ယြန္းထည္အစ

ငယ္စဥ္ ကေလးဘ၀က "ဆြမ္းအုုပ္နီနီ အေမရြက္လုုိ႔ မနက္ျဖန္မနက္ ေက်ာင္းတက္မယ္".. ဆုုိတဲ့သားေခ်ာ့ ေတးကဗ်ာေလးကုုိ လူတုုိင္း ၾကားဖူးၾကေပလိမ့္သည္။ သုုိ႔ေပမဲ့အဲ့သည္ ဆြမ္းအုုပ္ကုုိ ယြန္းထည္ပစၥည္းဟုုေခၚၿပီး ယြန္းထည္ပစၥည္းကုုိ မည္သူေတြစတင္သံုးခဲ႕သနည္းလို့ ေလ့လာျကည့္ပါတယ္။
ယြန္းထည္ ပစၥည္းကုုိ ဘီစီ ၁၅၇၀ မွ ဘီစီ ၁၀၄၅ အထိ တရုတ္ျပည္ ဟြမ္ဟုုိျမင္ ( ျမစ္ဝါျမစ္ဝွမ္းတြင္) တြင္ ဘုရင္ႏိုင္ငံတစ္ခု တည္ထားစိုးစံခဲ့ေသာ သွ်မ္းမင္းဆက္တစ္ခုထိေအာင္ ယြန္းထည္ သမိုင္းကို ျပဳလုုပ္သုုံးစြဲေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ား ေတြ႔ရွိရသည္။ တရုတ္ျပည္ကို သူတို႔ အုပ္စိုးစဥ္ကစ၍ ေရွးေဟာင္းပစၥည္း ရုပ္ၾကြင္းအစအန တုိ႔အျဖစ္ အေစာဆံုး နမူနာတုိ႔မွာ သူတုိ႔ ပထမ စတင္လုပ္ခဲ့သည့္ ယြန္းထည္မ်ားမွပင္ ျဖစ္ၾကသည္။
ယေန႔အေခၚ ယူနမ္ တခ်ိန္က နန္ေခ်ာင္ (လန႔္ေက်ာက္) အင္ပါယာကိုျဖတ္၍ ေအဒီ ပထမ ရာစုႏွစ္ ေလာက္တြင္ ေလာ၊ ထုုိင္းတုုိ႔ဘက္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ထဲကုုိေတာ့ ယင္းယြန္းထည္ ပစၥည္း ေရာက္လာခဲ့တာဟာ 16 ရာစု ဘုရင္႔ေနာင္မင္း လက္ထက္မွာ မဏိပူ၊ ခ်င္းမိုင္၊ လင္းဇင္း ကို သိမ္းပိုက္ အနိုင္ယူၿပီး အဲဒီက လက္မွုပညာရွင္ေတြကို ေခၚလာခ႔ဲခ်ိန္ကစၿပီး ခ်င္းမိုင္နယ္သား "လာအို ေခၚ ယေန႔ေလာ သွ်မ္းလူမ်ိဳး မစၥတာ Yun" က စတင္မိတ္ဆက္ ေပးခ႔ဲတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔မို႔ ယြန္း လို႔ ေခၚတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ျမန္မာစာေရးဆရာ အခ်ဳိ႔သည္ ယြန္းကုုိ ျမန္မာ့အႏုုပညာ ျမန္မာတုုိ႔စခဲ့သည္ဟုု ထင္ေရာင္ ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ ေရးသားကာ ပုုဂံေခတ္ထဲက ရွိခဲ့သသည္ဟုုအၿမဲ ေျပာဆုုိေလ့ရွိၾကသည္။ ပုဂံေခတ္တြင္ ပန္းဆယ္မ်ဳိး စလုံးအျပည့္အစုံ မေတြ႕ရေသးပါ။ ပန္းဘဲ (ပန္းပဲ)၊ ပန္းခီ (ပန္းခ်ီ)၊ ပန္းထ်ာန္(ပန္းထိမ္)၊ ပုရာမ္(ပန္းရံ)၊ ပန္းရန္ထုိမွ်သာ ေက်ာက္စာ၌ေတြ႕ရ သည္။ အဂၤေတပန္း၊ အဂၤေတ႐ုပ္ ထုလုပ္သူတုိ႔ကုိလည္း ပန္းေတာ့ဟု ေဝါဟာရ မရွိေသးပါ။
အမတ္ ညာဏပိစည္ (၅၉၉) ေက်ာက္စာတြင္ ပန္းရံသမား၊ ပန္းခ်ီ သမားတုိ႔၏ အမည္ကုိေတြ႕ရသည္။ ဂူပန္းရံ သမား ဗုဒၶလကၤာႏွင့္ ပန္းခ်ီ သမား စိတၱရာဗိစည္တုိ႔ျဖစ္သည္။ ဂူထြက္သမား၊ ဘုရားသမား၊ အဂၤေတ အသုံးအေခၚကုိလည္း ေတြ႕ရသည္။ ပန္းဆယ္မ်ဳိးအတတ္ပညာ အျပည့္ အစုံစတင္ေဖာ္ျပေသာ ေခတ္္မွာ အင္းဝႏွင့္ ေညာင္ရမ္းေခတ္မွျဖစ္ သည္။
ဒုတိယ အင္းဝေခတ္ (ေညာင္ ရမ္းေခတ္ ၉၅၉-၁၁၁၃) ပခန္းႀကီး အရွင္ကုမာရကႆပ၏ ဓမၼရာသီပ်ဳိ႕ တြင္- "စိအုဥ္ပန္းရန္၊ ေကာင္းမြန္ေျပ ျပစ္
အဂၤေတအတတ္၊ မည္မွတ္ ပန္းေတာ့
တေမာ့ကားေက်ာက္၊ လက္ရာ ေျမာက္လြန္း
ဤတသြန္းကား၊ ထူးဆန္း ႐ုပ္ထု
ပန္းပုေခၚမည္၊ ေရးသည္ပန္းခ်ီ
လုံးညီခံမွတ္၊ ပန္းပြတ္တျဖာ
ပူတာလုပ္ျငား၊ ပန္းေခတ္မ်ားက
တျခားေဝဖန္၊ ဤတသြန္ႏွင့္
ထက္ခြၽန္လွံ ဓား၊ သံအားခုိင္ၿမဲ
ပန္းပဲတေရ၊ ေၾကးမွတ္တတ္သည္
ပန္းတဥ္းမည္၏။ အရည္လွ်ံေထြ
ေရႊ၊ ေငြကစ၊ တတ္သမွ်ကား မည္ရသေဘာ
ပန္းထိမ္ေလာသား၊ ေဖာ္ေႏွာ႐ုံးမႈ
ဤအစုသည္" ဟုေတြ႕ရသည္။
ဤတြင္ ပူတာ ပန္းခက္ အတတ္ဟုသာ ျပဆုိေသးသည္။ ပန္းယြန္း အတတ္ဟု မျပဆုိေသးပါ။ ပူတာကုိ ဆရာယုဒသန္က အဖုံးပါေသာ ေတာင္း၊ တံတင္းပူတာအား ေက်ာ္ ေအာင္စံထား ဆရာေတာ္က ဥစၥာ သုိမီွရာ၊ သစ္ဘ႑ာ၊ ႏွီးဘ႑ာ၊ ဆရာႀကီး ဦးဖုိးလတ္က ပူတာ ဆုိသည္ ဝါးႏွီးရက္ထည္ ပစၥည္းစသည္ ျဖင့္ ဖြင့္ဆုိၾကသည္။ ပူတာ ပန္းခတ္ အတတ္မွာ ပန္းယြန္းအတတ္ပညာ ေရွ႕ေျပးဟု ယူေကာင္းယူရမည္ထင္ သည္။ သုိ႔ေသာ္ ပန္းယြန္းအသုံးကုိမူ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ေနာက္ပုိင္းမွ သုံးလာခဲ့ေၾကာင္း သာ အေထာက္အထား ခုုိင္လုုံသည္။
ယြန္းထည္မွာ ပိုမိုသိမ္ေမြ႕သည့္ အရည္အေသြး အႏုပစၥည္းတခုအျဖစ္ တိုးတက္ျဖစ္ေပၚ လာခဲ့သည့္တၿပိဳင္တည္းပင္ ကုုန္းေဘာင္ေခတ္ ေရာက္လာခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာ့ေရွးရိုးစဥ္လာ အႏုအလွ ပစၥည္းပစၥယတို႔၏ ဟန္ပန္လက္ရာ တမ်ဳိးအျဖစ္ ျမန္မာပိုင္ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ျမန္မာတုုိ႔ အသုုံးျပဳခဲ့ေသာ ေခတ္အရ ခုုိင္လုုံေသာ သမုုိင္းတခုုမွာ သကၠရာဇ္ (၉၉၉) ခုုႏွစ္ ရာဇာမဏိဠိေစတီ (ေကာင္းမႈေတာ္) ေက်ာက္စာတြင္ " ေရႊခြန္၊ သစ္ေစးခြန္ မြန္းေတာ္မူသည္တြင္ သစ္ေစးကုုိ သစ္ေစးေတာ္ျဖစ္ေစ၍ သစ္ေစး ဆက္ပြဲေတာ္ မႈသည့္ကာလ ၎ရြာႏွင့္ အပါ၀င္ (၂၄) ရြာတုုိ႔ကုုိ တခ်ိန္တည္း သစ္ေစးေတာ္ နင္းပြဲသည္။ ေရႊခြန္ေတာ္ (၄၁) ရြာေတာ္ပြဲေတာ္မႈသည္။ ေက်ာင္းလည္း ေလးမ်က္ႏွာ ပြဲခတ္အလုုပ္ေတာ္မႈသည္ တြင္လည္း သံဆက္ (၂၄) ရြာ ပြဲေတာ္မႈ၍ သံ၊ ေရႊ၊ သစ္ေစး သုုံးဦးသားတုုိ႔ကုုိ ၎ထံေတာ္ ဘုုရားရွင္ ၌ အသုုံးျပဳေတာ္မႈ၍ ေနာက္ေနာင္နန္းစဥ္ ေရႊတုုိက္ျဖစ္ေစ။
ဘုုရားတည္ကာလ ၎ထံေတာ္တြင္ ဘုုရားရွင္အား သစ္ေစးခြန္၊ သံခြန္၊ ေရႊခြန္ အသုုန္းေလာက္ေစ ဟူ၍ သုုံးဦးသုုံးရပ္ကုုိ ပြဲေတာ္မႈ၍ ( ၉၉၉ ) ခုုႏွစ္ ခပ္သက္မဂၤလာ ျပဳေတာ္မူသည္ ၌ သံေတာ္က ဓားစည္းႏွယ္ ႏွင္းပြဲေတာ္မႈရာတြင္ " ဟူ၍ ေရးထုုိးထားသည္။ ယြန္းထည္ပစၥည္းသည္ သွ်မ္းတုုိ႔၏ အေရွးရုုိ အေမြအႏွစ္ျဖစ္၍ ယေန႔တုုိင္ သွ်မ္းရြာမ်ားတြင္ ယြန္းေရပုုံ၊ ယြန္းကြန္းအစ္၊ ယြန္းပန္းေတာင္း၊ ယြန္းဆြမ္းအပ္၊ ယြမ္းအုုပ္ေစာင္းမ်ားကုုိ ယေန႔တုုိင္ ေရွးမႈမပ်က္ သုုံးစြဲေနသည္ကုုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
ေပါကၠာရာမေခၚ ပုဂံျပည္ႏွင့္ ျပည္ၿမိဳ႕ကား ယေန႔ဆုိလွ်င္ ယြန္းထည္ထုတ္လုပ္ျဖစ္ေျမာက္ရာ ဗဟိုခ်က္ေဒသတို႔ ယေန႔ ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။ သို႔ကလို ယြန္းထည္အစဥ္အလာ အခိုင္အမာရွိလာၾကသည့္ ေနာက္ၿမိဳ႕ေတာ္တို႔ကား မႏၱေလး ေက်ာကၠာႏွင့္ က်ဳိင္းတံု တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။ ယြန္းေစးကို သစ္ေစးပင္က ရပါတယ္။ ဝါးန႔ဲ ယက္လုပ္ထားတ႔ဲ ပစၥည္းေပၚမွာ သစ္ေစးအထပ္ထပ္ သုတ္လိမ္းၿပီး အလွဆင္ထားတာ ယြန္းထည္ပစၥည္းလို႔ေျပာလို႔ရပါတယ္။
အရည္ေသြးေကာင္းတ႔ဲ ျမန္မာ႔ယြန္းထည္ ပစၥည္းရဖို႔ အဆင္႔ 16 ဆင္႔ေလာက္ျပဳလုပ္ရၿပီး သစ္ေစးသုတ္လိုက္ အေျခာက္ခံလိုက္ ေဆးျခယ္လိုက္န႔ဲ ေျခာက္လေလာက္ အခ်ိန္ၾကာျမင္႔ပါတယ္။ ယြန္းထည္လုပ္ငန္းေတြကို ပုဂံ၊ ေက်ာက္ကာ န႔ဲ က်ိဳင္းတံု တို႔မွာ အမ်ားဆံုး ေတြ႔နုိင္ပါတယ္ ။ ပုဂံမွာ ယြန္းပညာေက်ာင္း ရွိေနပါတယ္။
ယြန္းလုပ္ငန္းတြင္ အဓိက လုပ္ငန္းပုိင္းႀကီးသုံးရပ္ ရွိသည္။ ( ၁ ) အျဖဴ ထည္လုပ္ငန္း ( ၂ ) အနက္ထည္လုပ္ငန္း ( ၃ ) ယြန္းထုိး၊ ယြန္းခြဲေဆး ေရာင္သြင္းလုပ္ငန္း တုိ႔ျဖစ္သည္။ လုပ္ငန္းပုိင္း သုံးခု ကြဲျပားၾကသလုိ ထုတ္လုပ္သူတုိ႔ကုိလည္း လုပ္ငန္း အလုိက္ အစြဲျပဳ၍ ေရွးေခတ္ကပင္ အမည္ခြဲျခားေပးၿပီး ေခၚေဝၚခဲ့ ၾကသည္မွာ ယေန႔အထိျဖစ္သည္။ အျဖဴထည္ ထုတ္လုပ္သူတုိ႔ကုိ အျဖဴ သမား၊ အနက္ထည္ ထုတ္လုပ္သူ တုိ႔ကုိ တုိက္သမား၊ ယြန္းထုိး၊ ယြန္း ခြဲ သူတုိ႔ကုိ ယြန္းသမား၊ ႀကဳိးတုိက္ သူတုိ႔ကုိ ႀကဳိးသမားဟူ၍ ခြဲျခားေခၚ ၾကသည္။ ထုတ္လုပ္သည့္ ပစၥည္းတုိ႔ ကုိလည္း အျဖဴထည္၊ အနက္ထည္၊ ယြန္းထည္ဟူ၍ သံုးမ်ဳိးခြဲျခားထားခဲ့ ၾကသည္။
သုိ႔ႏွင့္ သစ္ေစးႏွင့္ျပဳလုပ္ထားသည့္ ပစၥည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေပၚတြင္ ပန္းယြန္းအတတ္၊ ေရႊေရး၊ ေရႊခ်အတတ္၊ သား႐ုိးခင္း အတတ္ပညာတုိ႔ျဖင့္ ေဖာ္က်ဴးထားေသာ အႏုပညာ လက္ရာပါမွသာ ပန္းယြန္းဟူေသာ အသုံးအႏႈန္းကုိမူ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ေနာက္ပုိင္းမွ လႈိင္လႈိင္ သုံးလာခဲ့ၾကသည္။ ေရွးေခတ္က အျဖဴသမားတုိ႔ သည္ ေရႊလီမွလာေသာ ေရႊလီ တင္းဝါးကုိသာ ရက္ထည္၊ ေခြထည္ျပဳ လုပ္ရန္ အသုံးျပဳခဲ့ၾကသည္။ ေရႊလီ တင္းဝါးမွာ ၁၃ ေတာင္ခန္႔ရွည္ၿပီး အလုံးေခ်ာ၊ ရင္ဖ်ားညီ၊ အဆစ္ရွည္ ဝါးျဖစ္၍ ဝါးမ်က္စိက်ဥ္းကာ ဝါး သားက်စ္၍ ေခ်ာသည္။ ႏွီးကုိင္၊ ႏွီး ျဖာ၊ ႏွီးစိတ္၊ ႏွီးတုပ္ရာတြင္ လုပ္ ငန္းအတြက္ အစစအဆင္ေျပသည္ဆုုိသည္။
ယြန္းထည္အတြက္ သစ္ေစး
=================
ယြန္းလုပ္ငန္းသည္ သစ္ေစးကုိ အဓိကထား၍ ေရလဲသုံး၍ ထုတ္လုပ္ၾကရသည္။ အနက္ထည္ ထုတ္လုပ္သူ တုိက္သမားမ်ားသည္ နိစၥဓူဝ သစ္ေစးကုိ ကိုင္တြယ္၍ အလုပ္လုပ္ၾကရသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုုိင္ငံ၏ အေကာင္းဆုုံး သစ္ေစးမွာ သွ်မ္းျပည္နယ္၊ က်ဳိင္းေတာင္း၊ က်ဳိင္ပန္၊ ေမာက္မယ္၊ ကဒူးႀကီး၊ ကဒူးကေလးေဒသမွ လာေသာ သစ္ေစးတုိ႔ကုိ ပထမတန္းစား၊ ထုိပထမ တန္းစားသစ္ေစးမ်ားအနက္မွ ယြန္းလုပ္ငန္းအတြက္ အေကာင္းဆုံး သစ္ေစးအျဖစ္ က်ဳိင္းေတာင္းသစ္ေစးကုိ သတ္မွတ္ၾကသည္။ ဗန္းေမာ္၊ ကသာ၊ ရပ္ေစာက္ သစ္ေစးတုိ႔ကုိ ဒုတိယတန္းစား။ ေနျပည္ေတာ္ပ်ဥ္းမနား၊ လယ္ေဝး၊ ေရနီ၊ ေယာသစ္ေစးတုိ႔ကုိ တတိယတန္းစား စသည္ျဖင့္ သစ္ေစးသမားမ်ားက ခြဲ ျခားထားၾကသည္။
သွ်မ္းလူမ်ဳိးတုုိ႔ ေရွးယခ်င္ထဲက အသုုံးျပဳေနေသာ ယြန္းထည္ ပစၥည္းမ်ားအတြက္ ယြန္းထည္လုုပ္ရန္ အဓိက ကုုန္ၾကမ္းျဖစ္ေသာ ၀ါး ႏွင့္ သစ္ေစးတုုုုိ႔သည္လည္း သွ်မ္းတုုိ႔ေနထုုိင္ရာ ေဒသမ်ားတြင္ အေကာင္းဆုုံး ၀ါးႏွင့္ အေကာင္းဆုုံး သစ္ေစးမ်ား ထြက္ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ယြန္းထည္အမ်ဳိးမ်ဳိးမွာ
1. ေက်ာကၠာထည္ (ရိုးရိုးစင္းစင္းေျပာင္ေခ်ာယြန္းထည္မ်ား)
2. ယြန္းထည္ရိုးရိုး (ေဆးသြင္းယြန္းထည္)
3. ေရႊဇဝါးထည္ (ေရႊသြင္းယြန္းထည္)
4. သရိုး (ရုပ္ႂကြပံုသြင္းယြန္းထည္)
5. မွန္စီေရႊခ်ယြန္းထည္ (သလင္းမွန္ေရာင္စံုႏွင့္ေရႊခ်ယြန္းထည္)
6. မွန္ဖရာ႔ သို႔မဟုတ္ ႏွီးဖရာ႔ (ယြန္းေခ်ာက္ထည္)
ေက်ာကၠာထည္
==========
ေက်ာကၠာထည္ယြန္းပစၥည္းဆိုသည္တုိ႔က ပဓါနအားျဖင့္ အိမ္တြင္းသံုး အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ား ပါဝင္၍ ဥပမာ လင္ပန္း ခြက္ ပန္းခ်င္း ပန္းခံ ေရခြက္ႏွင့္ ကြမ္းအစ္မ်ား ျဖစ္ၾက၏။ ဤရိုးရိုးယြန္းထည္မ်ဳိးကား အဝတြင္ အနက္အေမွာင္ေရာင္ႏွင့္ အတြင္းသားကအနီသားျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္တန္ဘိုးရွိသည့္ အႏုပညာလက္ရာမွ ထည့္သြင္းအသံုးခ်ထားျခင္းမရွိ။ ေက်ာကၠာဆိုသည့္ အမည္ကိုယ္၌က ယင္းစခဲ့သည့္ ဇာတိရပ္ေျမ ေက်ာကၠာရြာေျမကို အေၾကာင္းျပဳထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယင္းရြာသည္ ခ်င္းတြင္းျမစ္ေဘး မံုေရြးမံုရြာ သလႅာဝတီနံေဘး မေဝးလွသည့္အရပ္တြင္ ရွိ၏။ ေက်ာကၠာထည္တို႔ကို သိပ္မမ်ားလွသည့္ ေစ်းႏႈန္းႏွင့္ ရႏိုင္ပါသည္။
ယြန္းထည္
=======
ယြန္းထည္တို႔ကို တန္ဆာဆင္ေရးႏွင့္ အေဆာင္ေယာင္တို႔အျဖစ္ ပဓါနထုတ္လုပ္ၾကသည္။ ဥပမာ ပရိေဘာဂမ်ားျဖစ္၍ စားပြဲ စင္ ထိုင္ခံုမွာ နမူနာပါ အိုးခြက္ ပန္းခ်င္း ပန္းတင္ဘန္း နံရံအလွဆင္ ရတနာၾကဳတ္ သို႔မဟုတ္ ဘူး ေရွးေစာင္းပစၥည္း ေသတၱာ လက္သုတ္ပုဝါစည္း အဆင့္ျမင့္ထမင္းဘူး ဝါးတူႏွင့္ လက္ေကာက္တို႔လည္း ပါပါသည္။ ယြန္းထည္တို႔မွာ အႀကီးအက်ယ္ အဆင္ အျပင္တို႔ ျဖစ္ၾကလ်က္ ေဆးသြင္း ျခယ္သမႈ႕တို႔ကို မ်က္ႏွာျပင္အမဲအေမွာင္ေပၚတြင္ သိမ္ေမြ႕လွေသာ အေရးအေၾကာင္းပံုသ႑န္ကို ကႏုတ္ပန္းႏွင့္ အထူးအဆန္း တိရစာၦန္ႏွင့္ လူသားပံုတို႔ျဖင့္ ျဖည့္ဆည္းရာ၌ အနီ အဝါ လိေမၼာ္ အျပာ အစိမ္း ႏွင့္ အျဖဴေရာင္တို႔ ခ်ယ္မႈန္းၾကပါသည္။
ေရႊဇဝါထည္မ်ား
==========
အထူးတလည္တင့္တယ္ခန္းနားဖို႔တြက္ အေျခခံအားျဖင့္ မည္သည့္အရာဝတၳဳမဆိုျဖစ္ႏိုင္ေသာ ေရႊဇဝါယြန္းေခၚ ေရႊေရးယြန္းထည္တုိ႔မွာ ျမင္ရသမွ်တို႔တြင္ အတူမရွိသေလာက္ ျဖစ္ပါသည္။ သက္ဆိုင္ရာအသီးသီးေသာအရာဝတၳဳတုိ႔၏ ဟန္က်ပန္က်သားသားနားနား ေရးသြင္းထားေသာ အရာအားလံုး ေရႊေရးယြန္းထည္တုိ႔တြင္ အပါအဝင္ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းတို႔မွာ ေရႊျပားခပ္သြင္းထားသလို စစ္ေစးသုတ္ပစၥည္းအေပၚတြင္ အထင္းသားလွပတင့္တယ္ ရႈစဖြယ္ျဖစ္ၾကပါသည္။ (စကၠဴမကပါးလွေအာင္ခသပ္ထားသည့္ေရႊျပား) အသံုးျပဳထား၍ ေျပာင္ေျမာက္လွသည့္အႏုပညာလက္ရာတို႔ အသံုးျပဳထားျခင္းေၾကာင့္ ေရႊဇဝါယြန္းထည္တို႔မွာ အျခားႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ အလြန္ေစ်းႀကီးတတ္ပါသည္။
သယိုးယြန္းထည္မ်ား
============
သယိုး ဆိုသည္က ပံုသြင္းယြန္းပံုႏွင့္ အထည္သတၳဳတို႔ ျဖစ္၍ မည္သည့္အရာကိုမဆို သယိုးကိုင္ႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယြန္း ဘူးအစ္ငယ္ေလး တို႔မွ အစ ေသတၱာ ႏွင့္ ပရိေဘာက မ်ားအျဖစ္ထိ ယင္း သယိုယြန္းထည္ျပဳလုပ္၍ရပါသည္။ အမည္ကဆိုသည့္ အတုိင္း သတၱ၀ါတို႔၏ ျပာခ် အရုိးကို သယိုးဟုေခၚ၍ ယင္းကို စပါးခြံႏွင့္ ေရာျပီး လႊစာမႈန္႔လည္းထည့္ တခါတရံ ႏြားေခ်းေတာင္ပါ လုိက္ေသးသည့္အျပင္ စစ္စည္းႏွင့္ သမလိုက္သည့္အခါ ေခ်ာေမြ႕ျပီး လိုရာပံုသြင္း သည့္ ပလာစတာေခၚ ေပ်ာ့ေျပာင္းပံုလုပ္ကိုင္ ႏိုင္သည့္ အေပ်ာ့ထည္ရလာသည္ႏွင့္ လိုအပ္ေသာ သက္ဆိုင္သည့္ ပစၥည္း၏ စစ္ေဆးသုတ္ထားမ်က္ႏွာ ျပင္အႏွံ႕ ဖံုးအုပ္ဖိသြင္းလိုက္ သည္ႏွင့္ ယင္းဆင္ယင္ျခယ္သမည့္ ပစၥည္း တို႕ကလည္း ေရြးျခယ္ထားသည့္ ပံုအတိုင္းျဖစ္ေပၚလာသည္။ သြပ္သြင္းလုိက္သည့္ ေဖၚျပပါ ပလာစတာ ကို ယြင္းသရိုးကိုၾကိဳက္သေလာက္ အထုအလံုးစသျဖင့္ ရေအာင္ၾကိဳးသဖြယ္ျဖစ္ေရး တတ္ႏိုင္သေလာက္ တျငိမ့္ျငိမ့္ လွိမ့္ေပးရသည္။ သို႔ကလုိ ယိုးသြင္းျပီးသည္ႏွင့္ ၀တၱဳမ်က္ႏွာျပင္ေပၚ ၀ယ္အခုိင္အမာစဲြေနျပီး ျဖစ္သည့္ လိုရာပံုကို အေျခာက္ခံ၍ စစ္စည္းလည္း အထပ္ထပ္သုတ္ရသည္။ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ တြင္ သြင္းထားသည့္ ပံုတို႕ကို ေရႊ႕ခ်သင့္ရာခ် အျခားအေရာင္ သြင္းသင့္ရာသြင္းျပီး လုိရာပံုရုပ္သြင္းထားသည့္အတိုင္း ထြင္းထားသည့္ ႏွယ့္ ပံုပန္းအရုပ္၀တၱဳပစၥည္းမ်ားျဖစ္လာပါေတာ့သည္။
မွန္စီေရႊခ်ယြန္းထည္
============
မွန္စီေရႊခ် ယြန္းထည္ကား စင္စစ္ ေရႊဇ၀ါး ႏွင့္ သရိုးယြန္းထည္ပစၥည္းျဖစ္၍ ဖါလ္မွန္စေက်ာက္သလင္း ႏွင့္ ခရုသင္း ပုလဲ ေဘာ္ၾကယ္သြင္း ပစၥည္းမ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။ ယင္း၀တၱဳပစၥည္းတို႔ကို အထင္အရွား အေက်ာ္ ေဒးယ် ၀တၱဳမ်ား အျဖစ္ အေဆာင္ အေယာင္အျခယ္အသ တန္ဆာပလာ အသံုးခံစရာ သာမက ပရိေဘာဂ ဘမ္းတင္ဖို႔လည္းအသံုးျပဳၾကသည္။တဖက္၌မူ ယင္း ပစၥည္း တို႔မွာ လူ႔အသံုးအေဆာင္ပံုသြင္း ပစၥည္းအျဖစ္ေတာ့ သံုး၍မသင့္လွ တန္ဖိုးၾကီးရွားပါးလင့္ ကစား အျခားတဖက္တြင္မူ လက္ေတြ႔တခု ခုအသံုးခ်ဖို႔အတြက္လည္း အတိုင္းအတာ အကန္႔ အသတ္လည္း ရွိပါသည္။ ယင္း ယြန္းသရုိးႏွင့္ မွန္စီေရႊခ်ထားသည့္ အထည္တစံု တခုမွာ မလဲြမေရွာင္သာဘဲ အရြယ္အေရာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ႏွင့္ဖာလ္စမွန္စသတင္း ေဘာ္ၾကယ္ခရုယင္း ပုလဲ အစအနတို႔မႈပ္သြင္းထားျခင္းေၾကာင့္ သို႔ အႏုစိပ္လုပ္ဖို႔မွ ညလည္းအထူး ေစးကပ္လွသည့္ စစ္ေစးတို႔ကို ပင္ သံုးထားရ ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေနာက္အဆင့္တြင္ မူ ေရႊျပားခပ္ အခ်ပ္တို႔ကို ဖယ္လိုက္သည့္အခါ ေရႊသားေရႊထည္ ပကတိလုိ ျဖစ္ရွိလားျခင္းျဖစ္သည္။ ဖယ္ရွားပံုလည္း ယင္းအေပၚ ေရႏွင့္ ေဆးခ်လိုက္ ရုံသာျဖစ္ပါသည္။ စစ္စည္းထိေရာက္ထားရာေနရာတိုင္းမွ ထိဖိထားသည့္ ေရႊစတို႔ မွာမယိုယြင္းအၿမဲက ပလ်က္ခဲ့ပါသည္။ သံုးရသည့္ ပစၥည္း ႏွင့္ အႏုလက္ပညာအရပ္ရပ္သြင္းထားအပ္သည့္ အရာျခင္းျခင္း ေၾကာင့္ထို႔အၿပီး ျဖစ္ရွိခဲ့သမွ် ပစၥညး္ အလွတို႔ကလည္း အလြန္အဖိုးတန္ ရတနာတခုလိုျဖစ္၍ မွန္စီေရႊခ် ယြန္းထည္ ဟူသမွ်မွာ စရိတ္စကႀကီးလွသည္။
မွန္ဖရား
======
ျပကေတ့စာအဆိုက စစ္စည္စေခ်ာက္ပစၥည္းထယ္ျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယင္းယြနး္ပစၥည္း တို႔ကို အထူးသျဖင့္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ား ႏွင့္ ေစတီပုထုိး တို႔အတြက္ျခယ္သပူေဇာ္ရန္ အသံုးျပဳျခင္း ေၾကာင့္ယြန္းအေျခာက္ထည္မ်ားျဖစ္လာရပါသည္။ယင္းအမည္ကိုယ္၌က ပစၥည္းထုတ္လုပ္သည့္နည္းပညာႏွင့္ သက္ဆုိင္လွသည္မဟုတ္ပါ။ သစ္သား ေခါင္းပြပစၥည္းမ်က္ႏွာျပင္ အေပၚစစ္စည္းသုတ္ဖို႔ မွာ(မံ) သည္ဟု ျမန္မာလိုဆိုၾက၍ ဖရာ့ဆိုသည္ကေတာ့ (ဘုရား) ပင္ျဖစ္သည္။ ေႏွာင္းပိုင္း အေရာက္တြင္ ဘုရားတစ္ဆူအတြက္ ေခါင္းပါစစ္ေစး သုတ္ပစၥည္း ျဖစ္လာပါေတာ့သည္။ ၀ါးေခါင္းပြႏွီး စတို႔ျဖင့္အမာခံလုပ္ထားေသာ ဗုဒၶဆင္းတု ေဘာင္ခံပစၥည္းမွာ (ႏွီး) ဟုေခၚ၍ ယင္းဘုရားတို႔ကို ႏွီးဘုရားဟုေခၚသည္။ သို႔ေသာ္ အထက္၌ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတုိင္း လက္ေတြ႕က်က်နညး္ပညာ နည္းပညာဆန္ဆန္မွည့္ေခၚႏိုင္သည္က စစ္စည္းအေျခာက္ခံ ပစၥည္းျဖစ္သည္။ စစ္စည္းအေျခာက္ခံ ပစၥည္းလုပ္ဖို႔မွာ လခ်ီၾကာသည့္ အလုပ္စဥ္ တစ္ခုျဖစ္၍ ကုန္ထုတ္ ၁၂ ခု ရွိလ်က္ အေျခခံပစၥည္းက ေလာင္းဖုိ႔ ေအးျမၾကာသာေသာ ရာသီ ေလတျဖဴးျဖဴး ႏွင့္ျမဴးဖို႔ကလည္း လုိ၊ ဖုန္အမိႈက္သရုိက္ကင္းရာ အေျခာက္ခန္းတို႔အျပင္ တကယ္အဆင့္ျမင့္သည့္ အႏုပညာလက္ရာေျမာက္ေရး အဓိကက်ပါသည္။ ဘကာစံု ျပည့္စံုပါက ထြက္လာရသည့္ ရလဒ္မွာ ရိုးရုိးႏွင့္ မတူ အဆင့္ျမင့္တင့္တယ္လွပသည့္ ယြန္းထည္ တခုျဖစ္ေပၚ ရရွိလာႏိုင္ပါသည္။
ေအာက္တြင္ဆက္ေဖာ္ျပထားသည့္အတုိင္း ကုန္ထုတ္အလုပ္စဥ္တခုလံုးမွာ စစ္စည္းစုေဆာင္းရာမွ စရာပါမည္။ စစ္စည္း ျပဳလုပ္နည္းမွာ သန္႔စင္၍ ေရဖယ္ရွားၿပီးသား (ရပ္စ္၀ါနီစီဖီရာ) ေခၚ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ သာအေတြ႔မ်ားသည္။ အေစးထြက္ခ်ဳံပင္တမ်ိဳးမွာ အေစးမ်ား ျဖင့္လုပ္ယူရပါသည္။ ယင္းသည္ သာ အာရွႏိုင္ငံတို႔တြင္ ယြန္းလက္ရာတို႔ကို အစဥ္အလာထား လုပ္ခဲ့ၾကေသာ အေျခခံပစၥည္း ျဖစ္ပါသည္။ ေသရည္တမ်ိဳးျဖစ္သည့္ ရွယ္လက္ဆိုသည့္ ပစၥည္းမွာ ဥေရာပ ႏွင့္ အေမရိကတိုက္တို႔၌ အလားတူ ယြန္းထည္းတို႔အတြက္ အစဥ္အလာ ထားသံုးစြဲၾကသည္မွာ ( လက္စီဖာလက္ကာ ေခၚ အေၾကးခြံ ပါသည့္ပိုးေကာင္ငယ္မ်ား ထြက္သည့္ အရည္အေစးတို႔မွာ ထုတ္ယူႏိုင္ရာျဖစ္ပါသည္။)
ပထမအဆင့္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေကာ္ပတ္ပင္မွ ျခစ္၍ အေစးထုတ္သလို အလား တူနည္းႏွင့္ အပင္မွ ရယူရပါသည္။ စစ္စည္းပင္ သည္ ရုကၡေဗဒအေခၚ (မွလာႏိုရိုဆာ ယူစီတာတစ္ဆီမ) သွ်မ္းျပည္တလႊား အရိုင္းအေပါက္မ်ား သို႔မဟုတ္ စိုက္ပ်ိဳးထားပင္တို႔မွ ရယူရပါသည္။ ေစးထန္းထန္းအညိဳမဲ အေရာင္ထြက္လာသည့္ အေစးတို႔မွာ ေလႏွင့္ေတြ႔သည္ႏွင့္ ပိုခဲ၍ ခဲလာသည့္ သေဘာရွိသည္။
ေနာက္ ၀ါး ေခါင္းပြ သို႔မဟုတ္ ႏွီး၀တၱဳခပ္ ေပါ့ေပါ့ တို႔အေပၚ ျမင္းေမႊးသို႔မဟုတ္ ဗူေဗါင္းမ်ားသည့္ ပိုစားထားသလုိ ခပ္ပြပြသစ္ပစၥည္းတို႔ ျဖင့္ အထူးအျဖင့္ လုပ္ၾကပါသည္။ ပဓာန ပစၥည္း ၂ ခုအနက္ ဒုတိယပစၥည္းက အဆင့္ျမင့္ရသည္ ထို႔ေၾကာင့္ စရိတ္စကႀကီးသည္။ ပထမ ပစၥည္းက အဆင့္နိမ့္၍ရ၏။ (အေၾကာင္း က ေပါေပါ ရႏိုင္သည့္အျပင္ သိပ္လည္း ေကာင္းဖို႔မလို ကိုင္တြယ္ရလည္း လြယ္ကူသည္။) ထိုႏွစ္မ်ိဳး ေပါင္းလုပ္ရသည့္ အရာ၀တၱဳပစၥည္္းအစုစုမွာ သိပ္မႀကီးလွသည့္ ေစ်းႏွင့္ ရႏိုင္လာသည္။ ၿပီးေျမာက္ၿပီဆိုလွ်င္ အျမဳေတအမာခံ အထည္ၾကမ္းကို စစ္စည္း ႏွင့္ ရႊံေစး ခပ္က်ဲက်ဲေရာ စပ္ထားသမွ်ျဖင့္ သုတ္လိမ္းရသည္။
ေနာက္ယင္း ပထမအေခ်ာ အဆင့္ထည္ကို ေလ၀င္ထြက္ေကာင္းေျခာက္ေသြ႕ေသာ္လည္း ေအးျမရသည့္ အခန္းတြင္တျဖည္းျဖည္း ေသြ႕ေျခာက္သြားေအာင္ ၃ ရက္မွ ၄ ရက္ ထိအေျခာက္ လွန္းရပါသည္။ ေအာက္ပါ ကုန္ထုတ္ အလုပ္စဥ္တြင္ အထည္ပစၥည္းကို စစ္စည္းႏွင့္ ျပာထပ္ေရာခါ သုတ္ရျပန္သည္။ အျခားအေထာက္အကူ ပစၥည္းတို႔ မွာအထည္ကို ေကာင္းမေကာင္း အဆင့္မီွမမွီ သတ္မွတ္ေပးမည့္ အေရးပါရာတို႔ျဖစ္ပါသည္။ အရာ၀တၱဳ၏ မ်က္ႏွာ၌ အႏွံ႔ ေခ်ာမြတ္ေအာင္ သရသည္မွာ အထည္ေျခာက္ၿပီးမွ ျဖစ္ရ၍ သို႔ကလို ေခ်ာကိုင္ေဆး သုတ္သလို သုတ္ရျခင္းမွာ အထပ္ထပ္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔မွသာ အေသးအဖဲြ ဆံုးပံုမမွန္သမွ် ေျပေပ်ာက္သြားဖို႔ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုဆိုလွ်င္ အထည္မွာ အပ၌ အမည္းအထဲ၌လည္း နည္းတူျဖစ္ေနပါၿပီ။ ထိုစဥ္ေဆးသြင္းဖို႔ ထြင္းမလား ေရႊေရးခ်မလား ပန္းတို႔ျခယ္ သအလွဆင္မလား ေဘာ္ၾကယ္အစ ဖလာန္မွန္သလင္း စတို႔ျဖန္႔က်က္မလား သို႔မဟုတ္ ယင္းတို႔အနက္ တမ်ိဳးထက္ ၂ မ်ိဳး ၃ မ်ိဳး စပ္၍ ျပဳလုပ္မည္လား စသည့္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်မွတ္ၾကၿမဲျဖစ္သည္။
အတြင္းသားမ်ားျပဳလုပ္ပံု
================
ျမန္မာျပည္တြင္ ပထမဆံုး ယြန္းထည္လုပ္ငန္းကို ၁၂-၁၃ ရာစုေလာက္တြင္ စတင္ထြန္းကားခဲ႔သည္ဟု ယူဆရေလသည္။ ေရွးအက်ဆံုး ယြန္းထည္မ်ားကို ၁၃ ရာစုတြင္တည္ထားခဲ႔ေသာ မဂၤလာေစတီ တြင္တူးေဖာ္ရရွိခဲ႔ပါသည္။ ပုဂံသည္ ယြန္းထည္ႏွင္႔ပတ္သတ္၍ နာမည္ႀကီးပင္ျဖစ္ေလသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္မွ လာေသာ၀ါးမ်ားကို ပုဂံသို႔ ေလွမ်ားျဖင္႔သယ္ယူၾကၿပီး ယြန္းထည္ အတြင္းသားမ်ားကို ျပဳလုပ္ၾကေလသည္။ ၀ါးကို ခြာ၍ေခ်ာမြတ္ေအာင္ျပဳလုပ္ၿပီး အလိုရွိရာ အိုး၊ ခြက္၊ ပန္းကန္၊ ပန္းအိုး၊ ေသတၱာ စသည္တို႔ရရွိေအာင္ ပံုၾကမ္းေဖာ္ၾကရေလသည္။ အမ်ားအားျဖင္႔ ျပဳလုပ္တတ္ၾကသည္မွာ ကြမ္းအစ္ပံု ျဖစ္ပါသည္။ ၀ါးစိတ္သူက ၀ါးမ်ားကို ပံုစံတက် ခြဲေပးရေလသည္။ တခ်ိဳ ေနရာမ်ားတြင္မူ ျမင္းအျမီးကို ပင္သံုး၍ ဂရုတစိုက္ ခြဲရေလသည္။
ယြန္းသြင္းျခင္း
==========
ပထမဆံုးယြန္းထည္မျပဳလုပ္မီ အတြင္းခံ၀ါးကို ယြန္းႏွင္႔ ျပာမ်ားေရာစပ္ထားေသာ ပလာစတာတစ္မ်ိဳးႏွင္႔ သရိုးကိုင္ရေလသည္။ ထုိလုပ္ငန္းစဥ္ကို မ်ားေသာအားျဖင္႔ လက္သက္သက္ကိုသာ အသံုးျပဳ၍လုပ္မွ ရေလသည္။ အေကာင္းဆံုး ယြန္းထည္ကို ရရွိရန္ အတြင္းခံအလႊာကို ၇ လႊာခန္႔အထိ ျပဳလုပ္ရေလသည္။ ယြန္းထည္၏ ေကာင္းျခင္းဂုဏ္အင္ကို ယြန္းအလႊာမ်ားႏွင္႔ သတ္မွတ္ပါသည္။ ထိုအလႊာမ်ားကို ေခ်ာေမြ ႔ ေစရန္ႏွင္႔ ၿမဲျမံေစရန္အတြက္ လက္မ်ားႏွင္႔ ေသခ်ာစြာ စပ္ဆက္ရပါသည္။ မ်ားေသာအားျဖင္႔ ထိုအဆင္႔ကို လုပ္ကိုင္သူမ်ားမွာ နည္းလမ္းကို ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္ လက္ခံလာ သူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အတူ ယြန္းထည္ လုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္သူမ်ားမွာလည္း မိရိုးဖလာ လုပ္ငန္းကုိ လုပ္ကိုင္ၾကသူမ်ားျဖစ္ပါသည္။
အေျခာက္ခံျခင္း
===========
၀ါးမ်ားကို ယြန္းႏွင္႔ မံၿပီးေသာအခါ စိုထိုင္းေသာ အေမွာင္ခန္းထဲတြင္ အေျခာက္ခံေပးရပါသည္။ အေျခာက္ခံရခ်ိန္မွာ ခန္႔မွန္းေခ် တစ္ပတ္နီးပါးအထိ ၾကာျမင္႔ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ ယြန္းထည္ေကာင္းမ်ား၏ အရည္အေသြးမွာ ယြန္းထည္မ်ားကို ထုတ္လုပ္သူႏွင္႔ ထားရွိေသာေနရာ၊ သိမ္းဆည္းတတ္ပံုႏွင္႔ လိုအပ္ေသာ အရာမ်ားကို တိတိက်က် ျဖည္႔ဆည္း ေပးႏိုင္မႈအေပၚတြင္ မ်ားစြာမူတည္ေနေလသည္။ စိုထိုင္းမႈမွာ မတိက် မလံုေလာက္ပါက ယြန္းထည္ ေကာင္းေကာင္း ထြက္လာမည္ မဟုတ္ပါ။
ေဆးေၾကာျခင္း
=========
အေျခာက္ခံျပီးေသာအခါ ယြန္းထည္မ်ားကုိ ေရျဖင္႔ ဂရုတစိုက္ ေဆးေၾကာေပးရကာ လိုအပ္ပါက ေကာ္ပတ္ပါ စားေပးရေလသည္။ ယခုအဆင္႔သည္ ယြန္းထည္၏ အရည္အေသြး အတြက္ အလြန္ အေရးပါေသာ အဆင္႔ျဖစ္ပါသည္။ ေကာ္ပတ္စားျခင္းကို ရိုးရိုးေကာ္ပတ္ႏွင္႔ စားရျခင္းမဟုတ္ပါ။ ကၽြန္းသစ္ကို မီးဖုတ္ၿပီးရလာေသာ မီးေသြးခဲျဖင္႔ ေကာ္ပတ္စားရျခင္း ျဖစ္ေလသည္။
အေရာင္တင္ျခင္း
===========
ပထမဆံုးအေျခာက္ခံျပီး ေသခ်ာစြာ ေကာ္ပတ္စား၊ ေရေဆးၿပီးေသာ ယြန္းထည္မ်ားသည္ တစ္လႊာၿပီး တစ္လႊာ ၇ လႊာျပည္႔သည္ အထိ အဆင္႔ဆင္႔ ျပန္လည္ျပဳလုပ္ေပးရေလသည္။ ထိုသို႔ တစ္လႊာျပီးတစ္လႊာ လည္ပတ္ခ်ိန္တြင္ ျပာႏွင္႔ အမဲရိုးကို ေရာထားေသာ အမႈံမ်ားႏွင္႔ ပြတ္ေပးရေလသည္။ အလႊာသစ္ တစ္လႊာၿပီးတိုင္း လက္ရာမ်ား ထင္က်န္ေနျခင္းကို အလြယ္တကူ ပ်က္သြားေစၿပီး အေရာင္မွာလည္း ေတာက္လာေလသည္။
ယြန္းလႊာ ၇လႊာ
===========
ထို႔ေၾကာင္႔ ယြန္းထည္ ျဖစ္လာဖို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ အခါအခါ အေျခာက္ခံ အေရာင္တင္ရေလသည္။ တစ္ႀကိမ္ႏွင္႔ တစ္ႀကိမ္တြင္ ယြန္းတစ္လႊာၿပီး တစ္လႊာ တိုးလာေလသည္။ ထို႔ေနာက္ ေနာက္ဆံုးယြန္းလႊာကို ေဆးေရာင္ ျခယ္ေတာ႔ေလသည္။ အေရာင္မ်ားမွာ မ်ားေသာအားျဖင္႔ အနီ၊ အစိမ္း၊ ႏွင္႔ အ၀ါတို႔ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေဆးေရာင္မ်ားကို ျပဒါးမ်ားႏွင္႔ေရာ၍ ယြန္းထည္မ်ားကို ဆိုးေပးရေလသည္။ ၄င္းကိုမူ ဟသၤာျပဒါးဟု ေခၚၾကေလသည္။ ေနာက္ဆံုး ၇ ႀကိမ္ (သို႕) ၈ ႀကိမ္ အေျခာက္ခံၿပီးေသာအခါ ယြန္းထည္ကို ကၽြန္းသစ္၏ ျပာမ်ားႏွင္႔ ပြတ္ေပးရျပန္ေလသည္။ ထို႔ေနာက္ ေသခ်ာစြာ ဂရုတစိုက္ေဆးေၾကာၿပီး အေခ်ာကိုင္ေလေတာ့သည္။
အေခ်ာသတ္ျခင္း
===========
ပံုၾကမ္းေျမာင္းေဖာ္ျခင္းကို လက္ခ်ည္းသက္သက္ျဖင္႔ ပံုစံမရွိပဲ အာရံုအရ စုတ္တံႏွင္႔ ဓားပါးေလးမ်ားကိုသံုး၍ လက္တန္းဆြဲၾကရေလသည္။ ယြန္းထည္မ်ားသည္ မေျပာင္းလဲႏိုင္ေပ။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာသည္အထိ အလွမပ်က္ အသစ္အတိုင္းတည္ရွိၾကေလသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ ယြန္းထည္မ်ားကို အေသးအမႊားေလးမ်ား သာမက ဘီဒီု၊ ေၾကာင္အိမ္၊ စားပြဲ၊ ထိုင္ခံု၊ စသည္႔ အိမ္ေထာင္ပရိေဘာဂႏွင္႔ အလွဆင္ပစၥည္းမ်ား အျဖစ္လည္း ေဆးေရာင္စံုမ်ား ျဖင္႔လွပစြာ ျခယ္မႈန္း ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။
ကညစ္ယြန္း ဒီဇိုင္းမ်ား
=============
ပန္းဒီဇုိင္း
၁။ တစ္လိပ္ပန္း(သဇင္ေခြ)
၂။ ၾကာဖတ္
၃။ ၾကာပြင့္
၄။ ၾကာစိတ္
၅။ ရြက္လွပန္း
၆။ ပန္းေပါက္
၇။ ပန္းပြား
၈။ ဇာပန္း
၉။ နဂါးလိမ္
၁ဝ။ ခုိနန္းခန္းျပတ္
၁၁။ ဇင္းမယ္ (ယုိးဒယားပန္း)
၁၂။ ေရႊျပည္ႀကီး(တမာရြက္ပုံ)
၁၃။ ျမတဘက္(ႏွင္းဆီရြက္ပုံ)
ပန္းယြန္းအမ်ဳိးအစား
၁။ ၾကည္ေတာ္မူယြန္း
၂။ ႐ုပ္ႀကီးယြန္း
၃။ ႐ုပ္ေသးယြန္း
၄။ အခန္းယြန္း
၅။ ေရွာက္ယြန္း
၆။ တုိ႔ယြန္း
၇။ ေရႊဇဝါယြန္း(ေရႊေရး)
၈။ သား႐ုိးပန္းယြန္း
အ႐ုပ္ဒီဇုိင္း
၁။ ႐ုပ္ႀကီး
၂။ ႐ုပ္ေသး
၃။ ႐ုပ္ေသးစုံ
၄။ ႐ုပ္ေသး ႐ုပ္ျပ
၅။ ၿဂဳိဟ္ႀကီးရွစ္လုံး
၆။ (၁၂)၊ ရာသီ႐ုပ္
၇။ ႐ုပ္လွ၊ ပန္းၾကြ
၈။ ထြက္စည္ဝင္စည္
၉။ ႐ုပ္ႀကီးနန္းထုိင္
၁ဝ။ ႐ုပ္လုံးႀကီးနန္းထုိင္
၁၁။ ရာမဇာတ္
(ေညာင္ရမ္းေခတ္)
၁၂။ ဇာတ္ႀကီးဆယ္ဘြဲ႕
(အင္းဝေခတ္)
၁၃။ ငါးရာငါးဆယ္
(ရတနာပုံေခတ္)
၁၄။ ဖြားေတာ္မူခန္း(ပုဂံေခတ္)
၁၅။ ေတာထြက္ခန္း(ပုဂံေခတ္)
၁၆။ ဆံေတာ္ပယ္ခန္း(ပုဂံေခတ္)
၁၇။ နံရံပန္းခ်ီမ်ဳိးစုံ
(ေခတ္ေလးေခတ္)
ယြန္းဆင္
၁။ အၾကမ္းဆင္
၂။ ႐ုပ္ေသးဆင္
၃။ ႐ုပ္ႀကီးဇာတ္ကြက္ဆင္
၄။ အခန္းဆင္
၅။ ဇာယြန္း
၆။ ကြင္းယွက္
၇။ ျမင့္မုိရ္
၈။ ဆီးႀကဳိဆယ္
၉။ နဂါးလိမ္
၁ဝ။ ႐ုပ္စုံ
၁၁။ ႐ုပ္ေသး႐ုပ္စုံ တို့ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာတိုင္းပုဂံေရာက္ရင္ယြန္းထည္ဝယ္ျကျပီးယြန္းထည္အေျကာင္းသိရေအာင္ဗဟုသုတတင္ျပေပးတာပါခင္ဗ်ာ
က်န္းမာခ်မ္းသာျကပါေစ