ျမန္မာ့သုိင္း
ျမန္မာ့သုိင္းဆုိသည္မွာ ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔၏
ကုိယ္ပုိင္ရုိးရာ တုိက္ခုိက္၊ ခုခံႏုိင္သည့္ ပညာျဖစ္သည္။
သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ျမန္မာသုိင္းပညာသည္ ေအဒီ ၈ ရာစု ႏွစ္ ေလာက္ကတည္းက
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေပၚထြန္းခဲ့သည္။ ေရွးျမန္မာမင္းမ်ားလက္ထက္တြင္
ျမန္မာ့သုိင္းပညာသည္ အဓိကေနရာမွ ေနရာယူပါ၀င္ခဲ့သည္။ ျမန္မာမင္းမ်ား၏
မင္းခန္း မင္းနား၊ ျပာသုိလ ျမင္ခင္းသဘင္၊ စစ္သည္ေတာ္မ်ားကုိ
သုိင္သင္ေပးျခင္း အစရွိေသာ ေနရာမ်ားတြင္ အဓိကအသုံးျပဳခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစျပဳ ထြန္းကားေသာ ကိုယ္ခံပညာရပ္ မ်ားအားလံုးကို
ျမန္မာသိုင္း ဟုေခၚသည္။ ျမန္မာသိုင္းဟု ဆိုရာတြင္ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား၏
ကိုယ္ခံပညာရပ္ မ်ားသာမက အျခားေသာ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစံုတို႔၏ ရိုးရာ
ကိုယ္ခံပညာရပ္ မ်ားပါ ပါဝင္ျပီး ေဒသ၊ေက်ာင္း အစရွိသည္ တို႔ေပၚ မူတည္၍
အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပား ၾကသည္။ ထင္ရွားေသာ သိုင္းအခ်ိဳ႕မွာ ဗန္တို၊ ဗန္ရွည္၊
နန္းတြင္းသိုင္း၊ ရွမ္းသိုင္း၊ ဘုန္းၾကီးသိုင္း ၊ မင္းဇင္၊
သိုင္းေျပာင္းျပန္ အစရွိသည္ တို႔ျဖစ္သည္။ ေရွးရုိးရာျမန္မာ့သုိင္းတြင္
ဗန္တုိ၊ ဗန္ရွည္ဟုမေခၚခဲ့ပါ။
နန္းတြင္းသုိင္း၊ အင္းသုိင္း၊ ယြန္သုိင္း၊
ရာမညသုိင္း၊ ပြဲေက်ာင္းသုိင္း အစရွိသည္ ျဖင့္ ေခၚဆုိခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အဂၤလိပ္မ်ားသိမ္းပုိက္ျပီး သုိင္းမ်ားမသင္ဟု
ျပဌာန္းခဲ့သည္။ ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပုိင္း အာရွလူငယ္
အစည္းအရုံမွ အသင္းဥကၠဌ ဦးဘဂ်မ္း၊ ဥာဏဗလ တာ၀န္ခံ ဦးဘရွင္(ဗိုလ္မွဴးဘရွင္)၊
ဆရာဦးျပည္သိမ္းတုိ႔မွ ျမန္မာ့သုိင္းအစား ဗန္တုိ၊ ဗန္ရွည္ဟု အမည္ေပးကာ
သင္ေပးခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာ့ရုိးရာသုိင္းပညာရပ္မ်ားတြင္ သုိင္းကြက္မ်ား၊ ဓါး၊
လွံ၊ ေလး၊ ျမွား အစရွိေသာ ပညာရပ္မ်ိဳးစုံပါ၀င္ေသာေၾကာင့္ သင္ပါက အနည္းဆုံး ၅
ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာျမင့္ပါသည္။ ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ဆရာၾကီးမ်ားက ထုိ သုိင္း
ပညာရပ္မ်ားထဲမွ တခ်က္လြတ္ တုိက္ခုိက္နည္းမ်ားကုိ စုစည္း၍ လက္နက္မဲ့
တုိက္ခုိက္ နည္း ဗန္တုိ၊ လက္နက္ႏွင့္ တုိက္ခုိက္နည္း ဗန္ရွည္ဟု အမည္ေပး၍
သင္ေပး ခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔အတြက္ ဗန္တုိ၊ ဗန္ရွည္တတ္ေသာ ျမန္မာလူငယ္မ်ားကုိ
အခ်ိန္တုိအတြင္း ေမြးဖြား ႏုိင္ခဲ့သည္။ စကားလံုးရင္းျမစ္ႏွင့္ အနက္
သိုင္း၏အနက္ အဓိပၸယ္မွာ "သ" ျပဳျပင္ျခင္း ျခယ္သျခင္း၊ "သိ" သိျမင္ျခင္း
နားလည္ျခင္း၊ "သို" သိမ္းဆည္းျခင္း သိုမွီးျခင္း သိုဝွက္ျခင္း၊ "သိုင္း"
သိုင္းဝန္းျခင္း ျခံဳလႊမ္းျခင္း ရစ္သို္င္းျခင္း ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ေရွးျမန္မာဘုရင္မ်ား လက္ထက္ မင္းခန္း မင္းနား မ်ားတြင္ သိုင္းတုတ္ကိုင္ ကာ
ေစာင့္ေရွာက္ ေပးရျပီး ေရွ႕မွ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးရသူကို ေရွ႕သိုင္းေစာင့္၊
ေနာက္မွ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးရသူကို ေနာက္သိုင္းေစာင့္
ဟုေခၚသည္။သိုင္းဆိုသည္မွာ ေက်ာ္လႊားျခင္းဟုလည္း နားလည္ရေပမည္။
ျမန္မာ့သုိင္း ျမန္မာ့သုိင္းတြင္ ပြဲေက်ာင္း၊ မင္းေက်ာင္း၊
နန္းတြင္းသုိင္း၊ မ်ိဳးႏြယ္စုပုိင္သုိင္းမ်ား ရွိသည္။
ထုိျမန္မာ့သုိင္းပညာရပ္တြင္ လက္သုိင္း၊ ဓါးသုိင္း၊ လွံသုိင္း၊ ၾကိဳးသုိင္း၊
ခဲပစ္၊ စူးပစ္၊ လွံပစ္၊ ျမွားပစ္၊ လင္းေလး၊ ဒူးေလးပစ္၊ တုတ္သုိင္း၊
တင္က်ည္းသုိင္း အစရွိေသာ သုိင္းပညာ မ်ားကုိ သင္ၾကားရသည္။ ထုိသုိ႔ သုိင္းပညာ
အကုန္အစဥ္တတ္ေအာင္သင္ပါက အနည္းဆုံး ၅ ႏွစ္မွ ၁၀ ႏွစ္ၾကာေအာင္သင္ရသည္။
ဗန္တိုဗန္ရွည္ ျမန္မာ့သိုင္း ဟုေခၚေသာဗန္တို၊ ဗန္ရွည္ အတတ္ပညာသည္
ျမန္မာတို႕၏ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ ကိုယ္ခံပညာတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
ေရွးျမန္မာတို႕က ကာယႏွင့္ စိတ္ဓါတ္ၾကံခိုင္ေရးအတြက္ အဓိကထားျပီး
စစ္ပြဲမ်ားတြင္ လက္နက္မဲ့၊ လက္နက္ကိုင္ႏွစ္မ်ိဳးခြဲကာ အသံုးျပဳ
တိုက္ပြဲ၀င္သည့္ ရိုးရာကိုယ္ခံပညာျဖစ္သည္။ ၄င္းဗန္တိုဗန္ရွည္ပညာရပ္မ်ားကို
အထူးလွ်ိဳ႕ဝွက္ သင္ၾကားေပးခဲ့ၾကသည္။ သားစဥ္ေျမးဆက္၊ ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္
ေသြးရင္းသားရင္းမ်ားသာ လူမသိေအာင္ တိတ္တဆိတ္သက္ၾကားေပးေလ့ရွိသည္။
ျမန္မာတို႕၏ အေမြျဖစ္ေသာ ဗန္တိုသိုင္းပညာသည္ သေရခတၱရာ သာသနာႏွစ္ (အစ) ဘီစီၤ
(၄၅၅) ကတည္းကတည္ရွိခိုင္ခံေနျပီး ဒီထက္ေစာေသာ
မွတ္တမ္းမ်ားလည္းရွိခဲ့ၾကသည္။ သေရခတၱရာ၊ ဗိႆႏိုး၊ ဟန္လင္း၊ ပုဂံ၊ ပင္းယ၊
အင္းဝ၊ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ သမိုင္းတေလွ်ာက္ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရး အတြက္
အသံုးျပဳခဲ့ရာမွ ျမန္မာ့သိုင္း ဟူ၍ယေန႕ေခၚေ၀ၚထားၾကျပီျဖစ္သည္။ လက္နက္မဲ့
ဗန္တိုႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ ဗန္ရွည္ ဟူ၍ေခၚတြင္ခဲ့သည္။ အမာဗန္တို၊
အေပ်ာ့ဗန္တိုႏွစ္မ်ိဳးခြဲကာ ျမန္မာ့လက္ေဝွ႕ကဲ့သို႕ အကြဲအျပဲ
မတြန္႕မဆုတ္ရင္ဆိုင္ေသာနည္းကို ဗန္တို (အမာ) ဟုေခၚျပီး မိမိအားအထိမခံဘဲ
ေရွာင္တိမ္းကာတုန္႕ျပန္ေသာနည္းကို ဗန္တို (အေပ်ာ့) ဟုေခၚသည္။ ရွမ္းသုိင္း
ရွမ္းသုိင္းပညာရပ္တြင္လည္း ရွမ္းၾကီး၊ ရွမ္းတရုပ္သုိင္း၊ ရွမ္းေလးသုိင္း၊
အင္းသုိင္း၊ ပေလာင္သုိင္း အစရွိေသာ ပညာရပ္မ်ားစြာရွိပါသည္။
ထုိသုိင္းမ်ားတြင္လဲ လက္သုိင္း၊ ဓါးသုိင္း၊ ၾကိဳသုိင္း၊ ခဲပစ္၊ လွံသုိင္း၊
တုတ္သုိင္း အစရွိေသာ ပညာရပ္မ်ား မ်ားစြာရွိသည္။ ရွမ္းၾကီးသုိင္းသည္
အကြက္က်ဲသည္။ ေျခကြက္မွာ လဲ ၄ ကြက္၊ ၆ ကြက္၊ ၈ ကြက္၊ ၁၂ ကြက္ ျဖင့္ကစားသည္။
ရွမ္းေလးသုိင္း (ခူခါခ်န္႔၊ ယေန႔အေခၚ သုိင္းေျပာင္ျပန္) သည္ အကြက္စိတ္သည္။
ေျခကြက္မွာလဲ ၄ကြက္၊ ၇ကြက္၊ ၉ ကြက္၊ ၁၂ ကြက္ ရွိသည္။ သုိင္းေျပာင္ျပန္ဟု
ေခၚသည္မွာ ရွမ္းၾကီးသုိင္း၏ ေျခကြက္မ်ားႏွင့္မတူ
ေျပာင္းျပန္သေဘာရွိေသာေၾကာင့္ သုိင္းေျပာင္းျပန္ဟုေခၚသည္။ ရာမညသုိင္း
ရာမညသုိင္းသည္ မြန္ရုိးရာသုိင္းကုိေခၚပါသည္။ မြန္ရုိးရာသုိင္းတြင္လဲ
လက္ေ၀ွ႔၊ လက္သုိင္း၊ ဓါးသုိင္း၊ လွံသုိင္းအစရွိေသာ ပညာရပ္မ်ားပါ၀င္သည္။
ထုိ႔အျပင္ ကရင္ရုိးရာ လက္သုိင္း၊ ဓါးသုိင္း၊ ဒူးေလးပစ္၊ ျမွားပစ္
အစရွိေသာပညာရပ္မ်ား ႏွင့္အတူ ရုိးရာသုိင္းမ်ား၊ မ်ိဳးႏြယ္စုသုိင္းမ်ားလဲ
ရွိသည္။
No comments:
Post a Comment