Monday, November 16, 2015

အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစနိုင္သည့္ အျမင့္မားဆံုးအစားစာ(၁၀)မ်ိဳး


၁။ မိႈမ်ား (Mushrooms)
မိႈတိုင္းကေတာ့ အဆိပ္အေတာက္ မျဖစ္ေပမယ့္ မႈိဟာ အဆိပ္အေတာက္ ျဖစ္ပြားႏုိင္မႈ မ်ားျပားတဲ့ အစားအစာ ျဖစ္ပါတယ္။
မိႈမွာ စားေကာင္းတဲ့ မိႈနဲ႔ မစားေကာင္းတဲ့ မိႈ(အဆိပ္ရိွမိႈ) ဆိုျပီး ရိွပါတယ္။
အဲဒီ့ ႏွစ္ခုကို ခြဲျခားႏိုင္တဲ့ လကၡဏာရပ္ေတြ ရိွေပမဲ့ အမိ်ဳးအမည္ မသိတဲ့ မိႈေတြကိုေတာ့ မစားတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။
အၾကမ္းအားျဖင့္ အဆိပ္ရိွတဲ့မိႈနဲ႔ အဆိပ္မရိွတဲ့မိႈ (စားလို႕ရတဲ့ မိႈ) ခဲြျခားနည္း ကေတာ႕ အဆိပ္မရိွတဲ့မိႈဟာ မိႈရဲ႕ထိပ္ဖက္(Cap)ဟာ ျပားရပါမယ္။
မိႈရဲ႕ရိုးတန္မွာ (Bumps) လို႔ ေခၚတဲ့ မိႈရိုးတံရဲ႕ေျခစြပ္ (ကြင္းစြပ္) မပါရိွရပါဘူး။
၂။ ငါးပူတင္း (Pufferfish)
ငါးပူတင္းဟာ အဆိပ္အေတာက္ အလြန္ျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ ဂ်ပန္မွာ ဆိုရင္ ငါးပူတင္းကို ခ်က္ျပဳတ္မယ့္ စားဖိုမွဴးေတြကို အထူး ေလ့က်င့္ေပးထားျပီး ငါးပူတင္းခ်က္ျပဳတ္ႏိုင္တဲ့ အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ (Certificate) ထုတ္မေပးခင္မွာ ကၽြမ္းက်င္မႈကို စစ္ေဆးျပီးမွ ထုတ္ေပးပါတယ္။

ေလ့က်င့္တဲ့ ကာလဟာ ၂ႏွစ္၊၃ႏွစ္ ၾကာပါတယ္။ စစ္ေဆးမႈကို ေအာင္ျမင္ဖို႔ ခ်က္ျပဳတ္သူဟာ ငါးပူတင္းကို ဘယ္အစိတ္အပိုင္းကို ဘယ္လိုလွီးျပီး ဖယ္ထုတ္ရမယ္ ဆိုတာကို ေရးေျဖေျဖရပါတယ္။
ၿပီးရင္ လက္ေတြ႕ေျဖဆိုမႈအေနနဲ႔ ငါးပူတင္းကို ကိုယ္တိုင္လွီးျဖတ္ ခ်က္ျပဳတ္ျပီး ကိုယ္တိုင္စားေသာက္ရပါတယ္။ ေျဖဆိုသူေတြရဲ႕ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။
ငါးပူတင္းဟာ Golden Poison Frog ဆိုတဲ့ ဖားတစ္မ်ိဳးျပီးလွ်င္ ကမၻာေပၚမွာ ဒုတိယေျမာက္ အဆိပ္သင့္ႏုိင္ဆံုး ေက်ာရိုးရိွသတၱ၀ါျဖစ္ျပီး ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ တစ္ခုတည္းေသာ တားျမစ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ အစားအစာ ျဖစ္ပါတယ္။
၃။ ဘယ္ရီးသီးတစ္မ်ိဳး (Elderberry)
Elderberry လို႔ေခၚတဲ႕ ဘယ္ရီသီးတစ္မ်ိဳးဟာ အလြန္ဆြဲေဆာင္မႈရိွျပီး အသီးက အတန္ငယ္ႀကီးပါတယ္။ ပန္းခိုင္ဟာ အလြန္ေမႊးတဲ့ အနံ႔ရိွျပီး ေသးငယ္တဲ့ ပန္းပြင့္ေလးေပါင္း ေျ
မာက္မ်ားစြာနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ Elderberry ပန္းပြင့္ကိုဆိုဒါနဲ႔ ေရာေသာက္ရာ ေဖ်ာ္ရည္၊ အခ်ိဳရည္ေတြထဲမွာ ထည့္သြင္း အသံုးျပဳပါတယ္။
တစ္ခါတစ္ရံ အပြင့္ကို ေၾကာ္ျပီးလည္း စားေလ့ရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Elderberry ရဲ႕ အသံုး၀င္မႈေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ အႏၱရာယ္ေတြလည္း ရိွေနပါတယ္။
Elderberry ရဲ႕ အျမစ္နဲ႕ အခ်ိဳ႕အစိတ္အပိုင္းေတြဟာ အဆိပ္ရိွျပီး ျပင္းထန္တဲ့ ၀မ္းဗိုက္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြကို ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ Elderberry ပင္ရဲ႕ အပြင့္ကို ဆြတ္ခူးျပီး စားမယ္ဆိုရင္ အပြင့္ကလြဲျပီး အပင္ရဲ႕ အျခား အစိတ္အပိုင္းေတြကို မစားမိဖို႔ သတိျပဳရပါမယ္။
၄။ ၾကက္ဆူဆီ (Castor Oil)
ၾကက္ဆူဆီကို ေခ်ာကလက္၊ သႀကားလံုးနဲ႔ အျခား အစားအစာေတြမွာ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳေလ့ ရိွပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၀မ္းေပ်ာ႔ေပ်ာ႔ သြားေအာင္လည္း ၾကက္ဆူဆီ နည္းနည္းေသာက္ေလ့ ရိွႀကတယ္။
ကၽြႏု္ပ္တို႔ အသံုးျပဳေနတဲ့ ၾကက္ဆူဆီဟာ စနစ္တက် သန္႔စင္ထုတ္လုပ္ ထားတာျဖစ္လို႔ ေဘးကင္းေပမယ့္ ၾကက္ဆူေစ့ကေတာ့ စားမိရင္ ေသေစႏိုင္ပါတယ္။
လူတစ္ေယာက္ဟာ ၾကက္ဆူေစ့ တစ္ေစ့စားမိရင္ ေသႏိုင္ျပီး ျမင္းဆိုလွ်င္ ေလးေစ့စားမိလွ်င္ ေသႏိုင္ပါတယ္။ ၾကက္ဆူေစ့မွာ ပါ၀င္တဲ့ အဆိပ္ကေတာ့ ricin ဆိုတဲ့ ပရိုတင္း တစ္မ်ိဳးျဖစ္ျပီး
၎ကို ၾကက္ဆူေစ့မွ ထုတ္ယူကာ ဇီ၀လက္နက္ (bioweapon) အျဖစ္ အသံုးျပဳတာလည္း ရိွေႀကာင္း သိရပါတယ္။ ၾကက္ဆူေစ့ ခူးယူတဲ့ လုပ္သားေတြက ၾကက္ဆူေစ့ကို စားမိျပီး မေတာ္တဆ ေသဆံုးျခင္းမွ ေရွာင္ရွားဖို႔ တင္းက်ပ္တဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္ထားရပါတယ္။
အဲဒီလို လုပ္တာေတာင္မွ ၾကက္ဆူေစ့ စိုက္ခင္းေတြမွာ ခူးဆြတ္တဲ့ လုပ္သားေတြဟာ ၾကက္ဆူေစ့ရဲ႕ ေဘးထြက္ ဆုိးက်ိဳးေတြကို မေတာ္တဆ ခံစားရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြ ႀကံဳေတြ႕ေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၅။ ဗာဒံေစ့ (Almonds)
Almonds (အယ္လ္မြန္ေစ့) လို႔ေခၚတဲ့ ဗာဒံေစ့နဲ႔ ဆင္တူတဲ့အေစ့ အဆန္ကို ပံုကိုျမင္ရင္ေတာ့ လူတိုင္းသိၾကမွာပါ။ ေခ်ာကလက္ေတြ၊ ဘီစကစ္ေတြရဲ႕ ထုတ္ပိုးခြံေတြမွာ Almonds ေစ့ေတြရဲ႕ ပံုေလးေတြကို ေဖၚျပထားေလ့ ရိွတာေၾကာင့္ပါ။
Almonds မွာ အခါးနဲ႔ အခ်ိဳ (bitter almonds နဲ႕ sweet almonds) ဆိုျပီး ၂မ်ိဳး ရိွပါတယ္။ Almonds ေစ့ဟာ သူရဲ႕ထူးျခားတဲ့ အနံ႔အရသာနဲ႔ တာရွည္အထားခံမႈ စတဲ့ အရည္အေသြးေတြေၾကာင့္ အျခားအေစ့ အဆန္ေတြထက္ ပိုျပီး မုန္႔ဖုတ္လုပ္ငန္းေတြမွာ ေရပန္းစားပါတယ္။
ျပႆနာကေတာ့ Almonds ေစ့ဟာ ဆိုင္ယာႏိုက္ (Cyanide) ဆိုတဲ့ အဆိပ္နဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနျပီး အသံုးမျပဳခင္မွာ ဆိုင္ယာႏိုက္ကို ဖယ္ထုတ္ပစ္ရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔ အခ်ိဳ႕တိုင္းျပည္ေတြ (ဥပမာ - နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံ) မွာ bitter almonds ေရာင္း၀ယ္မႈဟာ တရားမ၀င္ ေရာင္း၀ယ္မႈျဖစ္တယ္။
အပူေပးျခင္းအားျဖင့္ Almonds ေစ့ထဲမွာ ပါရိွတဲ့အဆိပ္ကို ဖယ္ထုတ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ အေမရိကန္မွာ အပူေပး သန္႔စင္မထားတဲ့ Almonds ေစ့ အစိမ္းကို ေရာင္းခ်ျခင္းမျပဳဖို႔ တားျမစ္ထားတဲ့အတြက္ တရားမ၀င္ ပစၥည္းျဖစ္ပါတယ္။
ေစ်းကြက္မွာ ေရာင္းခ်ေနတဲ့ Almonds ေစ့နဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အစားအစာ အားလံုးဟာ အပူေပးသန္႔စင္ကာ အဆိပ္ထုတ္ထားျပီး ျဖစ္ပါတယ္။
၆။ ခ်ယ္ရီသီး (Cherries)
ခ်ယ္ရီသီးေတြဟာ အလြန္ လူႀကိဳက္မ်ားျပီး မုန္႔ဖုတ္ရာမွာနဲ႔ ခ်က္ျပဳတ္ရာမွာ ထည့္သြင္း အသံုးျပဳပါတယ္။ ခ်ယ္ရီသီးကို ေဖ်ာ္ရည္အျဖစ္ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ျပီး ခ်ယ္ရီသီးကို ဒီအတိုင္းလည္း စားသံုးၾကပါတယ္။
ခ်ယ္ရီသီးဟာ ဆီးသီး၊ တရုတ္ဆီးသီး (apricot) နဲ႔ မက္မြန္သီး (peaches) ေတြနဲ႔ အုပ္စုအတူတူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ့အသီးေတြရဲ႕ အရြက္နဲ႔ အေစ့မွာ အဆိပ္အေတာက္ ပါ၀င္ပါတယ္။ ခ်ယ္ရီသီးထဲက အေစ့အိမ္မာမာေလးဟာ ကြဲအက္ေနတယ္ဆိုရင္ အေစ့အိမ္ထဲမွာ တည္ရိွတဲ့အေစ့ အဆန္ထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ prussic acid (hydrogen cyanide) ဆိုတဲ့ အဆိပ္အေတာက္ကို စားမိႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ခ်ယ္ရီသီးစားရင္ အေစ့ကို စုပ္ျခင္း၊ ကိုက္ခြဲျပီး စားျခင္းတို႔မွ ေရွာင္ပါ။
၇။ ပန္းသီး (Apples)
ခ်ယ္ရီသီးမွာလိုပဲ ပန္းသီးရဲ႕ အေစ့အဆန္ ထဲမွာလည္း ဆိုင္ယာႏိုက္ (cyanide) အဆိပ္ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပါ၀င္မႈကေတာ့ ခ်ယ္ရီသီးရဲ႕ အေစ့မွာထက္ အမ်ားႀကီး နည္းပါးပါတယ္။
ပန္းသီးရဲ႕ အေစ့ကို မႀကာခဏ မေတာ္တဆ စားမိ၊ ၀ါးမိႀကေပမယ့္ သူ႕မွာပါတဲ့ အဆိပ္ပမာဏ နည္းပါးလို႔ အႏၱရာယ္ မရိွႀကပါဘူး။ ပန္းသီးတစ္လံုးမွာ ပါ၀င္တဲ့အေစ့ကို စားရံုနဲ႔ မေသႏုိင္ေပမယ့္ ေသေစႏိုင္တဲ့ ပမာဏထိ အမ်ားႀကီး လံုလံုေလာက္ေလာက္ စားမိတယ္ဆိုရင္ ေသႏိုင္ပါတယ္။
အဓိကအားျဖင့္ ပန္းသီးစားျပိဳင္ပြဲလိုမ်ိဳး မ်ားမ်ား စားတဲ့အခါေတြမွာ သတိထား ရပါမယ္။
၈။ ပီတမုန္လာ (Rhubarb)
Rhubarb ကို လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၅၀၀၀ ေက်ာ္ကတည္းက ၀မ္းေပ်ာ့ေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳခဲ႔ႀကပါတယ္။ Rhubarb ဟာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ပံုစံ အပင္ငယ္မ်ိဳးျဖစ္ျပီး သူ႕ရဲ႕ရိုးတံ (Stems) ကို စားေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ အရြက္ကေတာ့ အမ်ိဳးအမည္မသိတဲ့ အဆိပ္ႏွင့္ အျခားေလာင္စား တတ္ေသာ အက္စစ္ဓါတ္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
၉။ ခရမ္းခ်ဥ္သီး (Tomatoes)
အေမရိကန္မွာ ၁၉၈၃ခုႏွစ္က ခရမ္းခ်ဥ္သီးကို ဟင္းသီးဟင္းရြက္ (Vegetable) အျဖစ္္ အထက္ တရားလြတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္ ေၾကျငာေပးခဲ့တယ္။ က်န္တဲ့ ကမာၻ႕ႏုိင္ငံအမ်ားစုကေတာ့ ခရမ္းခ်ဥ္းသီးကို အသီး (Fruit) အျဖစ္ (တိတိက်က်ေျပာရရင္ ဘယ္ရီသီး တစ္မ်ိဳးအျဖစ္) ယူဆၾကတယ္။
ခရမ္းခ်ဥ္သီးရဲ႕ အရြက္နဲ႔ ပင္စည္ရိုးတံမွာ Glycoalkaloid လို႔ေခၚတဲ့ ဓာတုပစၥည္းပါ၀င္ျပီး ၎ဟာ ျပင္းထန္တဲ့ အာရံုေႀကာဆိုင္ရာ ထိတ္လန္႔ ေႀကာက္ရြံ႕မႈေရာဂါ (Nervouaness) ႏွင့္ အစာအိမ္ ၀မ္းဗိုက္ပိုင္း ျပႆနာကို ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။
၁၀။ အာလူး (Potatoes)
အာလူးအေႀကာင္းနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ဥေရာပမွာ ၁၆ ရာစုက ေရးသားတဲ့ စာအုပ္ေတြထဲမွာ စတင္ေတြ႕ရိွ ရပါတယ္။ အေနာက္တိုင္း စားေသာက္မႈ ပံုစံေတြမွာ အာလူးဟာ အဓိက ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ဟင္းလ်ာအေနနဲ႔ အျမဲတမ္း ပါ၀င္ေလ့ရိွပါတယ္။
အာရွမွာဆိုရင္လည္း အိႏၵိယ အစားအစာ၊ အာရပ္အစားအစာ ေတြထဲမွာ အာလူးကို အဓိကထားျပီး ခ်က္ျပဳတ္ ျပင္ဆင္ႀကပါတယ္။ ျမန္မာအပါအ၀င္ အာရွႏိုင္ငံေတြလည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းဆိုသလို အာလူးမစားတဲ့ ႏုိင္ငံ မရိွသေလာက္ ရွားပါးပါတယ္။
အာကာသထဲကိုသြားမယ့္ အာကာသယာဥ္မႈးေတြရဲ႕ အစားအစာထဲမွာေတာင္ အာလူး ပါ၀င္ပါတယ္။ အလံုးလိုက္ ၾကာရွည္စြာ ထားသိုႏုိင္ျပီး အလြယ္တကူ ခ်က္ျပဳတ္ႏိုင္တဲ့အျပင္ အာဟာရဓါတ္နဲ႔ ကဆီဓါတ္ေတြ ပါ၀င္လို႔ အာလူးကို အဓိက အစားအစာအေနနဲ႔ ယူသြားဖို႔ စီစဥ္ခဲ့တာပါ။
ငတ္မြတ္ ဆာေလာင္ေနတဲ့ မ်က္ႏွာေတြကို အဓိကထား ေရးဆြဲထားတဲ့ ဗင္းဆင့္ဗန္ဂိုးရဲ႕ ကမၻာေက်ာ္ ပန္းခ်ီကား တစ္ခ်ပ္ရဲ႕ အမည္ေတာင္မွ 'အာလူး စားသူမ်ား' ဆိုျပီးျဖစ္ပါတယ္။
အာလူးရဲ႕ ပင္စည္၊ အရြက္ေတြမွာ အဆိပ္ပါ၀င္ျပီး အာလူးဟာ အစိမ္းေရာင္သမ္းေနရင္ အစို႔အေညွာင့္ ထြက္ေနလွ်င္ အဆိပ္အေတာက္ ရိွပါတယ္။
အာလူးမွာပါ၀င္တဲ့ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္တဲ့ Glycoalkaloid ပါ၀င္မႈ ျမင့္မားေနလို႔ အာလူးဟာ အစိမ္းေရာင္သမ္းေနတာပါ။ ဒါ့ေႀကာင့္ အာလူးကို မူလအေရာင္အေသြး မဟုတ္ဘဲ စိမ္းေနရင္ မစားပါႏွင့္။
အာလူးအဆိပ္သင့္ျခင္းက ရွားပါးေပမယ့္ ျဖစ္လာခဲ့လွ်င္လည္း ေသႏုိင္ပါတယ္။ အားအင္ခ်ိျခင္း၊ ေ၀၀ါးျခင္း၊ သတိေမ့ေျမာေနျခင္း စသည္ တို႔ျဖစ္ျပီးေနာက္ ေသဆံုးႏုိင္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ငါးဆယ္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ အစိမ္းေရာင္ေျပာင္းေနတဲ့ အာလူးစားခဲ့သူေတြနဲ႔ အာလူးရြက္ လက္ဖက္ရည္ ေသာက္ခဲ့သူေတြ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။

No comments: