (ကၽြန္ေတာ့္အေဖက ကၽြန္ေတာ့္ကို သူ႕ရဲ႕ ခေလးဘ၀အေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။)
  • My Dad said me about his childhood. (ဤဝါက်မွာ မွားပါသည္။ said ႏွင့္ about တဲြမသံုးရပါ။) 
သတင္းအခ်က္အလက္စံုစမ္းရာတြင္ "tell"ကို အသံုးျပဳပါသည္။ 
  • Can you tell me where to buy a ticket? (လက္မွတ္ဘယ္မွာ ၀ယ္ရမယ္ဆိုတာကို ေျပာျပႏိုင္ပါသလား) 
တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို ညႊန္ၾကားခ်က္ေပးတဲ့အေၾကာင္းေျပာရာတြင္လည္း "tell" ကို to-infinitive ႏွင့္ တဲြသံုးပါသည္။ 
  • The pilot told us to fasten our seatbelts. (ေလယာဥ္မွဴးက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ထိုင္ခံု ခါးပတ္မ်ားတပ္ထားရန္ ေျပာၾကားပါသည္။) 
ထို႔အျပင္ say ႏွင့္ တဲြသံုး၍ မရေသာ္လည္း tell ႏွင့္ တဲြသံုးေသာ အသံုးမ်ားေသာ စကားလံုးအတဲြ (collocations) အမ်ားအျပားရွိပါသည္။ ဥပမာ - ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ tell the truth (အမွန္ကို ေျပာသည္။)၊ tell lies(လိမ္ေျပာသည္)၊ tell jokes (သာသေျပာသည္)၊ tell stories (ပံုေျပာသည္)၊ tell secrets (လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ေျပာသည္)၊ tell someone news (တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို သတင္းေျပာသည္) ဟု သံုးေလ့ရွိပါသည္။

No comments: