တလိုင္းမင္းႀကီး (ေခၚ)ျမန္မာ့သူရဲေကာင္းမင္းရဲေက်ာ္္စြာ နတ္သမိုင္း

ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၇၆၂ ခုႏွစ္၌ မင္းေခါင္ဘုရင္ႏွင့္ မိဖုရားရွင္မိေနာက္တို့သည္ အင္းဝထီးနန္း ကိုစတင္ စိုးစံ ေတာ္ မူျပီးသားေတာ္ႀကီး သီဟသူ သားေတာ္လတ္ မင္းသခၤယာ သားေတာ္ငယ္ မင္းရဲေက်ာ္စြာဟူ၍ သားေတာ္သံုးပါး ရွိေလသည္။ ထိုအခ်ိန္သည္ အင္းဝႏွင့္ဟံသာဝတီ ႏွစ္(၄၀) စစ္ျဖစ္ေနေသာ အခါ ျဖစ္ျပီးဟံသာဝတီ၌ ရာဇာဓိရာဇ္မင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေနခ်ိန္ ျဖစ္ေပသည္။ ဒို႔ သခင္မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ အတိတ္ဘဝ က မြန္ဘုရင္ရာဇာဓိရာဇ္၏ သားေတာ္ႀကီး ေဘာေလာက်န္းေထာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္။ လည္ေကာင္း ဘဝတြင္ဘုရင္ရာဇာဓိရာဇ္ကို ပုန္ကန္၍ ထီနန္း လုရန္ ႀကံစည္ သည္ဟူေသာ စြပ္ဆြဲခ်က္ျဖင့္ သတ္ေစ အမိန္႔ေပးရာတြင္ ေဘာေလာက်န္းေထာမင္းသား မွ အသတ္မခံရခင္ ပဲခူးေရႊေမာ္ေဓာဘုရား ၌ ငါသည္ ဖခင္အားသတ္၍ထီးနန္းလုရန္စိတ္ အႀကံလံုးဝမရွိပါ ဤမွန္ေသာသစၥာစကား ေႀကာင့္ငါသည္ဤဘဝမွကြယ္လြန္၍ေနာက္ဘဝလူျဖစ္ရသည္ရွိေသာ္ ျမန္မာမင္း၏ဝမ္း၌ဝင္စားရ၍ အရြယ္ေရာက္ေသာ္ ငါ့ဖခင္ကိုတိုက္ပြဲ၌ စီးခ်င္းထိုး၍ ျပန္သတ္နိုင္ရပါေစသား ဟုသစၥာျပဳ

၍အသတ္ခံျပီးေသာ္ ျမန္မာဘုရင္ အင္းဝဘုရင္မင္းေခါင္၏  မိဖုရားရွင္မိေနာက္ ၏ ဝမ္းဗိုက္၌ ဝင္စား ေလသည္။ မိဖုရား သည္ ကိုယ္ဝန္လြယ္ထားခ်ိန္၌ ဒလျမိဳ႕က သရက္သီး မုတၲမက ေျမသင္းခဲ ႏွင့္ ေရႀကည္ေတာ္တို႔ကို စားသံုး လိုသည္ဟု ခ်ဥ္ျခင္းတပ္၍ မြန္မင္း ဆီသို႔ေတာင္းယူဆက္သရေလသည္။ ထိုအေႀကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍မြန္ဘုရင္မွထူးဆန္းသည္ဟု သံသယ ရွိ၍ ပေရာဟိတ္ဆရာမ်ားေခၚယူ၍တြက္ခ်က္ရာ ပေရာဟိတ္မ်ားမွ အရွင္ရာဇာဓိရာဇ္ ၏သားေတာ္ႀကီး ေဘာေလာက်န္း ေထာမင္းသား သည္ဆုေတာင္းျပည့္၍ ျမန္မာမင္းထံ ဝင္စားေလျပီ ။ထိုေႀကာင့္ ဤမင္းသားေမြး၍ႀကီးျပင္းလာေသာ္ အရွင့္အားျပန္၍သတ္ပါလိမ့္မည္ ဟုေလ်ွာက္ထားႀကေလ၏။ ၎ေဟာႀကားခ်က္ကို ရာဇာဓိရာဇ္မွေႀကာက္လန္႔ျပီး ပဲခူးေရႊေမာ္ေဓာေစတီအား ေရႊကိုယ္လံုးေတာ္ျပည္ ့ပူေဇာ္ျပီး ဤေကာင္းမႈ႕ေႀကာင့္ ငါ၏သားသည္ငါ့ရန္သူ ျမန္မာမင္း ထံဝင္စားသည္မွန္ပါက ငါ့အားမည္သည့္အခ်ိန္မွသတ္၍မရနိဳင္ပါေစႏွင့္ဟူ၍ ဆုေတာင္းေလ၏။ဤသိုျဖင့္ ငါဒို႔ ၏ သခင္မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၇၅၂ ခုႏွစ္တြင္မိဖုရားရွင္မိေနာက္ ၏ဝမ္းႀကာတိုက္မွဖြားျမင့္ေတာ္မူ ေလသည္။ ငါဒို႔ သခင္မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ သက္ေတာ္ (၁၃) ႏွစ္သား၌အင္းဝေရႊျပည္တြင္ စစ္ေသနာပတိ ျဖစ္ေတာ္မူ၍ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၇၇၂ ခုႏွစ္တြင္အင္းဝ ဟံသာဝတီ ႏွစ္ (၄၀) စစ္ကိုအဆံုးသတ္ရန္ ဟံသာဝတီ
သို႔ ေတာင္ငူစား လက္ယာႀကီး တစ္တပ္ ၊ျပည္စားပ်ံခ်ီတစ္တပ္၊ စလင္းစားေနာ္ရထာတစ္တပ္၊ ဗဒံုစားတစ္တပ္ ပခန္းစားတစ္တပ္ ၊အုန္းေပါင္သိုေႀကာင္ဘြားတစ္တပ္၊ ေညာင္ေရႊေထာမွိုင္းႀကီးတစ္တပ္၊၎တပ္ႀကီး (၇) တပ္ အျပင္ တိုက္ဆင္(၄၀၀)၊ ျမင္း (၆၀၀၀)၊ စစ္သူရဲ (၇၀၀၀၀)၊ ေရတပ္ (၈) တပ္တြင္ပါသည့္ ေလွႀကီး(၇၀)၊ ရဲေလွငယ္ (၇၀၀)၊ ေလွာ္ကားေလွ(၂၀၀)၊ ကုန္တင္ေလွ (၃၀၀)၊ သံေလွ (၂၀၀)၊စစ္သည္သူရဲ (၇၀၀၀၀) ႏွင့္ ငါဒို႔ အရွင္မင္းရဲေက်ာ္စြာ မွဦးစီး၍စစ္ေတာ္ထြက္ခဲ့ေလသည္။ မြန္ဘုရင္ရာဇာဓိရာဇ္ကလည္း တပ္မင္းအမတ္ဒိန္ စစ္ကဲႀကီး ရဲကမာန္ သားေတာ္ဗညားဓမၼရာဇာ စစ္ကဲဗိုက္ကမာန္၊သားေတာ္ဗညားရံစစ္ကဲႀကီးေစာနဳ၊ သားေတာ္ ဗညားပရံတို႔ကိုဦးစီးေစ၍ကနီကေတာင္နီ တံခြန္နီ ဥရန္းနီဆင္ေျခဖံုး လွံနီတပ္သား ဆင္ႏွစ္ဆယ္လူ ၅၀၀၀ ကိုေရွ့တပ္ခ်ီေစ၍ သားေတာ္ ဗညားဓမၼရာဇာမွဆင္ေတာ္ရာဇေပါက္သား ကိုစီး၍ ေရႊက ေရႊကေတာင္ ေရႊကဥရန္း ေရႊတံခြန္ ေရႊြွလြွားမိုးနဲေရြွလွံ ဆင္တပ္သား ၃၀ လက္နက္ကိုင္သူရဲေကာင္း ၁၀၀၀၀ ႏွင့္ ရာဇာဓိရာဇ္မွ တပ္ေတာ္ထြက္ေလသည္။ ဤသို့ျဖင့္ဒို့သခင္မင္းရဲေက်ာ္စြာ ႏွင့္ ရာဇာဓိရာဇ္၏ တပ္တို့သည္ သူနိဳင္ကိုယ္နိဳင္အျပန္ျပန္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတိုက္ႀကျပီး  ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၇၇၈ ခုသို့ေရာက္ေသာ္မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ ဒလ အရပ္၌တပ္စြဲေနျပီး ရာဇာဓိရာဇ္ကလည္း က်တ္တလီ(ယခုက်ိဳက္သလဲ)၌တပ္စြဲေနေလသည္။ ရာဇာဓိရာဇ္သည္ စစ္ကိစၥကိုေဗဒင္ပညာရွင္ေလးေယာက္တို့ကိုေခၚယူတြက္ခ်က္ႀကည့္ရာ ပညာရွိေလးေယာက္စလံုးမွ
ယခုလာမည့္တန္ခူးလဆန္း (၄) ရက္ေန႔တြင္စစ္တိုက္ပါက မင္းရဲေက်ာ္စြာကိုလက္ရဖမ္းဆီးနိဳင္ပါလိမ့္မည္ဟု တညီ
တညြတ္ေလ်ွာက္ထားႀကေလသည္။ ထို႔ႀကာင့္ ရာဇာဓိရာဇ္မွ၎ေန႔တြင္မင္းရဲေက်ာ္စြာ စစ္ထြက္တိုက္လာရန္
အမတ္ဒိန္ကိုစစ္ျမဴ ရန္တာဝန္ေပးေလသည္၊၎ေန႔တြင္အမတ္ဒိန္မွ စစ္သည္အနဲငယ္ေခၚ၍ မင္းရဲေက်ာ္စြာတပ္ ကိုဝိုင္းဟန္ျပဳသည္။ထိုအခ်ိန္တြင္ဒို႔သခင္မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္တပ္မင္း တပ္ဗိုလ္ မ်ားျဖင့္ အရက္ေသစာေသာက္ စားေနေသာအခ်ိန္ျဖစ္၍ ေဒါသျဖစ္ကာဆင္ေတာ္ငခ်စ္ခိုင္ကိုအရက္ (၉) အင္တိုက္ျပီးစစ္ခ်ီေလသည္၊ စစ္မထြက္ခင္ မိဘုရားေစာမင္းလွကိုယခုစစ္ထြက္မည္ျဖစ္ေႀကာင္း ေရႊစိတ္ေတာ္မပူရန္မွာ၍ စစ္ထြက္ေလသည္။ ဒို႔သခင္ မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္အေလာတႀကီးစစ္ထြက္၍ေနာက္ပါရဲမက္မ်ား အျမန္လိုက္ေသာ္လည္းမမွီရွိေခ်၏။ ထို႔ေႀကာင့္ စစ္က်ြွံ၍ရာဇာဓိရာဇ္ႏွင့္သားေတာ္မ်ား၏ႏွစ္ဖက္ညွပ္၍တိုက္ခ်င္းကိုခံရေလ၏ ေနာက္ပါစစ္ကူမ်ားလည္းအလွမ္းေဝး မွာက်န္္ခဲေလ၏။ ထိုအခ်ိန္တြင ္ရာဇာဓိရာဇ္မွာ ရန္ အမည္ရွိ ဆင္ကိုစီး၍ထြက္ေလသည္၊မင္းႏွစ္ပါး တိုက္ပြဲအတြင္း ၌မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေတြ့၍စီခ်င္းထိုးေသာ္ ဒို့သခင္မင္းရဲေက်ာ္စြာစီးေသာ ဆင္ေတာ္ငခ်စ္ခိုင္သည္ အဘက္ဘက္မွ ျပစ္ေသာ လွံခ်က္တစ္ရာေက်ာ္ထိ၍ ဆင္နာျပီး ဆင္ခါေသာ္ မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ ဆင္ေတာ္ေပၚမွက်ေတာ္မူျပီး ညာဘက္ေပါင္တြင္ဒဏ္ရာရ၍ လမ္းေကာင္းစြာမေလ်ွာက္နိုင္ပဲေရကန္အနီးဥႏၷဲပင္ေအာက္၌သြား၍ပုန္းခိုရေလ၏။ ဆင္ကုန္းလည္၌ထိုင္ရေသာအထိန္းေတာ္နႏၵသူရိယလည္း ဆံုးေလ၏၊ မြန္တို႔သည္ဆင္ေတာ္ထက္တြင္ မင္း
ရဲေက်ာ္စြာ အားမျမင္ေတာ့မွဆင္ေတာမွဆင္ေတာ္ကိုဝန္းရံဖမ္းဆီး၍ ဆင္ေနာက္ထိုင္ ငနက္ေတာ္ အား စစ္ေမး ေသာ္လည္းမသိ ဟုသာဆိုေလ၏။ထို႔ေႀကာင္ရာဇာဓိရာဇ္သည္ ေဗဒင္ပညာရွိတို့ႏွင့္တြက္စစ္ခိုင္းေသာ္ ပညာရွင္တို့က
ေတာတန္းအတြင္းႀကိုးႏွင္တိုက္၍ရွာေသာ္ေတြ့လိမ့္မည္ဟုေဟာသျဖင့္ေဟာသည့္အတိုင္းရွာေဖြရာ ေရကန္အနီး ဥႏၷဲ
ပင္ေအာက္၌မင္းရဲေက်ာ္စြာကိုဖမ္းမိေလသည္။ ဤသို့မင္းရဲေက်ာ္စြာ လာကပ္ပံုး ေသာ အရပ္အားယခုတိုင္ လာကပ္ပံုးရြာ(လာကပံုရြာယခုနန္းရင္းရွိေသာရြာ)ဟုေခၚေလသည္။မင္းရဲေက်ာ္စြာကိုမိလ်ွင္ ရာဇာဓိရာဇ္မွ တူေမာင့္ ကိုဦႀကီးေတာ္မွရန္သူမမွတ္သားဟုမွတ္၍ သမီေတာ္ႏွင့္ေပးစားျပီးအိမ္ေရွမင္းရာထူေပးပါမည္ ဒဏ္ရာကို လည္း ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ကုသေပးမည္မြန္တို့အရပ္တြင္ေနပါ ဟုဆိုေသာ္လည္းငါသည္ျမန္မာျဖစ္၍မြန္လက္ေအာက္တြင္
မေနလို ငါ့ဒဏ္ရာလဲမကုသႀကႏွင့္ ေသမည္ဆိုကေသေစေတာ့ ဟူ၍ဒဏ္ရာကိုမကုသပဲတင္းခံေနေသာေႀကာင့္ ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၇၇၈ ခု တန္ခူးလဆန္းေလးရက္ ဗုဒၶဟူးေန့ ည ၂ ခ်က္တီးေက်ာ္ခန့္တြင္ဒို့သခင္မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္
ဒလ ယခင္က်တ္တလီ ယခုက်ိဳက္သလဲအရပ္ လာကပံုရြာ၌ လူ့ျပည္ကိုစြန့္၍နတ္ျပည္သို့စံေတာ္မူရရွာေလသည္။ မင္းရဲေက်ာ္စြာကြယ္လြန္လ်ွင္ ကြယ္လြန္ျခင္း ကုကၠိဳပင္ေစာင့္နတ္မွ ဘုရင္မင္းေခါင္အား ကိုယ္ထင္ျပ၍ မင္းရဲေက်ာ္စြာ
ဆံုး၍နတ္ျဖစ္ေႀကာင္းေျပာေသာအခါဘုရင္မင္းေခါင္သိ၍ ေအာက္ဟံသာဒဂံုတိုင္း အားအပိုင္စားေပးေလသည္ အေလာင္း ေတာ္မွရေသာျပာအိုးကိုယခု က်ဳိက္သလဲရြာနတ္နန္း အနီးဂူဗိမၼာန္ႏွင့္ျမွဳတ္ႏွံထားသည္မွာယခု
တိုင္ေတြ့နိဳင္ေပသည္ ဒို့သခင္သည္သက္ေတာ္ ၂၆ တြင္နတ္ျဖစ္ေလသည္။
ယခုမင္းရဲေက်ာ္စြာ ေခၚ တလိုင္းမင္းႀကီးစံနန္းေတာ္တြင္အမႈေတာ္ထမ္းရေသာအမ့ႈထမ္းမ်ား

သိုးေတာ္ေဆာင္းမိဖုရားႀကီးမ်ား
၁ ။ေဒၚခင္ဝင္း
၂ ။ေဒၚခင္စန္း
၃ ။ေဒၚခင္စိုးလင္း
၄ ။ေဒၚခင္စန္းႀကည္
၅ ။ေဒၚခင္ေမာ္ဦး
၆ ။ေဒၚခင္စိုးလႈိင္
၇ ။ေဒၚတင္စိုးလႈိင္
၈ ။ေဒၚခင္စိန္ေအး
ေဘာင္းေတာ္ေဆာင္းအမတ္ႀကီးမ်ား
၁။ ဦးထြန္းထြန္းဝင္း(သက္ေတာ္ရွည္အမတ္ခ်ဳပ္ႀကီး)
၂။ ဦးေအာင္လင္းေခါင္
၃ ။ဦးစံျမင့္
၄ ။ဦးေနလင္းထက္
၅ ။ဦးေက်ာ္ေက်ာ္မင္း
၆ ။ဦးမင္းမင္းစိုး(တရုပ္ႀကီး)
၇ ။ဦမင္းမင္း(ျပည္)
ေရႊနန္းေတာ္နာယကႀကီးမ်ား
၁။ ဦးျငိမ္းခ်မ္း(ရတနာ့ဂူေဘာင္းေတာ္ေဆာင္းအမတ္ႀကီး)
၂။ ဦးထိန္လင္း
နတ္နန္းထိနး္မိသားစု

ဦးေက်ာ္စြာဝင္း(ေဒဝေက်ာ္ေခါင္)၊ဇနီးေဒၚတင္တင္ျမင့္တို႔မွထိန္းသိမ္းအုပ္ခ်ဳပ္ပါသည္။
ႏွစ္စဥ္တန္ေဆာင္မုန္းလဆန္း
(၆) ရက္မွ (၁၂) ရက္ေန့အထိဆင္ဖမ္းပြဲက်င္းပပါသည္။(၆)ရက္ေန႔ညီလာခံ၊(၉)ရက္ေန႔ ခ်ိဳးေရေတာ္သံုး၊
(၁၀) ရက္ေန႔ ဆင္ဖမ္းပြဲ၊(၁၂)ရက္ေန့ မီးက်ည္လြွတ္ ပြဲသိမ္းပြဲက်င္းပပါသည္။
ႏွစ္စဥ္ တန္ခူးလဆန္း ၄ ရက္ေန့တိုင္းစစ္ထြက္ပြဲက်င္းပပါသည္။
နတ္သားသမီးအေပါင္းတို့ပြဲေတာ္ရက္မ်ားတြင္လာေရာက္ပူေဇာ္နိဳင္ႀကပါရန္ဖိတ္ႀကားအပ္ပါသည္။
Credit-အေ႐ွ႕တိုင္းမွကိုးကြယ္ပူေဇာ္မႈမ်ား