ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာေ၀ါဟာရမ်ား - အပိုင္း (၁)

၁။ Absentee ballot - ပ်က္ကြက္မဲ

မဲရံုသို႕လာေရာက္ မဲေပးရန္ ပ်က္ကြက္ေသာမဲ။ စာတုိက္မွထည့္ေသာမဲ သို႔မဟုတ္ ကာယကံရွင္ကိုယ္စား အျခားတစ္ေယာက္ေယာက္မွ လာထည့္ေသာမဲမ်ိဳးလည္းျဖစ္နိုင္သည္။

၂။ Agent- ကိုယ္စားလွယ္

ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ဆိုင္ေသာ ကိစၥမ်ားတြင္ စည္းရံုးလံႈ႕ေဆာ္ခြင့္ ရွိသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအား ကိုယ္စားျပဳသည့္သူ။

၃။ Ballot - မဲေပးသည္။

Vote ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းႏွင့္ အဓိပၸါယ္အတူတူပင္ျဖစ္သည္။

၄။ Ballot box - မဲပံုး

မဲေပးသူမ်ား၏ ဆႏၵမဲမ်ားထည့္ရသည့္ ခ်ိတ္ပိတ္ထားေသာပံုး။

၅။ Ballot paper - မဲပံုစံစာရြက္

မဲဆႏၵနယ္ အသီးသီးမွ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား၏ အမည္စာရင္းမ်ားပါေသာ မဲျပား။ ထိုမဲျပားေပၚတြင္ ဆႏၵမဲေပးသူမ်ားက မိမိတို႕ႏွစ္သက္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ မဲေပးႏိုင္သည္။

၆။ Battlebus – မဲဆြယ္ယာဥ္

ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ သူတို႕၏ပါတီေခါင္းေဆာင္နင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား မဲဆြယ္စည္းရံုးရန္ စီးသည့္ေမာ္ေတာ္ယာဥ္။

၇။ Budget - ရန္ပံုေငြ

ဘ႑ာႏွစ္ တစ္ႏွစ္အတြင္း ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာေရးႏွင့္ ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ အႀကီးအကဲမွ ခ်မွတ္ထားသည့္ အစိုးရ၏ အခြန္ေကာက္ခံမႈႏွင့္ ရန္ပံုေငြသံုးစြဲမႈ။

၈။ By-election - ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ

အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲႀကီး ႏွစ္ခုၾကားတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ။ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထဲမွ တစ္ဦးဦး နႈတ္ထြက္/ေသဆံုးသည့္ အခါတြင္ျပဳလုပ္သည္။

၉။ Cabinet - ၀န္ႀကီးအဖြဲ႔

ထိပ္တန္းအစိုးရအဖြဲ႔၀င္ ၀န္ႀကီးမ်ားစုေပါင္းထားေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။

၁၀။ Candidate - ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း

ေရြးေကာက္ခံရန္အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မည့္သူမ်ား။ တစ္ခါတစ္ရံလႊတ္ေတာ္ကို ရပ္ဆိုင္းလိုက္သည့္အခါတြင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမရွိဘဲ၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားသာ ရွိတတ္သည္။

၁၁။ Canvassing – မဲဆြယ္စည္းရံုးျခင္း

စည္းရံုးေရးကာလအတြင္းတြင္ ပါတီ၏မဲဆြယ္စည္းရံုးခြင့္ရွိသူမ်ားမွ ၄င္းတို႔ပါတီ၀င္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို ျပည္သူမ်ားက ေထာက္ခံဆႏၵမဲေပးရန္ စည္းရံုးလံႈ႕ေဆာ္ျခင္း။

၁၂။ Coalition - ညႊန္ေပါင္း အစိုးရဖြဲ႔ျခင္း

ပါတီႏွစ္ခု (သို႕မဟုတ္) ႏွစ္ခုထက္ပိုေသာပါတီမ်ား စုေပါင္း၍အစိုးရဖြဲ႔ျခင္း၊ အင္အားႀကီးပါတီတစ္ခုတည္းမွလႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္မႈမရွိျခင္း။ ယူေကတြင္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီး၌ the Conservatives ပါတီနဲ႔ Lib Dems ပါတီတို႔ ပူးေပါင္း၍ ငါးႏွစ္ၾကာညႊန္႔ေပါင္း အစိုးရဖြဲ႔ခဲ့သည္။

၁၃။ Constituency - မဲဆႏၵနယ္

လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးစီေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္နိုင္ရန္အတြက္ ေဒသအလိုက္သတ္မွတ္ထားေသာ မဲဆႏၵနယ္။ ယူေကတြင္ မဲဆႏၵနယ္ေပါင္း ၆၅၀ ရွိသည္။

၁၄။ Deposit - အာမခံေငြ

ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားႏွင့္ ၄င္းတို႔၏ပါတီမ်ားမွ မဲဆြယ္စည္းရံုးႏိုင္ရန္ ထည့္၀င္ေငြ။ (ယူေကတြင္ အႏိုင္ရေသာကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမွ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းျပန္လည္ ေပးေဆာင္ရသည္။)

၁၅။ Dissolution of Parliament - လႊတ္ေတာ္ဖ်က္သိမ္းျခင္း။

လႊတ္ေတာ္၏ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို ရပ္ဆိုင္းလိုက္ျခင္း။

၁၆။ Election expenses - ေရြးေကာက္ပြဲ ကုန္က်စရိတ္

ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြဟာ သူတို႔ရဲ႔ လံႈ႕ေဆာ္ေရးကာလေတြမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေငြပမာဏကို သံုးစြဲခြင့္ရွိပါတယ္။ စာရင္းဇယားနဲ႔ တိတိက်က်တင္ျပရမွာျဖစ္ၿပီး သတ္မွတ္တာထက္ပိုမိုသံုးစြဲခြင့္မရွိပါဘူး။

၁၇။ Electoral register - ေရြးေကာက္ပြဲမွတ္ပံုတင္ျခင္း

သက္ဆိုင္ရာမဲဆႏၵနယ္တြင္ ေရြးေကာက္ခံရန္ စာရင္းတင္သြင္းျခင္း၊ မဲစာရင္းဟုလည္းေခၚသည္။

၁၈။ Exit Poll - မဲရံု၀တြင္ ေကာက္ေသာစစ္တမ္း။

ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ပတ္သက္၍ သုေတသနျပဳသူမ်ားက မဲထည့္ၿပီးျပန္လာသူမ်ားကို ဘယ္လိုမဲထည့္ခဲ့သလဲ စသျဖင့္ ေမးျမန္းကာ သုေတသနလုပ္ထားသည့္ လူထုသေဘာထားစစ္တမ္း။

၁၉။ First past the post - မဲအမ်ားဆံုးရသူက အႏိုင္ရေသာစနစ္

ယူေက၏ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္တြင္ ေဖာ္ျပေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္သည္။ သက္ဆိုင္ရာ မဲဆႏၵနယ္တြင္ မဲအမ်ားဆံုးရရွိေသာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းက အနိုင္ရေသာ စနစ္ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။

၂၀။ General election - အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ

ေအာက္လႊတ္ေတာ္တြင္ ေရြးခ်ယ္ခံရရန္အတြက္ ၿပိဳင္ဆိုင္ အေရြးခံျခင္း။

၂၁။ Hung parliament - သေရပြဲျဖစ္သြားေသာ လႊတ္ေတာ္

ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပိုင္းတြင္ ပါတီတစ္ခုတည္းက လႊမ္းမိုးအႏိုင္ယူထားျခင္းမရွိေသာ လႊတ္ေတာ္။ အႏိုင္ရပါတီကအျခားပါတီတစ္ခုခု (သို႔မဟုတ္) ပါတီမ်ားႏွင့္ ညႊန္ေပါင္းအဖြဲ႔ ဖြဲ႔ထားေသာ လႊတ္ေတာ္။

၂၂။ Landslide - မဲျပတ္အႏိုင္ရျခင္း

မဲဆႏၵနယ္တြင္ ပါတီတစ္ခုမွ မဲအေရအတြက္ အမ်ားဆံုးျဖင့္ အျပတ္အသတ္အႏိုင္ရရွိျခင္း။

၂၃။ Majority government – မဲအမ်ားစုရ အစိုးရအဖြဲ႕

ေအာက္လႊတ္ေတာ္တြင္ မဲစာရင္းတစ္၀က္ေက်ာ္အႏိုင္ရရွိထားေသာ ပါတီမွဖြဲ႕ထားေသာ အစိုးရအဖြဲ႔။

၂၄။ Manifesto – ပါတီ၏မူ၀ါဒကိုေၾကျငာျခင္း

ေယဘူယ်အားျဖင့္ စည္းရံုးေရးကာလမ်ားတြင္ ပါတီ၏မူ၀ါဒ၊ ႏိုင္ငံေရးသေဘာထားမ်ားကို ျပည္သူမ်ားသိေအာင္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ျခင္း။ အစိုးရအဖြဲ႔တစ္ခုသည္ ၄င္းတို႕ခ်မွတ္ထားသည့္ မူ၀ါဒလမ္းစဥ္မ်ားအေပၚ မည္မွ်တာ၀န္ေက်ေအာင္ လုပ္ႏိုင္သည္ကိုၾကည့္၍ ဆံုးျဖတ္ျခင္းခံရသည္။

၂၅။ Marginal constituencies - အႏိုင္အရံႈးကြာဟမႈနည္းေသာ မဲဆႏၵနယ္

အႏိုင္ရပါတီမ်ားၾကားတြင္ မဲအေရအတြက္ ကြားျခားမႈနည္းေသာ မဲဆႏၵနယ္။